چکیده:
جنگلها به عنوان یکی از مهمترین منابع طبیعی تجدید شونده نقش حیاتی در استمرار حیات و حفظ و پایداری زیست بومها ایفا مینمایند.آتش سوزی ها هر ساله سطح وسیعی از جنگل ها و مراتع را تخریب کرده و از بین می برد.در اثر بیتوجهی انسان یا به دلیل عوامل طبیعی بخشی از جنگل ها از بین می رود. این مشکل نیازمند مطالعه و ارائه راهکارهای علمی است. هدف تحقیق تعیین مهمترین عوامل تاثیرگذار بر آتشسوزی در جنگلها از جمله آتشسوزی در جنگل گلستان است. زیرا جنگل های استان گلستان بیشترین موارد آتشسوزی را داشته و نیازمند مدیریت مناسب و موثر برای مقابله میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. دادههای مورد نیاز به روش اسنادی و میدانی به دست آمده و از مدل SWOT برای تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدید جنگلها استفاده شده، است. جهت کمیسازی از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد شناسایی مناطق مختلف جنگلی و توانمندیهای موجود، با وزن نهایی(099/ 0) و معیار احداث شبکه جادههای جنگلی با وزن نهایی (087/ 0) در گروه فرصتها به عنوان مهمترین معیارهای تاثیرگذار بر مدیریت مقابله با بحران آتشسوزی جنگل شناسایی شدهاند.نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات ، استفاده از تجربیات جنگلداری سایر کشورها، همیاری و همکاری استانهای شمالی و استانهای همجوار میتواند در مدیریت مقابله با آتشسوزی موثر باشد.
Forests as one of the important renewable natural resource play a vital role in maintaining the continuity of life and stability of ecosystems. Fires in forests and pastures destroy a vast part of the natural resources. Every year some of the forests in our country are destroyed in fire due to human negligence or natural causes. This study aimed to identify and analyze the most important factors affecting the fire control management at forests because the Golestan forest has had the most cases of fire and needs proper and effective fire control management. The research is descriptive-analytical. Data were collected using documentary and field methods and Swot model was used to determine the strengths, weaknesses opportunities and threats against the forests. To quantify the model, Analytical Hierarchy Process (AHP) model was used. The results of the study showed that. The measure of solidarity between devices with final weight (0/117), the measure of identifying the different parts of the forest and capabilities with final weight (0/099), the measure of constructing forest roads network with final weight (0/087) in opportunity group were identified as the most important factors influencing the fire control management at forests. Finally, some strategies are presented in order to deal with fire control management.
خلاصه ماشینی:
1 Sarkargar Ardakani et al )به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ٢: موقعیت مکانی آتش سوزی های سال ١٣٨٩ در استان گلستان هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی و ارزیابی مهم ترین فاکتورهای تأثیرگذار در مقابله با آتش سوزی در جنگل های شمال کشور با استفاده از روش ترکیبی تصمیم گیری چندمعیاره می باشد.
)به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ٣: نقشه مربوط به کاربری اراضی روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی است ، داده های مورد نیاز با روش اسنادی و میدانی جمع آوری گردیده و در تجزیه و تحلیل داده ها با در نظر گرفتن شرایط محیط تصمیم گیری و ماهیت مساله مورد بحث از یک سو و نظرات کارشناسان متخصص از سوی دیگر به منظور تعیین نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید جهت مدیریت مقابله با آتش سوزی در جنگل های گلستان ، از آنالیز جدول سوات و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP١)استفاده شده است (شکل ٤) و (شکل ٥).
1 Huyen & Tuan 2 Rivera et al 3 Mohammadi et al 4 Mansoori et al میردیلمی و همکاران (١٣٩٢) در مقاله پهنه بندی خطر آتش سوزی در پارک ملی گلستان با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی به این نتایج رسیدند که بیشترین نقاط دچار آتش سوزی در مناطق پرخطر و خطرناک قرار داشتند.
این تحقیق به منظور شناسایی نقاط قوت ، ضعف ، فرصت و تهدید در جهت مدیریت مقابله با بحران آتش سوزی در جنگل گلستان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک SWOT انجام شده است .