چکیده:
تامین اجتماعی و چگونگی رفع نیاز نیازمندان جامعه از جمله مسایل پیشروی مکاتب اقتصادی است. دیدگاههای متداول امروزی تامین اجتماعی که تا حد زیادی برآمده از مکتب اقتصاد سرمایهداری است، علیرغم آثار مثبتش، دچار ضعفهای جدی است. در مقابل، تامین اجتماعی در مکتب اقتصاد اسلامی به واسطه بهرهمندی از ویژگیهایی همچون مردممحوری با این مشکلات روبرو نیست. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی به بررسی جایگاه مردم در الگوی تامین اجتماعی در رویکرد اسلامی میپردازیم. یافتههای پژوهش نشان میدهد که اسلام تامین اجتماعی را در سه سطح «توانمندسازی فردی، خانوادگی و منطقهای»، «تکافل اجتماعی» و «تضامن دولتی» دنبال میکند. نقشآفرینی مردم نسبت به دولت تقدم رتبی دارد. بر این اساس، در شرایطی که مردم قادر به رفع فقر باشند، راهکارهای دولتی و متمرکز توصیه نمیشود. رویکرد اسلامی در تامین اجتماعی ما را به تقویت جایگاه مردم و تکافل اجتماعی در ۶ لایه خانواده، عشیره، همسایگان، دوستان، امت اسلامی و حکومت اسلامی رهنمون میسازد. درصورتیکه هریک از این لایهها پاسخگوی نیاز فقرا نبود، در انتها دولت نقش نهایی را بر عهده میگیرد.
Social security and how to meet the needs of the needy in society are among the leading issues of economic schools. Today's popular views of social security, which are largely derived from the school of capitalist economics, have serious weaknesses despite their positive effects. Social security in the school of Islamic economics does not face these problems due to the enjoyment of features such as people-centeredness. This study examines the position of people in the social security model in the Islamic approach by using the analytical-descriptive method. The findings of study show that Islam pursues social security at three levels: "individual, family and regional empowerment", "social Takaful" and "government support". The role of the people takes precedence over the government. Accordingly, centralized government solutions are not recommended when people are able to alleviate poverty. The Islamic approach to social security leads us to strengthen the position of the people and social welfare in the six layers of family, tribe, neighbors, friends, the Islamic Ummah and the Islamic government. If each of these factors does not meet the needs of the poor, in the end, the government takes the final role.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله، ضمن توجه به اهمیت بحث پیرامون تأمین اجتماعی و الگوهای متعارف برآمده از مکتب اقتصاد سرمایهداری، سعی دارد به تبیین الگوی مکتب اقتصادی اسلام و نقش مردم در این الگو بپردازد.
نظام رفاه و تأمین اجتماعی، به شیوه و با ساختار کنونی آن، پس از دوران انقلاب صنعتی تحت تأثیر مستقیم تجارب حاصل از دوران فئودالیته (نظام اربابرعیتی)، در جوامع اروپایی و تفاوتها و تبعیضهای اساسی و فاحش موجود میان اقشار مختلف اجتماعی، در ارتباط با تحقق حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، مالکیتی، حرفهای و شغلی و تغییر اساسی نگرش جامعه به نیروی کار شکلگرفته است، بهگونهای که این فرآیند نامتناسب، بهتدریج موجبات تولد و رشد فرآیند فلسفه و مکتب آزادیخواهی (لیبرالیسم) از سوی روشنفکران، متفکران و آزادیطلبان عصر مذکور و همچنین، تقویت جنبشهای سوسیالیستی را در کشورهای صنعتی اروپا فراهم ساخته و درنهایت موجب تعمیم خواستههای اقشار آسیبپذیر اجتماعی، بهخصوص کارگران و کشاورزان در راستای تثبیت حقوق اجتماعی آنان شده است (پناهی، 1386).
تحریم اسراف موجب میشود تا سبک مصرف افرادی که در سطحی بالاتر از معیشت عمومی جامعه قرار دارند، کنترل شود و از پایین نیز نظام اقتصاد اسلامی، درصدد است تا با اجرای عادلانه این نظام اقتصادی و نیز ابزارهایی چون تأمین اجتماعی افراد را به سطح عمومی معیشت نزدیک کند.
Identifying and Evaluating the Jurisprudential-Economic Challenges of Concession Deposits within the Framework ofthe Interest-Free Banking System of the Islamic Republic of Iran Hossein Hassanzadeh / Assistant Professor, Department of Financial Management, Imam Sadegh (AS) University h.
Theoretical Framework of the Demand for Money Based on an Islamic Approach(Model based on interference generation approach) ( Mahmoud Esavi / Assistant Professor, Faculty of Economics, Allameh Tabatabai University meisavi@atu.