چکیده:
پایش و آگاهی بهموقع از تحولات فناورانه، امروزه نه پنجرهی فرصت قابل انتخاب که ضرورتی غیرقابل اجتناب برای سازمانها است. هرچند مدلهای عمومی و گامهای کلی برای رصد و دیدبانی فناوری وجود دارد، ولی صنعت اطلاعات و ارتباطات با توجه به سرعت تغییرات و حساسیت آن نسبت به تحولات فناورانه و البته شرایط خاص ایران همچون تحریم، نیازمند ملاحظاتی خاص در تدوین مدل دیدبانی فناوری است. این تحقیق، به روش کیفی تحلیل مضمون به کمک مصاحبه با دستاندکاران و خبرگان این صنعت، با بررسی رویکردهای گذشته و جاری، به بررسی و شناخت دیدگاه حاکم و عوامل تاثیرگذار دیدبانی در صنعت اپراتورهای مخابراتی ایران پرداخته است. براساس ادبیات موجود و الگوهای نظری، سه متغیر «محیط، سازمان و فناوری» مهمترین عوامل تعیینکننده مدل عمومی دیدبانی فناوری هستند، در عین حال مصاحبهها نشان میدهد که در کنار سایر متغیرها، عنصر «اطلاعات» به عنوان یک متغیر مهم و تاثیرگذار، مدل واقعی دیدبانی را در این صنعت شکل میدهد.
Nowadays, timely monitoring and awareness of technological developments, rather than an opportunity window, is an inevitable necessity for organizations. Although there are general models and steps for technology scouting, due to the speed of the changes and the sensitivity of the information and communication industry to technological developments and, of course, Iran special conditions, such as heavy sanctions, technology scouting in this industry need special considerations in developing a monitoring model. This paper, has been done though qualitative method and content analysis based on interviews with this industry stakeholders and experts, by examining past and current approaches, and has studied and recognized the prevailing perspective and influential factors of observation in the Iranian telecom operators industry. According to the existing literature and theoretical models, there are three variables; "environment, organization and technology" that have the most important impact in determining the general model of technology scouting. At the same time, interviews show that along with these variables, the element of "information" is an important and influential variable that forms the real model of scouting in this industry.
خلاصه ماشینی:
اما با توجه به شرايط خاص حاکم بر کشور (از جمله تحريم ، وابستگي به فناوري خارجي و غيره )، سوال اصلي تحقيق چنين مطرح ميشود: «مدل مناسب ديدباني فناوري در اپراتورهاي مخابراتي(نمونه موردي همراه اول و ايرانسل ) ايران چيست ؟» سوال هاي فرعي: - مهم ترين عوامل موثر بر مدل ديدباني فناوري اپراتورهاي مخابراتي ايران چيست ؟ - مهم ترين چالش هاي مدل موجود ديدباني فناوري اپراتورهاي مخابراتي ايران چيست ؟ ٢- مباني نظري و پيشينه پژوهش جهان در حال تجربه ي انقلاب جهاني فناوري است و توجه و تمرکز بر تغيير و تحولات فناوري، يکي از اولويت هاي کشورها و سازمان هاست .
در دنياي پيشرفت هاي علمي، اختراعات فزاينده و تحولات کسب و کار، ديدباني امري لازم ، بلکه ضروري است به نحوي که برخي پژوهش ها عنوان داشته اند: مديريت فناوري و نوآوري متکي به عنصر جست وجو (يا ديدباني) به معني شناسايي پيشرفت ها و رخ دادهاي فناورانه ي آتي است 1 Environmental Scanning 2 Technology Monitoring 3 Technology Intelligence 4 Tracing 5 Tracking 6 Technology Scouting 77 (شاه ميري و امن پور، ١٣٩٢).
در عرصه مديريت ، ديدباني به صورت مجموعه اي از فعاليت ها در قالب فرآيندي شامل جمع آوري، تحليل ، برآورد و بهره برداري اطلاعات فناوري از محيط خارج براي اطمينان از تداوم رشد بنگاه تعريف شده است (ميرشاه ولايتي و نظريزاده ، ١٣٩٦).