چکیده:
مطالعات پسااستعماری یکی از حوزههای مطالعات جدید در مورد کشورهای موسوم به جهان سوم و نگرشی انتقادی به مجموعهای از رهیافتهای نظری است که با تأکید بر پیامدهای استعمارگرایی به تحلیل گفتمان استعماری میپردازد. ادوارد سعید، بنیانگذار واقعی نظریۀ پسااستعماری در کتاب شرقشناسیاش بر این اصل تکیه دارد که متفکران غربی، عمدتاً تصویر نادرستی از مشرق به مثابۀ «دیگری» مطرح کردهاند. وی بر این باور بود که پیامدهای استعمارگری در قالب هرج و مرج، کودتا، فساد و جنگهای داخلی و خونریزی تا امروز ادامه یافته است. در ادبیات ایران، مهدی اخوان ثالث از شاعرانی است که روایتگریِ حضور استعمار انگلیس و آمریکا در شعرش آشکارا انعکاس دارد. این مقالۀ توصیفی- تحلیلی بر آن است تا بیان دارد جلوههای پسااستعماری در اشعار اخوان چگونه ظهور مییابد؟ بررسیها نشان میدهد: اخوان به زبانی نمادین و تمثیلی با تصاویر شاعرانه از استعمار سخن به میان آورده و در اشعارش فضای یأسآمیز بعد از چیرگی استعمار را وصف کرده است
One of the areas of new studies in the Third-World Countries and a critical approach to a set of theoretical approaches that emphasize the consequences of colonialism on colonial discourse analysis is Post-colonialism studies. Edward Said the real founder of theory post-colonialism , The basis of his theory in his Orientalist essay is based on this. Western thinkers have mainly posited the wrong image of the Orient as "another." Edward Said believes that the consequences of colonialism in terms of chaos, coup, corruption, and civil wars and bloodshed continued to these days. Mehdi Akhavan Sales is one of the poets who narrate the presence of British and American colonialism in his poetry, in the literature of Iran. This descriptive analytic article is about expressing the post-colonial effects of his poetry. Studies show that Akhavan has spoken in a symbolic and illustrative language with poetic images of colonialism, and in his poems described a despondent atmosphere after colonial domination
خلاصه ماشینی:
تاريخ دريافت :٩٧/١٢/٢٠ تاريخ پذيرش :١٨ /٩٨/٠٢ مولفه های پسا استعماری در اشعار مهدی اخوان ثالث سیده گوهر نوربخش، دکتر عبدالحسین فرزاد چکيده مطالعات پسااستعمارييکي ازحوزه هايمطالعات جديددرموردکشورهايموسوم به جهان سوم و نگرشي انتقادي به مجموعه اي از رهيافت هاي نظري است که با تأکيد بر پيامدهاي استعمارگرايي به تحليل گفتمان استعماري ميپردازد.
ادوارد سعيد، بنيان گذار واقعي نظريۀ پسااستعماري در کتاب شرق شناسياش بر اين اصل تکيه دارد که متفکران غربي، عمدتا تصوير نادرستيازمشرق به مثابۀ«ديگري»مطرح کرده اند.
در اين مقالۀ توصيفي-تحليلي،دفترهاي شعر ارغنون ، آخر شاهنامه ،زمستان و از اين اوستاي اخوان ثالث با توجه به اين که محتواي سياسي و اجتماعي داشتند، به عنوان مواد پژوهش استفاده شده است و هدف اصليآن ،پاسخ دادن به اين پرسش است که مهمترين مؤلفه هايپسااستعماريدراشعار اين شاعرگران سنگ کدام است ؟ پيشينۀ پژوهش اشعاراخوان ثالث ،برجسته ترين شاعرمعاصر،بارهاباموضوع هايمختلف بررسيشده و پژوهش در مسائل اجتماعيوسياسيشعراو محور مقاله هاوکتاب هايبسياريبوده است .
روش تحقيق در اين پژوهش اشعار اخوان ثالث از منظر پسااستعماري به شيوة توصيفي -تحليلي بررسيگرديده وبراساس استقراازمجموعۀاشعارمهدياخوان ثالث گردآوري وديدگاه هاي نويسنده دربارةپسااستعماريواکاويشده است .
از ميان بيشمار اشاراتي که در شعر اخوان بدين مفهوم شده است ؛ ميتوان نمونه هايزيرراذکرنمود: «زپوچ جهان هيچ اگردوست دارم /توراايکهن بوم وبردوست دارم /تورااي کهن پيرجاويدبرنا/تورادوست دارم اگردوست دارم /گمان هايتوچون يقين ميستايم /عيان هايتوچون خبردوست دارم /همه کشتزارانت ازديم وفاراب /همه دشت ودر، جويجردوست دارم »(اخوان ثالث ،١٣٧١:٢٢٤) وطن نماداصالت وبازگشت به اصل وريشۀانسان هاست .