چکیده:
کتاب الشعریة العربیة ادونیس در زمره آثار نقدی اوست که از تاریخ نشر آن قریب به سی سال میگذرد. این اثر با وجود حجم اندک، مطالبی یکپارچه پیرامون سیر تحوّل شعر عربی در گذر تاریخ دارد. نویسنده در چهار فصل، با نگاهی موشکافانه، پیدایش شعر عربی را میکاود و از منظر ناقدان قدیم، مبانی زیباشناختی آن را مورد تحلیل قرار میدهد. این کتاب، از جمله تازهترین آثار ترجمه شده ادونیس به فارسی است که به قلم حسین ابویسانی و امید پورحسن با عنوان بوطیقای عربی در سال 1397ش به چاپ رسید. بررسی و تحلیل متن عربی با برگردان فارسی این اثر با رویکرد نقد تقابلی ترجمه، بیانگر این است که با وجود برخی لغزشها در واژهگزینی و سهوهای دستوری، مترجمان در انتقال پیام و مضمون عبارات، برگردان ارزندهای ارائه دادهاند که روان و رسا جلوه مینماید. اعرابگذاری آیات و ابیات عربی، تنظیم فهرست منابع و افزودن نمایه در بخش پایانی کتاب، از ویژگیهای مثبت این ترجمه به شمار میآید؛ اما در بخش محتوای ترجمه، عدم یکسانسازی برگردان اصطلاحات ادبی، عدم تناسب برخی معادلها با عناصر همنشین، خطا در واژهگزینی و حذفهای نابهجا، از آسیبهای اصلی ترجمه مذکور است که رفع آن در چاپهای بعدی بر غنای این ترجمه خواهد افزود.
Al-Sharia Al-Arabiya, a book written by Adonis, is one of his works dealing with critique, published almost thirty years ago. Despite its small size, the book encompasses integrated information about the nature of Arabic poetry and its evolution through history. The author meticulously explores Arabic poetry and discusses its foundations from the perspective of ancient critics and orators. The four chapters of the book include subjects on origins of Arabic poetry, identity of rhythm and music of poetry, analysis of aesthetic issues and their connection with Qur'anic research, and struggle between tradition and modernity. The Persian version of the book, published under the title ‘Boutigha-ye Arabi’, is one of the most recent works by Adonis translated into Persian. The book is translated by Amir Abu Sassani and Omid Pourhassan by Amir Kabir Publications in 2018. The analysis of the translation of the book shows that despite some grammatical errors and inaccuracies in choosing equivalents, the translators have provided a proper translation, transmitting the message and the content fluently and expressively. Adding diacritical marks to the Quranic verses as well as lines and words in the poems and including a list of sources and indexes in the final part of the translation are the advantages of the book. However, with respect to the translation, inconsistency in using equivalents, collocational clashes, and improper omissions at the word level are some of the weak points.
خلاصه ماشینی:
این کتاب ، از جمله تـازه تـرین آثـار ترجمه شده ادونیس به فارسی است کـه بـه قلـم حسـین ابویسـانی و امیـد پورحسـن بـا عنـوان بوطیقای عربی در سال ١٣٩٧ش به چاپ رسید.
بررسی و تحلیل متن عربی با برگردان فارسی ایـن اثر با رویکرد نقد تقابلی ترجمه ، بیان گر این است که با وجـود برخـی لغـزش هـا در واژه گزینـی و سهوهای دستوری، مترجمان در انتقال پیام و مضمون عبارات ، برگردان ارزنده ای ارائـه داده انـد کـه روان و رسا جلوه مینماید.
محـور ارزیـابی در ایـن رویکـرد، اغلـب مبتنیبر بررسی واژگان ، ساختار، معنای کلام ، گونه های زبانی، تأثیر ادراکی و ادبی اسـت کـه نباید به طور منتزع از هم مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا این عوامل برای آفرینش یـک مـتن بـه طور جمعی تشریک مساعی میکنند (لطفیپور ساعدی ١٣٧١: ٧٩).
توجه به برگردان آثار مذکور به فارسی از دهه هفتاد شمسـی آغـاز شـد و در سـال هـای اخیر مترجمان و پژوهشگران زیادی به تحقیق و ترجمـه آثـار وی پرداختـه انـد کـه در ذیـل فهرستی از این ترجمه ها به ترتیب تاریخی ذکر شده است : ـ مقدمۀ للشعر العربی (پیش درآمدی بر شعر عربی)، مترجم : کـاظم بـرگ نیسـی، تهـران : نشر نی، ١٣٧٦.
٥ ذکر واژه های بیگانۀ بدون برابرنهادهای فارسی کاربرد واژه های بیگانه با وجود برابرنهاده های مناسب آن ها در فارسی مسأله ای اسـت کـه در مـتن ترجمـه بوطیقـای عربـی بـه صـورت نـادر ملاحظـه مـیشـود ایـن موضـوع ضـمن دیریاب کردن متن ترجمه ، به نوعی خروج از زبان معیار تلقّی میشود.