چکیده:
از مؤثرترین و مهمترین اقدامات در مطالعات حوزه آموزش و تعلیم و تربیت اسلامی، تحلیل مفاهیم بنیادی قرآنی و استنتاج دلالتهای تربیتی آنهاست. با تحلیل دقیق و بر همنهی مفاهیم بنیادی قرآنی و معانی مختلف میتوان به استنتاج موثقتری دست یافت. این اقدامات میتواند گامی در جهت طراحی نظام آموزش و تعلیم و تربیت اسلامی و نظریهپردازی در این حوزه باشد. پژوهش حاضر در پی بررسی مفهوم صدق در قرآن و استنتاج دلالتهای تربیتی آن است. سؤالهای پژوهش عبارتند از: 1. صدق در قرآن بر چه معناهایی دلالت دارد؟ 2. دلالتهای تربیتی و آموزشی مفهوم صدق چه هستند؟ برای پاسخگویی به سؤالهای فوق از روش اسنادی و کتابخانهای در گردآوری دادهها و از شیوهی تحلیل مفهومی در تحلیل دادهها استفاده شده است. مطالعه حاضر از نوع مطالعات کیفی تلقی میشود. بر اساس تحلیلی که از آیات قرآن و تفاسیر مختلف از آنها گذشت، میتوان گفت که دایره "صدق" نه تنها در گفتار که در نیت و عمل نیز گسترده است. همچنین "صدق" دارای دو حوزه معنایی کلی؛ یکی به معنای راستگویی و پیروی از حق و دیگری به معنای وفاداری به عهد و پیمان است.
One of the most effective and most important measures in the field of Islamic education is to analyze the fundamental Quranic concepts and to derive their educational implications. Certainly through careful analysis, and also by putting different meanings and concepts together, one may come up with authentic results. Therefore, the main issue in the present research is the meaning of truthfulness in the holy Quran and derives its educational implications. The research questions are: 1- what meaning does truthfulness indicates in the Koran? 2-What are the educational implications of truthfulness? The analytic-inductive method has been used in order to answer the above questions. With regard to thise method, the present study is considered among qualitative studies. The results show that truthfulness concept in Quran deals with various meanings such as: be truthful in heart (wish), speech and act.and also be faithful and loyal to promises.
خلاصه ماشینی:
هدف پژوهش حاضر بررسی تأملی هرچه ژرفتر مفهوم صدق در قرآن کریم با مبنا قرار دادن آیات قرآن، تفاسير مختلف و برخی از احادیث رسیده از ائمه معصومین(، و در پي آن استنتاج دلالتهاي تربيتي آن است.
با توجه به بافت بحث، یعنی در نظر گرفتن این آیه و همچنین دو آیه قبل از آن و حتی ارتباط این آیات با نکاتی که در همین رابطه در سوره مبارکه حمد بیان شده، پيامهای زیر قابل دریافت است: قرار گرفتن در راه انبيا و شهدا و داشتن رفقاى خوب، جز با اطاعت از فرمان خدا و رسول به دست نمىآيد.
بررسی بر اساس مفهوم متضاد در قرآن کریم "صدق" به معنای راستی، امانت داری و وفای به عهد، در اصل مقابل واژه "کذب" آمده است.
بر اساس تحلیلی که از آيات قرآن و تفاسير مختلف از آنها گذشت، ميتوان گفت که دایره "صدق" نه تنها در گفتار که در نیت و عمل نیز گسترده است.
بر اساس تحلیلی که از آيات قرآن و تفاسير مختلف از آنها گذشت، ميتوان گفت که دایره "صدق" نه تنها در گفتار که در نیت و عمل نیز گسترده است.
بر اساس تحلیلی که از آيات قرآن و تفاسير مختلف از آنها گذشت، ميتوان گفت که دایره "صدق" نه تنها در گفتار که در نیت و عمل نیز گسترده است.
در تعلیم و تربیت به طور عام و در تربیت دینی و اخلاقی به طور خاص، "صدق" را در هر دو معنای راستگویی و وفای به عهد میتوان در کنار سایر مفاهیم اخلاقی، به عنوان اخلاق حرفهای تدریس مورد توجه قرار داد.