چکیده:
احمد وائلی یکی از خطیبان و شاعران برجستة معاصر شیعی در عراق است. شعر این شاعر بزرگ از ابعاد گوناگون شکلی و محتوایی، توجّه ناقدان و ادیبان را به خود جلب کرده است. وی با سبکی نافذ، محکم و قوی و عاری از تکلّف و عاطفهای صادقانه، تصاویر ادبی و هنری جذّاب و دلنشین و زیبایی خلق کرده است که از جهات مختلف قابل بررسی و ارزیابی است. کاربرد صور خیال در شعر دینی احمد وائلی از فراوانی و زیبایی شگرفی برخوردار است. از بین صورتهای تصویرسازی در شعر وائلی، تشبیه و استعاره چشمگیرترند. وائلی، بهعنوان یک شاعر فرهیخته و آگاه، از تصاویر هنری جهت دفاع از حریم اهل بیت (علیهم السّلام) و بیان ظلم و جور دشمنان ایشان و بهعنوان ابزاری در خدمت اندیشهها و پیامهای دینی خویش بهره گرفته است. وی توانسته است نتایج اجتماعی و فرهنگی مورد نظر خود را از بطن اشعار خویش استخراج کند و با مهارت خاصی میان چالشهای موجود در جهان اسلام و اشعار خود، با زبانی خطابی، امروزی و شیوا در قالب شعر سنّتی، پیوندی مناسب و امروزی برقرار سازد. این پژوهش بر آن است تا با بهرهگیری از روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مبانی نقد ادبی نوین در حوزة صور خیال، جلوههای مختلف تصویرگری در شعر دینی احمد وائلی، بر اساس عناصری چون، تشبیه و استعاره را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش بر آن است تا با بهره گيري از روش توصيفي- تحليلي و استفاده از مباني نقد ادبي نوين در حوزة صور خيال ، جلوه هاي مختلف تصويرگري در شعر ديني احمد وائلي، بر اساس عناصري چون ، تشبيه و استعاره را مورد تحليل و بررسي قرار دهد.
ضرورت و اهميّت تحقيق اهميّت و ضرورت اين پژوهش از آن جهت است که با عنايت به جايگاه والاي شعر در ادب عربي و دين اسلام به ويژه در مذهب شيعه ، بتواند مخاطبان خود را با يکي از شاعران متعهّد شيعي معاصر آشنا سازد و از آنجا که کاربرد صور خيال در شعر ديني احمد وائلي از فراواني و زيبايي شگرفي برخوردار است ، لذا سنجش تصاوير هنري در ابعاد تشبيه و استعاره ، افق هايي از خلّاقيّت و هنر شاعر را به روي خوانندگان ميگشايد تا از اين رهگذر بهتر بتوانند با تجربه هاي شعري و بيان ادبي او آشنا شوند.
سنجش تصاوير هنري شعر ديني وي در ابعاد تشبيه و استعاره ، افق هايي از خلّاقيّت و هنر شاعر را به روي خوانندگان ميگشايد تا از اين رهگذر بهتر بتوانند با تجربه هاي شعري و بيان ادبي او آشنا شوند که در ادامۀ بحث به هنرنمايي شاعر در به کار بردن اين دو صنعت در بخشي از اشعار وي اشاره خواهيم داشت ؛ ب -١) تشبيه تشبيه يکي از مهم ترين ارکان بلاغت و از ابزارهاي خيال به شمار ميرود که صور بياني تشکيل شده از آن ، موجب نزديک تر شدن به فهم و درک مخاطب ميگردد؛ هم چنين از پرکاربردترين صنعت مورد استفاده در شعر است که نشان دهندة برتري جايگاهش در بلاغت همه زبان ها است (العسکري، ١٩٨٩: ٢٦٥).