چکیده:
شیخ بهایی از جمله علمای ذوفنون است که در شعر فارسی و عربی ذوق ادبی سرشاری دارد و این
قریحه شعری در آثار علمی وی نیز پدیدار است. شیخ از این ذوق سرشار برای معرفی امام زمان عج تبیین معارف مهدویت بهره ها برده است. قصیده طولانی« الفوز والامان فی مدح مولانا صاحب الزمان عج»
که به زبان عربی برای حضرت امام عصر عج سروده، شاهد بر این مدعاست. شیخ بهایی ، همچنین بخش مهمی از قصیده « مدح الکرام» خودرا که در شان ائمه هدی (ع) سروده به امام مهدی عج اختصاص داده اسنت. علاوه بر این در موارد متعدد دیگری در دیوان شعرش به این موضوع پرداخته است. اینها جلوه هایی از اظهار ارادت های شیخ به ساحت امام مهدی عج است که خود برخی از آنها را از بهترین سروده هایش معرفی کرده است.
Sheikh Baha'i is one of the scholars with several specialties. He has a style in Persian and Arabic poetry and this poetic talent also appears in his scientific works.The sheikh has used this rich talent to introduce the Imam of the time and explain the teachings of Mahdaviat. His long Ode in Arabic called "Al-fowzu val- Aman fi madhi Mavlana Sahibizaman " which he composed for the Imam of the time is a proof of this claim.
Sheikh Baha'i has also dedicated an important part of his ode "Madhu-l Kiram" composed for the sake of the guiding Imams, to Imam Mahdi (aj). In addition, he has addressed this issue in several other cases in his poetry divan. These are part of the Sheikh's expression of devotion to Imam Mahdi(aj), some of which he has introduced as his best poems
خلاصه ماشینی:
(مفید، 1414ق: 193- 194؛ سیدمرتضى، 1325ق: ج1، 48-49؛ ابن شهر آشوب، 1376ق: ج3، 307؛ قطبالدین الراوندی، 1409ق: ج1، 267؛ بحرانی، 1414ق: ج4، 397) معرفی شیخ بهایی شیخ بهاء الدین عاملی، محمد بن الحسین بن عبدالصمد الحارثی، معروف به «شیخ بهایی» غروب روز چهار شنبه هفدهم یا بیست و هفتم ذی الحجه سال نهصد و پنجاه و سه قمری در شهر بعلبک زاده شد(علامه امینی، 1397ق: ج11، 280؛ آقا بزرگ طهرانی، بیتا: ج2، 426؛ ج25، 38؛ زركلی، 1980م: ج6، 102)، نسب او به حارث همدانی یکی از عرفای تابعی شیعه در صدر اسلام میرسد.
این سروده نزدیک به چهل و نه بیت است که با این مطلع آغاز میگردد: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (بهاء الدین عاملی، 1420: ج1، 231-234؛ همو، 1431ق: 39-41؛ آقا بزرگ طهرانی، بیتا: ج16 ،373؛ علامه امینی، 1397ق: ج11، 279) بر این قصیده شرحهای فراوانی نگاشته شده است.
او نام قصیده خود را «تشطیر وسیله الفوز والأمان» گذاشت و با این مطلع شروع نمود: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (آقا بزرگ طهرانی، بیتا: ج4، 191) در میان معاصران نیز افرادی به شرح و تبیین این قصیده پرداختند: فهیمه فهیمىنژاد در مقالهای با نام « ترجمه و شرح قصیدهى وسیله الفوز و الأمان فى مدح مولانا صاحب الزّمان(» در فصلنامه سفینه تابستان 1385، شماره 11 و سیدابوالفضل سجادی و ابراهیم أناری بزچلوئی در مقالهای با نام «دراسه قصیده الفوز و الأمان فی مدح صاحب الزمان(» در فصلنامه آفاق الحضاره الاسلامیه، سال چهاردهم شماره اول 1432ق، به این مهم پرداختند.