چکیده:
هدف: پژوهش حاضر بهپا هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های حرفه ای بر مهارت های اجتماعی و رفتار سازشی نوجوانان و جوانان دارای ناتوانی هوشی تحولی انجام شد. روش : طرح پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه شامل 30 نفر از مددجویان دارای ناتوانی هوشی تحولی در مرکز روان پویش شهر مشهد بود. 15 نفر از شرکت کنندگان که در گروه آزمایشی گماشته شدند به مدت سه ماه آموزش مهارت حرفه ای را دریافت کردند و 15 نفر دیگر که در گروه کنترل گمارش شدند هیچگونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها توسط مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (1990، SSRS) و مقیاس رفتار سازشی واینلند (1980، VABS) قبل و بعد از اجرای مداخله جمع آوری شد و سپس با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که در پس آزمون، آزمودنی های گروه آزمایش که تحت آموزش مهارت های حرفه ای قرار گرفته بودند به طور معناداری سطح بالاتری از مهارت های اجتماعی و رفتار سازشی را در مقایسه با آزمودنی های گروه کنترل نشان دادند. یافته های پژوهش مؤید این است که آموزش مهارت های حرفه ای باعث افزایش مهارت های اجتماعی و رفتار سازشی نوجوانان و جوانان دارای ناتوانی هوشی تحولی می شود.
Purpose: The aim of this study was to investigate the effectiveness of professional skills training on social skills and adaptive behavior of male adolescents and youth with an Intellectual and Developmental Disability (IDD). Method: The research method was a quasi-experimental and pretest-posttest with a control group design. The sample consisted of 30 patients with an intellectual and developmental disability referred to the Ravanpooyesh center of Mashhad. Fifteen participants who were assigned in the experimental group received professional skills training for three month and fifteen participants who were assigned in control group did not receive any intervention. Data were collected using Social Skills Improvement System (SSIS) rating scales (Gresham & Elliott, 1990) and Vineland Adaptive Behavior Scale (VABS; 1980) before and after the intervention. Data were then analyzed using MANCOVA. Findings: The results showed that in the post test, participants who received professional skills training significantly showed higher social skills scores and adaptive behavior, compared to participants in the control group. Based on the findings of the present study, it is concluded that professional skills training can improve social skills and adaptive behaviors of adolescents and youth with an intellectual and developmental disability.
خلاصه ماشینی:
یافته های پژوهش مؤید این است که آموزش مهارت های حرفه ای باعث افزایش مهارت های اجتماعی و رفتار سازشی نوجوانان و جوانان دارای ناتوانی هوشی تحولی می شود.
شرایط در حال گذر جامعه ، زندگی اجتماعی نوجوانان دارای ناتوانی هوشی تحولی را با مسایل و پیچیدگی های خاص خود مواجه نموده است ، در این شرایط یکی از مهم ترین مهارت هایی که قادر است بالندگی و بهداشت روانی آنان را در مواجهه با مشکلات آینده حفظ و تقویت نماید رفتار سازشی است (٢٠١٣ ,Pourmohamadrezatajrishi &Jalilabkenar, Ashoori, ).
خانی، ایمانی و صالحی (٢٠١٥ ,Salehi &Khani, Imani, )، دریافتند که آموزش مهارت مشبک بری بر روی چوب به دانش آموزان پسر کم توان ذهنی ١٤ تا ١٨ سال به گونه ای معنادار در افزایش عزت نفس و شادکامی این دانش آموزان مؤثر بوده است و افزایش عزت نفس و شادکامی می تواند در بهبود رفتار اجتماعی و رفتارهای سازشی این دانش آموزان مؤثر باشد.
پژوهش حاضر به این سؤال پژوهشی پاسخ خواهد داد که آموزش مهارت های حرفه ای بر مهارت اجتماعی و رفتار سازشی نوجوانان دارای ناتوانی هوشی تحولی تا چه حد تأثیر دارد؟ روش پژوهش طرح پژوهش ، از حیث هدف در طبقه پژوهش های کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده ها در دسته ی پژوهش های آزمایشی (شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل ) جای دارد.
نتایج پژوهش حاضر در خصوص متغیر مهارت های اجتماعی نشان داد که آموزش مهارت های حرفه ای ، به نوجوانان و جوانان دارای ناتوانی هوشی تحولی درگروه آزمایش ، مهارتهای اجتماعی آنان را نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش می دهد.