چکیده:
باتوجه به نیاز به برنامه ریزی جهت پایدارسازی شهر یزد در برابر مخاطرات امنیّتی نظیر حملات تروریستی شهری، اغتشاشات، ناآرامی ها، جنگ و سوانح طبیعی نظیر زلزله در بافت های کهن، فرسوده و تاریخی این شهر، که موجبات تهدید توسعه و امنیّت پایدار این بافت را با توجه به مشکلات کالبدی و وضعیت ناکارآمد حال حاضر آن فراهم می کند. با هدف شناخت راهبردهای مداخله در بافت فرسوده شهر یزد بمنظور بهسازی و کاهش آسیب پذیری، این تحقیق با سنجش نظرات نخبگان در قالب پرسشنامه ی مدل SWOT )تکمیل به روش (AHP و ماتریس برنامه ریزی کمّی(QSPM) انجام شد و راهبردهای مداخله در بافت دارای ارزش شهر یزد تدوین گردید. بررسی ها بر اساس مدل تحلیلی SWOT در ارتباط با عوامل تاثیرگذار روشن می سازد که عملکرد مدیریّت شهری در زمینه مسائل مدیریتی، شبکه معابر، بهسازی کالبدی و توسعه مسکن بمنظور بهبود ایمنی و امنیّت در بافت فرسوده دارای ارزش شهر یزد موفّق نبوده است و در جهت غلبه بر تهدیدات ذاتی و احتمالی، از نقاط قوت و فرصت های موجود در بافت بهره برداری شایانی نشده است. مویّد این مطلب ارزیابی ماتریس عوامل داخلی با مقدار 77/2 و ماتریس ارزیابی عوامل خارجی با مقدار 05/3 می باشد که انطباق آن ها در نموار نشان گر نیاز به رویکرد مداخله تهاجمی برای غلبه بر تهدیدات در بافت است. در نهایت راهبردهایی نظیر تولید فضای امن، تسریع در تخلیه جمعیت با اصلاح شبکه معابر و ارائه الگوی ساخت و ساز ایمن توسط مدیریت شهری پیشنهاد شد که از جمله برنامه های عملیاتی در پدافند غیرعامل شهری میباشند.
Today, the needs to plan for sustainability is increasingly important to the city and settlement system of Yazd in order to countermeasure the security risks. Such risks include urban terrorist attacks, riots, anarchy, war and natural disasters such as earthquake, which threatens the development and security of the area due to inherent problems which provides a dysfunctional situation. To recognize the intervention strategies aimed to improve and reduce vulnerability of Yazd old texture, this investigation is carried out by measuring the elites’ points of views in the Questionnaire of SWOT model, (evolved and completed in AHP method) and matrix was quantitatively planned and intervention strategies of Yazd city were developed. Surveys based on the SWOT analysis in connection with effective factors makes it clear that urban management performance in the city management, road network, rehabilitation and housing development in order to improve safety and security in the city of Yazd old texture have been unsuccessful and so in order to overcome the inherent and potential threats, it shows that the strengths and opportunities in the distressed area haven't been exploited properly. This is confirmed by internal factors evaluation matrix with the 2.77 and external factors evaluation matrix with the 3.05 which indicates the need to approach them in a Chart exhibit, to overcome the available threats. Finally strategies such as the production of safe space, accelerating the depopulation by modifying the road network and presenting the safe sample construction by urban management, are suggested which include the passive defense municipal operational programs.
خلاصه ماشینی:
مورد مطالعه: شهر یزد رضا گلوردزاده1*، حبیب اله سهامی2، سیدموسی پورموسوی3 1کارشناسارشد پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران 2استادیار و عضو هیاتعلمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران 3دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، رئیس موسسه آموزش عالی علمی-کاربردی شهرداری تهران تاريخ دريافت: 17/10/94 ؛ تاريخ پذيرش: 8/4/95 چکیده با توجه به نیاز به برنامهریزی جهت پایدارسازی شهر یزد در برابر مخاطرات امنیتی نظیر حملات تروریستی شهری، اغتشاشات، ناآرامیها، جنگ و سوانح طبیعی نظیر زلزله در بافتهای كهن، فرسوده و تاريخي این شهر که موجبات تهدید توسعه و امنیّت پایدار این بافت را با توجه به مشکلات کالبدی و وضعیت ناکارآمد حال حاضر آن فراهم میکند، با هدف شناخت راهبردهای مداخله در بافت فرسودهی شهر یزد به منظور بهسازی و کاهش آسیبپذیری، این تحقیق با سنجش نظرات نخبگان در قالب پرسش نامهی مدل (SWOT تکمیل به روش AHP) و ماتریس برنامهریزی کمّی (QSPM) انجام شد و راهبردهای مداخله در بافت دارای ارزش شهر یزد تدوین گردید.
لذا نگارندگان در این تحقیق ضمن بررسی و تحلیل فضایی بافت فرسوده دارای ارزش تاریخی شهر یزد راهبردهای پدافند غیرعامل در سیاستگذاری مداخله در این بافت را از روش تحلیل استراتژیک SWOT احصاء نموده و با استفاده از ماتریس برنامهریزی کمی QSPM اولویتهای مداخله را مشخص مینمایند تامشخص شود راهبردهای کلان پدافند غیرعامل در سیاستگذاری مداخله در بافت فرسوده کدامند و با رتبهبندی آنها تعیین شود اولویت برنامههای مدیریت شهری در این بافت چیست؟ هدف در این پژوهش دستیابی به راهبردهایی کلان، جهت مداخله در بافت فرسوده دارای ارزشِ شهر یزد، بهمنظور بهسازی و ایمنسازی این بافت در برابر تهدیدات و مخاطرات محیطی در جهت تحقق اهداف پدافند غیرعامل میباشد.