چکیده:
هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش امکان پیشبینی رفتار اطلاعجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر مبنای جهتگیریهای هدف و ابعاد خلاقیت انجام شده است.
روش پژوهش: از بین جامعه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز، نمونهای مشتمل بر 221 نفر (134 دختر و 87 پسر) به شیوهی نمونهگیری طبقهای خوشهای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامههای رفتار اطلاع-جویی (خسروجردی و دیگران 1388)، جهتگیری هدف به شیوه محقق ساخته و پرسشنامه مدادی کاغذی چندگزینهای سنجش خلاقیت (عابدی 1372) بود که توسط دانشجویان تکمیل شد. پایایی پرسشنامهها به روش آلفای کرونباخ و روایی آنها به شیوه تحلیل گویه، تعیین شد. نتایج آزمونها بیانگر روایی و پایایی مطلوب پرسشنامه ها بود. داده های پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش: یافتههای حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که الف) همهی ابعاد جهتگیریهای هدف پیشبینی کنندهی مثبت برای بعد قضاوت ربط رفتار اطلاع جویی میباشند. ب) بعد جهتگیری پرهیز از شکست و بعد بسط خلاقیت پیشبینی کننده های مثبت و بعد سیالی خلاقیت، پیشبینی کنندهی منفی برای بعد زمان به عنوان عامل انگیزاننده میباشند.ج) بعد جهتگیری معطوف به یادگیری و جهتگیری پرهیز از شکست پیشبینی کننده های مثبت برای بعد تایید دانش پیشین رفتار اطلاعجویی میباشند. د) بعد جهتگیری معطوف به یادگیری و بعد ابتکار خلاقیت پیشبینی کننده های مثبت برای بعد خلق اندیشههای نو رفتار اطلاعجویی میباشند. ه) بعد تلاش برای جستو جوی اطلاعات در رفتار اطلاعجویی تنها از طریق بعد جهت-گیری معطوف به یادگیری به صورت مثبت و معنادار قابل پیشبینی است.
نتیجهگیری: با توجه به وجود رابطه مثبت و معنی دار بین ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت با رفتار اطلاع جویی و امکان پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان از طریق متغیرهای روان شناختی فوق، می توان بیان نمود که موفقیت یا عدم موفقیت دانشجویان در اطلاع جویی و دسترسی به اطلاعات و همچنین عملکرد بهینه در فعالیت های پژوهشی نه تنها محصول مهارتهای تخصصی آنها بلکه برگرفته از مسائل روان شناختی همچون ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت می باشد.
Purpose: The present study has been done with the goal to assessing the possibility of prediction of information seeking behavior of graduate students based on the dimensions of goal orientations and creativity.
Method: Study sample consisted of 221graduate students from Shiraz University (134 girls and87boys) were selected with cluster sampling method. Gathering data tool consists of information seeking behavior questionnaires(Khosrowgerdy, Olumy, Naghshine&Mohseny,1388), goal orientation questionnaire designed by the researcher, and also multiple choice paper and pencil test (MPPT)questionnaire for measuring creativity((Abedy,1372) that were completed by students. To determine reliability of measures, Cronbach Alpha Coefficient and to examine validity, factor analysis methods were used. The test results asserted acceptable validity and reliability of instruments. Research data analyzed with Multiple Regressions Test.
Results: Results of simultaneous multiple regressions showed that, a) all dimension of goal orientation was positive predictor of relevance judgment dimension of information seeking behavior. b) avoidance goal orientation dimension and elaboration dimension of creativity was positive and fluency dimension of creativity was negative predictor of time as a motivated factor dimension of information seeking behavior. c) learning goal orientation and avoidance goal orientation dimensions was positive predictor of confirm previous knowledge dimension of information seeking behavior. d) learning goal orientation dimension and originality dimension of creativity was positive predictor of creating new ideas dimension of information seeking behavior. e) Trying to search for information dimension of information seeking behavior only through learning goal orientation dimension is predicted as positive and significant.
Conclusion :to attention on existence of positive and meaningful relationship between goal orientations, dimensions of creativity with information seeking behavior and possibility of prediction of information seeking behavior of graduate students by aforesaid psychological variants, can explain that success or un success in information seeking behavior of students and access to information and optimum work on researching functions are not only productive of students specially skills but also are impressible of psychological issues like goal orientations and creativity.
خلاصه ماشینی:
ج ) بعـد جهـت گيـري معطـوف بـه يـادگيري و جهت گيري پرهيز از شکست پيش بيني کننده هاي مثبت براي بعد تاييد دانش پيشين 1 Information seeking behavior questionnaire 2 Goal orientation questionnaire 3 Multiple choice paper and pencil test for measuring creativity(MPPT) 965 چکيده : رفتار اطلاع جويي مي باشند.
از بعد عملي نيز يافته هـاي پـژوهش مـي توانـد راهکارهـاي عمليـاتي در زمينۀ نياز به شيوه هاي ارتقاي کارآمدي رفتار اطلاع جويي کاربران از طريـق دسـت کـاري متغيرهاي اثرگذار بر آن مثل جهت گيري هدف و خلاقيـت و همچنـين ارتقـاي نظـام هـاي بازيابي اطلاعات در راستاي مرتفع کردن اين مسئله را پيش رو قرار دهد.
آنچه که از جمع بندي پيشينۀ نظـري تحقيقـات در ارتبـاط بـا نقش دو متغير جهت گيري هدف و خلاقيت به عنوان دو متغير مهم روان شـناختي مـرتبط بـا رفتارهاي اطلاع جويي حاصل مي شود، آن است که اولاً ايـن دو متغيـر بـه عنـوان دو متغيـر بهبوددهندة امور و فرايندهاي انساني مي توانند نقش مهمي در موفقيت رفتـار اطـلاع جـويي نيز داشته باشند و دوم اينکه ، امکان پيش بيني رفتار اطلاع جويي بر مبناي اين دو متغير انتظار مي رود.
ضرايب رگرسيون در بعد تلاش براي جستجوي اطلاعات (رجوع شود به تصویرصفحه) جدول ٥ نيز نشان مي دهـد کـه آخـرين بعـد رفتـار اطـلاع جـويي (بعـد تـلاش بـراي جست وجوي اطلاعات ) تنها از طريق بعد جهت گيري معطوف به يادگيري با ضريب تعيين ١٤ درصد، به صورت مثبت قابل پيش بيني است و هيچ يک از ابعاد خلاقيت توان پيش بينـي اين متغير را ندارند.