چکیده:
این پژوهش با روش تحلیلی – توصیفی و با جمعآوری دادهها به شیوه کتابخانهای و استناد به متون ۳۶ روزنامه، مجله و خبرگزاری ایرانی و آمریکایی صورت میگیرد. چارچوب نظری این پژوهش، نظریه ایدئولوژی وندایک است و بسامد کاربرد استراتژیهای معرفی شده توسط وی در رسانههای ایرانی و آمریکا برای القای اهداف صاحبان قدرت مورد بررسی و مقایسه قرار میگیرد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که رسانههای آمریکایی و ایرانی در پوشش موضوعهایی که بعد از طی کردن مراحل گزینش، وارد روند تولید خبر میشوند، رویکردی خنثی ندارند بلکه از استراتژیهای مختلفی که وندایک ارائه کرده است، برای القای ایدئولوژی مورد نظر خود استفاده میکنند. دادههای پژوهش نشان میدهد که مجموع بسامد کاربرد این استراتژیها در رسانههای ایرانی ۶۰۴۰ مورد و در رسانههای آمریکایی، ۷۶۴۶ مورد بوده است. بنابراین رسانههای آمریکایی برای تبدیل سوژه به خبر، در موارد بیشتری اقدام به استفاده از استفاده از استراتژیها برای القای ایدئولوژی مورد نظر خود کردهاند. همچنین هم رسانههای ایرانی و هم رسانههای آمریکایی از میان راهبردهای معرفی شده از راهبرد واژگانگرایی با بسامد بیشتری استفاده کردهاند که دلیل این امر بازنمایی سریعتر و آسانتر آن در ذهن مخاطب است. به عبارت دیگر، هر دو گروه برای رسیدن به هدف خود به سادهترین صورت و در کمترین زمان ممکن از استراتژی واژگانگرایی استفاده کردهاند که این امر با اصل اقتصاد زبانی همخوانی دارد.
This research is done via librarian method and making reference to texts of 36 Iranian and western newspapers, new agencies and magazines. The theoretical framework of this study is Van Djik’s theory of ideology and the compliance of each of news genres with this theory will be studied and compared. It is supposed that the effect of relation of power in news discourse and compliance of each of news categories with Van Djik’s theory of ideology is different and the amount of this affect can be measured and compared by the strategies he has introduced. It is also supposed that the political news will be affected by the relation of power most and scientific news will be affected less. Results show that the frequency of usage of these strategies in American media is higher than Iranian media. Also both Iranian and American media used Lexicalization strategy with higher frequency compared to other strategies. The reason is that it can be represented in referee’s mind more easily so that it meets the Economy Principle in linguistics.