چکیده:
هدف این پژوهش تعیین میزان انطباق فهرست پیایندهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آردیاِی) است.
پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و با روش پیمایشی و رویکرد توصیفی-تحلیلی (تطبیقی) انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 14600 پیشینه پیایند موجود در کتابشناسی ملی ایران و نمونه پژوهش برابر با 375 پیشینه است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل سیاهه وارسی و جدول انطباقی است.
یافتهها نشان داد که 7/14 درصد از دادههای موجود در پیشینههای مورد بررسی با عناصر «آردیاِی» دارای انطباق کامل هستند و 5/83 درصد با این عناصر انطباق ندارند. همچنین، 8/1 درصد از این دادهها با عناصر (آردیاِی) دارای انطباق نسبی هستند. بلوک 1 با میانگین 167 بیشترین انطباق و بلوک 4 با میانگین 5 کمترین انطباق را دارا هستند.
پیشینه پیایندها بهمیزان کمی با (آردیاِی) انطباق دارد. بلوک 1 دارای بیشترین انطباق و بلوک 4 دارای کمترین انطباق با عناصر (آردیاِی) است. دلیل اصلی عدم انطباق، عدم توجه به اهمیت بلوکهای مهمی نظیر بلوک ۴ و ۵، اضافهشدن فیلدهای جدید در «یونیمارک»، اضافهشدن تعاریف و نقشهای جدید در «آردیاِی» و خالیبودن فیلدها (تکمیلنشدن اطلاعات) است.
The aim of this study is to determine that how much the serials bibliographic records Catalogues of National Library and Archive of IR of Iran are compatible with the RDA.
This study is an applied study which has been conducted using survey method and the descriptive-analytic approach (comparative). The research community consists of 14,600 serial records existing in the National Bibliography of Iran and the research sample consists of 375 records. Data collection tools are a checklist and the mapping table.
The results showed that 14.7 percent of the existing data in the records under study are totally congruous with the RDA elements and 83.5 percent are not congruous with these elements. And also 1.8 percent of these data are relatively congruous with RDA elements. Block 1 with an average of 167 has the most congruousness and block 4 with an average of 5 has the lowest compliance.
Results also show that serials records have a small compliance with RDA rules. Block 1 has the highest and block 4 has the lowest compliance with the RDA elements. The main reason for being non-compliance is the emptiness of fields.
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه نقـش کتابخانـۀ ملـي ايــران به عنــوان کتابخانــۀ مــادر در تدويــن اســتانداردهاي ســازماندهي در ســطح ملــي و متولــي توليــد کتاب شناســي ملــي از يک ســو، و از ســوي ديگــر، تبــادل اطلاعــات در ســطح بين الملــل ، لــزوم به کارگيــري قواعــد جديــد بــراي توصيــف پيشــينه هاي موجــود در ايــن کتابخانــه بيــش از پيـش ضـروري اسـت .
بنابرايـن ، بـراي اسـتفاده از «آردي اي » در توصيــف پيايندهــا لازم اســت وضعيــت پيشــينه هاي موجــود در فهرســت کتابخانــۀ ملــي مــورد مطالعـه قـرار گيـرد تـا عـلاوه بـر بررسـي کيفـي ايـن پيشـينه ها، ميـزان سـازگاري آن هـا بـا قواعـد جديــد نيــز ارزيابــي گــردد.
وضعيـت انطبـاق بلـوک ٠ (صفـر) پيشـينه هاي کتاب شـناختي پيايندهـا بـا «آردي اي » چگونه اســت ؟ در جــدول ١، فراوانــي و درصــد فراوانــي انطبــاق عناصــر «آردي اي » بــا اطلاعــات بلــوک صفـر «مـارک ايـران » نمايـش داده شـده اسـت .
فراواني و درصد فراواني انطباق «آردي اي » اطلاعات بلوک ٤ با عناصر «آردي اي » (رجوع شود به تصویر صفحه) بــر اســاس يافته هــاي جــدول ٥، چهــار عنصــر از عناصــر «آردي اي » کــه بــراي توصيــف پيايندهــا در نظــر گرفتــه شــده ، منطبــق بــا ايــن بلــوک اســت .
فراواني و درصد فراواني انطباق «آردي اي » اطلاعات بلوک ٤ با عناصر «آردي اي » (رجوع شود به تصویر صفحه) بــر اســاس يافته هــاي جــدول ٥، چهــار عنصــر از عناصــر «آردي اي » کــه بــراي توصيــف پيايندهــا در نظــر گرفتــه شــده ، منطبــق بــا ايــن بلــوک اســت .
در مجمـوع ، ميــان اطلاعــات بلــوک ٥ پيشــينه هاي مــورد بررســي بــا عناصــر «آردي اي » ١/٦ درصــد انطبــاق کامـل و ٩٨/٤ درصـد عـدم انطبـاق وجـود دارد کـه عـدم انطبـاق به دليـل نبـود اطلاعـات اسـت .