چکیده:
پژوهش حاضر به تحلیل بن مایههای داستانی منظومهی عزیز و نگار میپردازد که جزو قصههای فلکلور و عامیانهای است که به صورت روایی و سینه به سینه و در منطقهای خاص نقل میشده است. منظومهای که بن مایههای داستانی آن از انواع حماسی، عاشقانه، شگفت انگیز و کرامت است. این منظومهی محلی و عامیانه در منطقهی طالقان، مورد هیچ گونه تحقیقی قرار نگرفته و معرفی آن در قدم اول از اهداف این پژوهش است. سیر این تحقیق با روش کتابخانهای انجام گرفته و معرفی کوتاه این قصه، پیش درآمدی برای ارائهی تحلیل بن مایههای آن است. از این اثر نگارشهای متعددی در زمانهای مختلف وجود دارد که هر یک در جزئیات با دیگر نگارشها متفاوت است. این نسخ از روی هم نگاشته نشدهاند و نقالان و مشتاقان پس از سالها، از حافظهی خویش و بنا بر سلیقهی خود و مخاطبانشان آن را به نگارش در آوردهاند. نتیجهی تحقیقات و تحلیل در بن مایهها نشان میدهد که اکثر بن مایههای قصهی عزیز و نگار در ادبیات ایران و جهان دیده میشوند. از جمله: کوری، سفر، خوارق عادت، نبرد، جنون و رقابت عشاق، نامه و نامه بر، درویش، سیب و چشمه؛ که حضور این گونه موتیفها در این قصه از ارزشهای آن به شمار میآید.
This local and folklore system in Taleghan region has not been studied and its introduction is one of the first goals of this research. The course of this research has been done by the library method and the short introduction of this story is a prelude to presenting its basic analysis. There are several versions of this work at different times, each of which differs in detail from the other. These copies have not been written on top of each other and the narrators and enthusiasts, after years, from their memory and according to They wrote it to their own taste and that of their audience. The result of research and analysis in the themes shows that most of the themes of the story of Aziz and Negar can be seen in the literature of Iran and the world. Including: blindness, travel, habit, battle, madness and rivalry of lovers, letter and letter bearer, dervishes, apples and springs; The presence of such motifs in this story is one of its values.
خلاصه ماشینی:
» (همان ) قصه ي عزيز و نگار، قصه اي عاميانه است که از طريق هنر زباني شده ونقل شفاهي ، منتقل شده و جزو داستان هاي فولکلور محسوب مي شود.
مادر نگار، عزيز را براي دامادي نمي پسندد از اين رو نگار را بــدون رضايت به عقد خواهر زاده ي بي مايه ي خود در مي آورد.
قصه هــا را با توجه به بن مايه هايشــان ، مي توان به انواعــي تقسيم کرد که در کتاب ادبيات داستاني اين گونه آورده شده است : «قصه هاي بلند و عاميانه ي فارسي که زمينه و 194 بن مايه اي عشقي و عاطفي و عدالت خواهانه دارند.
در اين قصه هم ، زماني که نگار به عقد احمد در مي آيد، عزيز از دوري او راهي کوه و بيابان مي شــود و در زماني که مادر نگار، خواســتگاري او را رد مي کند، عزيز ســر به صحرا مي گذارد و براي ديدن او گهگداري به روستا باز 200 مي گردد.
بن مايه هاي به کار رفته در اين قصه در ادبيات ايران و جهان وجود دارد مانند: کوري ، سفر، خرق عادت ، نبرد، جنون و رقابت عشاق ، نامه و نامه بر، درويش ، سيب و چشمه .
-بن مايه هاي قصه ي عزيز و نگار شــامل اين موارد است ؛ بن مايه هاي داستان هاي شــگفت انگيز: خرق عادت ، چشمه و کوه البرز اســت .