چکیده:
مطالعه و بررسی دقیق آثار سعد الدین ، جنبه های مختلف ادبی و فکری وی را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی آثار شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغانستان به عنوان بخشی از مناطق فرهنگی زبان و ادب فارسی، سرشار از آثار ارزشمندی است. یکی از شاعرانی که آثار شعر و نثر عارفانه اش ،نقش مؤثری در ترویج زبان و ادبیات فارسی و مفاهیم عرفانی داشته ،سعدالدین احمد انصاری است که در قرن دوازدهم هجری در توابع کابل می زیسته است. کتاب شعر «شور عشق» اثر سعدالدین احمد انصاری، از آثار ارزشمند قرن دوازدهم هجری محسوب می شود که تا کنون مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است، بی شک این پژوهش در روشن شدن وجوه مبهم و ارزش و بهای این کتاب عرفانی موثر واقع خواهد بود.این پزوهشی نو و تازه است.
Careful study of Saad al-Din's works will reveal his various literary and intellectual aspects. Considering the cultural
commonalities and neighborhoods of Iran and Afghanistan, it is very important to study the works of Persian-speaking poets
and mystics in this region. Due to the cultural and historical similarities of the past, a country like Afghanistan, as part of the
cultural regions of Persian language and literature, is full of valuable works. One of the poets whose mystical poetry and
prose have played an effective role in promoting Persian language and literature and mystical concepts is Saad al-Din
Ahmad Ansari, who lived in Kabul in the twelfth century AH. The book of poetry "Passion of Love" by Saad al-Din Ahmad
Ansari is one of the valuable works of the twelfth century AH that has not been studied independently so far.
خلاصه ماشینی:
رک: (هروي ،١٣٨٠: ١٤) کتاب «شور عشق »(شورش عشق ) يکي از آثار ارزشمند سعدالدين احمد انصاري است و از آثار قرن دوازدهم هجري بوده ،که در سال ١٢٢٥ هجري با کوشش جيب اله ابراهيم زاده در کابل (افغانستان )چاپ شده است ، اما تا کنون مورد بررسي و پژوهش مستقل قرار نگرفته است ، بررسي اين کتاب ، ميتواند ما را با ادبيات و ويژگيهاي زباني و فرهنگي آن دوره ، آشناتر سازد.
با توجه به متن کتاب شور عشق کاملا مشخص و مبرهن است که شيخ در طريقت نقشبنديه بوده است ، وي اجازٔە ارشاد، در طريقۀ نقشبنديه و قادريه را از شيخ محمد سمان مدني کسب نمود: « از صحبت ايشان فايده هاي حاصل نموده به تخصيص از طريقه عاليه حضرات نقشبنديه قدس الله تعالي اسرار هم و باز چو ن که به شرف آستان عرش نشان سيد عالميان مشرف گرديده و در زيارت روضه اطهر انور مفوض گرديده درآن بلدٔە طيبۀ زکيۀ به سرافرازي صحبت قطب الا قطاب و غوث الا صحاب حضرت شيخ محمد بن شيخ عبدالکريم السمان المدني ممتاز گشته و از خوان وافره و احسان باهره حضرت ايشان نيز بهر ه مند آمده »( انصاري ، ١٣٢٨: ٧) آثار سعدالدين احمد انصاري در منابع ، تعداد کتب و مقالات وي را بالغ بر ٣٦ اثر نگاشته اند.
» (طباطبايي، ١٣٧٣: ١٧١) شيخ سعدالدين در جاي ديگر از کتاب شور عشق ، با توجه به موضوع « اول ما خلق الله العقل » به مبحث «خلق الله تعالي نوري » گريز مي زند و در شرح اين مبحث چنين آورده است : «بر سر بيان ظهور نور محمدي عليه السلام فرمود اول خلق الله تعالي نوري و باز فرمود اول ما خلق الله العقل »( انصاري ، ١٣٢٨: ١٠).