چکیده:
با توجه به اینکه دیوان قائمیات به تازگی انتشار یافته است و ما اطلاع چندانی از تاریخ و عقاید اسماعیلیهی الموت نداریم»
لذا هدف مشخص کردن تاویل در دیوان قائمیات است. یکی از مهمترین مسایلی که اسماعیلیه به آن توحه ویژه ای داشتهاند»
مبحث تاویل قرآن بوده است. دیوان قانمیات که بیشتر اشعار آن سرودهی حسن محمود کاتب از سرایندگان اسماعیلی
مذهب سدهی هفتم مربوط به روزگار نزاریان الموت است. وی در دیوان خویش از تاویل بهره جسته و بسیاری از مفاهیم
اعتقادی اسماعیلیه را مورد تاویل قرار داده است و با توجه به اینکه بیشتر منابع و کتب اسماعیلیه زمان الموت از بین رفته
است. لذا بررسی تاویل در قائمیات ضمن روشن شدن عقاید اسماعیلیه در آن دوران ما را با ابعاد دیگری از باورهای
اسماعیلیه آشنا میسازد.
خلاصه ماشینی:
از آن جا که در جهان معاصر مسأله تأویل در متون مقدس به شکلی جدی مطرح شده است ویکی از شاخههای نقد ادبی با عنوان نقد هرمونتیک هم تأویل گراست ضرورت دارد تا تأویل مد نظر حسن محمود کاتب شاعر و نویسنده اسماعیلی نزاری دوران الموت را بشناسیم.
دیوان قائمیات از شاعرو داعی بزرگ دوران الموت میتواند راهگشای بسیاری از ابهامات تاریخی ومفاهیم و رموز نهفته در اشعار وی باشد که بسیاری از اصول اعتقادی ونکات تاریک تاریخی آن دوران را روشن سازد حسن محمود کاتب شغل-القاب-مذهب-نامها از وی جز در محافل اسماعیلی هیچ گونه شناختی نسبت به او در کتب ادبی و تذکره ها دیده نمیشود فقط در کتاب زبده التواریخ کاشانی قصائدی از این شاعر ذکر شده است و همچنین در کتاب جامع التوارخ بخش اسماعیلیان رشید الدین فضل الله از تاریخ رییس حسن صلاح منشی اقتباس کرده است.
این دیوان در سال 1390 در تهران توسط مرکز پژوهشی میراث مکتوب و با همکاری موسسه مطالعات اسماعیلی لندن که مصصح آن سید جلال حسینی بدخشانی وبا مقدمه مبسوط محمد رضا شفیعی کدکنی منتشر شده است..
وی همچنین دارای یک کتاب تاریخ بوده که سرنوشت آن نامعلوم است و فقط رشید الدین فضل الله در کتاب جامع التواریخ چند صفحه از تاریخ اسماعیلیه را که توسط حسن محمود کاتب نوشته شده بود را آورده است.
کاتب، حسن محمود (1390)، دیوان قائمیات تصحیح و مقدمه ی انگلیسی سید جلال حسینی بدخشانی، مقدمه محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران، مرکز پژوهشی میراث مکتوب.