چکیده:
یکی از مباحث اساسی در نقد اصالت زن(فمنیسم) و زبانشناسی تفاوت زبان زن و مرد است که در تمام جنبههای زبان قابل مشاهده است. در گذشته بهترین گفتار را آن میدانستند که بیانش مردانه باشد، اما در داستانپردازی معاصر به جنسیت توجهی ویژه میشود. زبانشناسی جنسیت ابعاد مختلفی دارد که آواها، تکواژها، واژهها، نظام صرفی و نحوی و گفتمانی زبان را شامل میشود. کاربرد این نمودها در زبان زنان و مردان متفاوت است. لذا در مقاله حاضر کوشش شده تفاوتهای واژگان بهکار رفته در زبان زنان و مردان رمان شازده احتجاب شامل متغیرهایی چون رنگواژهها، دشواژهها (رکیک و غیررکیک)، سوگندواژهها، تشدیدکنندهها، تعدیلکنندهها، صفات و واژههای عاطفی، واژههای جنسیتی(صریح و ضمنی) و دایرهی واژگان در مکالمات شخصیتهای رمان با توجه به موازین علمی زبانشناسی و گاه روانشناسی نقد و بررسی شود. هوشنگ گلشیری اگر چه در مواردی زبانی متناسب با جنسیت قهرمانان خود خلق کرده، لیکن به دلیل عدم توجه به یافتههای علمی زبانشناسان اجتماعی مخصوصاً زبان و جنسیت، در مواردی هم موفق به خلق زبانی متناسب با جنسیت قهرمانان خود نشده است.
One of the basic issues in the critique of authenticity woman (feminism) and linguistic differences between men and women in all aspects of the English language is visible. In the past it was considered the best speech is the masculine expression, but special attention to gender in contemporary fiction. Linguistic Gender various aspects of the phonemes, morphemes, words, language is a system of morphologic and syntactic and discourse. The appearances of men and women use language differently. Therefore, in the present paper we try different words used in the language of men and women, including variables such as Colored word novel Shazdeh Ehtejab, taboo, Oath word, the intensifier and moderators, emotional characters and words, words sex and characters in the novel vocabulary in conversations regarding the scientific principles of psychology, linguistics, and then discussed and analyzed. Golshiri in some cases the language appropriate to the gender of their heroes created However, due to lack of attention to the findings of sociolinguistics, especially language, gender, In many cases, our heroes have not managed to create a gender-appropriate language
خلاصه ماشینی:
لذا در مقاله حاضر کوشش شده تفاوت هاي واژگان به کار رفته در زبان زنان و مردان رمان شازده احتجاب شامل متغيرهايي چون رنگ واژه ها، دشواژه ها (رکيک و غيررکيک )، سوگندواژه ها، تشديدکننده ها، تعديل کننده ها، صفات و واژه هاي عاطفي ، واژه هاي جنسيتي (صريح و ضمني ) و دايره ي واژگان در مکالمات شخصيت هاي رمان با توجه به موازين علمي زبان شناسي و گاه روان شناسي نقد و بررسي شود.
به همين جهت است که لکاف ، زبان شناس معروف ، زنان را استادان استفاده از حسن بيان مي داند؛ اما مردان در عرصه هاي گفتار بسيار رقابت گرا و در پي نشان دادن غلبه و برتري خود برطرف مقابل هســتند و از نظر اجتماعي نيز آزادي هاي بيشــتري دارند و دليل اين که خيلي بيشتر از زنان از دشواژه ها به خصوص نوع رکيک آن استفاده مي کنند، همين است .
» (همان ، ١١٧) امــا ١٩ دشــواژه هاي غير رکيــک در اين رمان به کار رفته اســت که ١٥ مورد را مردان و ٤ مورد را زنان به کار برده اند.
135 شماره ٢٠، تابستان ١٣٩٣ (لکاف ،١٩٧٥ ،١٣) در مکالمات شــخصيت هاي رمان شــازده احتجاب در کل ٨ بار از واژه ي عاطفي اســتفاده شــده که ٦ مورد معادل %٧٥ را مردان و ٢ مورد معادل %٢٥ را زنان به کار برده انــد.