چکیده:
عارضهیابی روشی سیستماتیک و علمی جهت شناسایی، طبقهبندی و ریشهیابی عارضهها و اثرات سوء آنها در کارکرد سازمان یا شرکت از طریق تعامل نگاه از بیرون با نگاه از درون و تهیه و تدوین برنامههای کاری برای رفع آنها در سازمان میباشد. در این مقاله که به عنوان یک مطالعه موردی در شرکت جهاد نصر فارس صورت گرفته، از الگوی نهایی ارائه شده برای شرکتهای عمرانی با رویکرد EFQM به منظور شناسایی عارضهها و ارائه راهکارها در دو حوزه توانمندسازها و نتایج استفاده شده است. در ادامه با استفاده از تجزیه و تحلیلهای صورت گرفته، مهمترین شاخصهای عارضهیابی و نیز مشکلات موجود در شرکت جهاد نصر فارس شناسایی و طی یک فرآیند نظرخواهی، ده پروژه بهبود که می تواند بیشترین نقش را در افزایش بهرهوری و توسعه مالی، اقتصادی و منابع شرکت جهاد نصر فارس ایفا نمایند را ارائه و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) این پروژه ها اولویت بندی گردیدند. در پایان، از میان ده پروژه بهبود، پروژه تدوین و اجرای برنامه جامع نوسازی ماشین آلات و تجهیزات با امتیاز نهایی 239/0 به عنوان اولویت اول اجراء و پروژه بهبود مدیریت سهامداران و امور مجامع با 85 درصد کمتر از اولین پروژه انتخابی، به عنوان اولویت آخر انتخاب شدند. همچنین پروژه P10، با حدود 11 درصد اختلاف نسبت به اولین پروژه انتخابی به عنوان اولویت دوم و پروژههای P2، P7 و P9 با 52، 32 و 7 درصد اختلاف نسبت به اولویت آخر در رتبه هفتم تا نهم اولویتبندی اجرای پروژهها قرار گرفتند و بین پروژههای P1 و P4 از این حیث اختلاف معناداری مشاهده نگردید.
خلاصه ماشینی:
تاکنون تحقیقات متعددی در زمینه عارضهیابی و مدل تعالی سازمانی در داخل و خارج از کشور صورت گرفته است که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد: عبداله (1391) در پروژه خود که به طور نمونه در شرکت کشت و صنعت روژین تاک مورد استفاده قرار گرفته است، از یکی از تکنیکهای تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) به نام تاپسیس جهت شناسایی و رتبه بندی شاخصها و رویکرد EFQM به منظور شناسایی عارضه ها و ارائه راهکارها استفاده کرده است[11].
o مقایسه نتایج عملکرد سازمان با اهداف سالهای گذشته، متوسط صنعت و رقبا o تبیین وضعیت عملکرد سازمان و نوسانات آن طی سال های اخیر o شفافسازی عارضههای فعلی سازمان o شناخت و بررسی علل بروز عارضه ها و اولویت بندی آنها o تعیین راهکارهای پیشنهادی متناسب با مشکلات شناخته شده مرحله 5 : تصمیم گیری و تعریف طرح های بهبود (راه کارها) این مرحله نیز شامل گام های زیر خواهد بود: o همفکری و همکاری نگارنده با مدیران ارشد و میانی سازمان برای تعریف طرح های بهبود جهت حل و رفع مشکلات شناسایی شده o اولویت بندی طرح های بهبود برای استفاده از روش های علمی مناسب o تعیین اهداف و شاخصهای ارزیابی نتایج هر یک از طرح های بهبود o تهیه شناسنامه و برنامه عملی 1 برای هر یک از طرح های بهبود (تبیین میزان تأثیر راهکارها با استفاده از معیارهای کمی و کیفی در بازههای زمانی مشخص بخش مهمی از شناسنامه است.