چکیده:
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر تابآوری روان شناختی و توانمندی اجتماعی دانشآموزان با نشانههای افسردگی بود. طرح تحقیق نیمهآزمایشی و از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش 28 دانشآموز مبتلا به نشانههای افسردگی پایه ده تا دوازده دوره متوسطه شهرستان رشت در سال تحصیلی 98- 1397 بودند که به طور در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 14 نفر) جایدهی شدند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس تاب آوری روان شناختی کانر و دیویدسون و پرسشنامه توانمندی اجتماعی گرشام و الیوت در مراحل قبل و بعد از درمان استفاده شد. طرحواره درمانی به صورت گروهی در 10 جلسه برای گروه آزمایش ارایه شد ولی گروه کنترل هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که اثربخشی طرحواره درمانی بر بهبود تابآوری روان شناختی و توانمندی اجتماعی دانشآموزان با نشانههای افسردگی تأثیر دارد. لذا، طرحواره درمانی به عنوان یک تکنیک میتواند در بهبود تابآوری و تعاملات اجتماعی این دانش آموزان مؤثر باشد.
The purpose of the present research was to determine the effectiveness of schema therapy on psychological resilience and social empowerment in students with depression symptoms. This study was semi-experimental with pre-test/post-test and a control group. The sample consisted of 28 students with depression symptoms from grades ten to twelve high school in Rasht city in the school year 2018-2019 that were selected by the convenience sampling method and randomly assigned to experimental and control groups (each group 14 individuals). To collect the data, Connor-Davidson Psychological Resilience Scale and Gresham and Elliott Social Empowerment Rating System were used before and after treatment. The 10 sessions of schema therapy were implemented for experimental group and no intervention was used for the control group. The results of multivariate analysis of covariance showed that schema therapy were improve psychological resilience and social empowerment in students with depression symptoms. Therefore, schema therapy as a technique can be effective in improving the resilience and social interactions of these students.
خلاصه ماشینی:
نتايج تحليل کوواريانس چندمتغيري نشان داد که اثربخشي طرح واره درماني بر بهبود تـاب آوري روان شناختي و توانمندي اجتماعي دانش آموزان با نشانه هاي افسردگي تأثير دارد.
Erfan, Noorbala, Amel, Mohammadi and Adibi 6.
Harris, Gooding, Haddock and Peters 2.
Renner, DeRubeis, Arntz, Peeters, Lobbestael and Huibers 4.
طبق نتايج پژوهش ها طرح واره درماني مي توانـد بـا اصـلاح و شـکل دهـي طـرح واره هـاي ناسازگار، يکي از درمان هاي مؤثر در کاهش طرح واره هاي ناسازگار دانش آموزان با نشـانه هـاي افسردگي باشد (باخ و برنستين ٣، ٢٠١٩؛ رنر و همکاران ، ٢٠١٨) و در ايران نيـز مرادحاصـلي و يارمحمدي واصل (١٣٩٦) در پژوهش خـود نشـان دادنـد کـه طـرح واره درمـاني بـر افـزايش تاب آوري روان شناختي ، احساس تنهايي و استقلال عاطفي دانش آموزان اثـربخش بـوده اسـت .
بـه عبـارت ديگر، طرح واره درماني بر افزايش تاب آوري روان شناختي و توانمندي اجتماعي دانش آموزان با نشانه هاي افسردگي تأثير داشته است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) بحث و نتيجه گيري پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي طرح واره درماني بـر تـاب آوري روان شـناختي و توانمندي اجتماعي دانش آموزان با نشانه هاي افسردگي انجام شد.
نتـايج پـژوهش هـاي بـايوت و وسـتنبرگ (٢٠١٩) و مرادحاصلي و يارمحمدي واصل (١٣٩٦) که از اثربخشي طرح واره درماني بر بهبـود تاب آوري روان شناختي دانش آموزان با نشانه هاي افسردگي حمايت کرده اند، با نتـايج پـژوهش حاضر همسو است .