چکیده:
رئالیسم، مکتبی ادبی، تاثیرگذار، عینی و بیرونی است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترشیافت و شاعران، نویسندگان و هنرمندان را به سوی خود کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت مشروطهخواهان، در عرصۀ هویّتی نیز دگرگونیهایی در عناصر هویّتبخشی ایرانی بهوجودآمد و شاعران و نویسندگان به هویّت ملّی و انحطاط و عقبماندگی کشور توجّه نشاندادند. فرّخی یزدی و عارف قزوینی شاعران انقلابی این عصر، با گرایش شدید به آزادیخواهی و حمایت از کارگران و کشاورزان، به اوضاع کشور توجّه نشاندادند. مقالۀ حاضر درصدد است با بهرهگیری از روش تحلیل محتوا، (توصیفی- تحلیلی) میزان توجّه به مولّفههای هویّتی رئالیسم انقلابی در اشعار دو شاعر رئالیست عصر مشروطه را مورد تحلیل و تبیین قراردهد. بدین منظور، مولّفههای هویّتی رئالیسم در شعر آنان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتهاست. یافتههای این بررسی نشان میدهد شاعران رئالیست عصر مشروطه توجّه ویژهای به شاخصهها و عناصر هویّتی رئالیسم انقلابی داشتهاند و با بهرهگیری از جلوههای گوناگون ادب پایداری آیینی(اسلامی) و ملّی، مخاطبان خود را به مبارزه و پایداری ترغیب و تشویق مینمایند.
Realism is a literary school of thought, influencing, objective and external emerging in mid-19th century in France and spreading rapidly while attracting the poets, authors and artists toward itself. In Iran also, concurrent with the movement of the constitutionalists, some transformations occurred in the elements of Iranian identity bestowing in terms of identity and the poets and authors paid attention to their national identity and the decline and retardation of their country. Farrokhi Yazdi and Aref Gazvini the revolutionary poets of this era, strongly inclined to liberation and supporting the laborers and farmers, they’ve demonstrated their attention to the status of the country. Applying content analysis method, (Descriptive- Analytical) the present study aims to analyze and outline the extent of the focus on the identity components of the revolutionary realism in the poems of the constitution Era realist two poets. For this reason, the identity components of realism their poetry has been analyzed. The present study findings indicated that Farrokhi Yazdi focused particularly on the branches and components of revolutionary realism and through benefitting from various representations of ritual (Islamic) and national perseverance literature, constitution Era realist poets encourages theire audience to fighting and opposition.
خلاصه ماشینی:
هويت رئاليسم و مشروطيت ايران بر پايۀ سروده هاي فرخي يزدي و عارف قزويني پروانه رمضاني ١، دکتر رضا فرصتي جويباري ٢، دکترحسين پارسايي 3 چکيده : رئاليسم ، مکتبي ادبي، تاثيرگذار، عيني و بيروني است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترش يافت و شاعران ، نويسندگان و هنرمندان را به سوي خود کشاند.
يافته هاي اين بررسي نشان ميدهد شاعران رئاليست عصر مشروطه توجه ويژه اي به شاخصه ها و عناصر هويتي رئاليسم انقلابي داشته اند و با بهره گيري از جلوه هاي گوناگون ادب پايداري آييني(اسلامي) و ملي ، مخاطبان خود را به مبارزه و پايداري ترغيب و تشويق مينمايند .
در اصل رئاليسم در ادبيات جهان توجه به رمان داشت و در ادبيات ايران نيز با ترجمۀ رمان هاي اروپايي گل کرد؛ اما انقلاب مشروطيت براي پاي کار آوردن مردم به تهييج آنان توسط شعر رويآورد.
آشنايي با فلسفه ادبيات انقلاب اروپا همگام با عقايد و آراي سياسي آن سبب گرديد تا نظريه هاي نويني در ادبيات از جمله مکتب رئاليسم در ايران رخ بنمايد و نخست سرايندگان و سپس نويسندگان بزرگ اين دوره همچون : فرخي يزدي، عارف قزويني، سيد اشرف الدين حسيني(نسيم شمال )، علامه علي اکبرخان دهخدا، عبدالرحيم طالبوف و...
نتيجه در گرايش شاعران عصر مشروطه از جمله : فرخي يزدي، ابوالقاسم لاهوتي، نسيم شمال و عارف به شيوة رئاليسم ؛ ترديدي نيست اما آنان با بهره گيري نوعي خاص از اصول هويتي رئاليسم از جمله : کشف و بيان واقعيت ها، توجه به محيط اجتماعي و تحليل اجتماعي، پرهيز / 260 از تخيل ، مشاهدة دقيق و تشريح جزييات ، تعهدگرايي و روحيۀ انقلابيگري، به عنوان زمينه اي براي آگاهيبخشي و بيداري مردم بهره ميگيرند.