چکیده:
از ملاکهای مهم پایداری اسکان در نواحی مرزی به ویژه روستاهای همجوار مرز عامل امنیت اقتصادی است. امنیت در مؤلفههای مختلفی تعریف میگردد و از دیدگاه خبرگان یکی از با اهمیتترین آنها امنیت اقتصادی بوده که به نگهداشت جوامع مرزنشین میانجامد. وجود مرز پتانسیل تبادلات تجاری را به وجود میآورد که از ملزومات آن ایجاد بازارچههای مرزی برای عرضه تولیدات است. هم اکنون در مناطق مرزی کشور ۴۳ بازارچه وجود دارد که بازارچه مرزی باجگیران از جمله بازارچههای فعال محسوب میگردد که در شهرستان قوچان و هم مرز با کشور ترکمنستان احداث شده است. تحقیق حاضر سعی در شناخت تاثیر بازارچههای مرزی در منطقه مورد مطالعه دارد، در همین راستا به بررسی شعاع تأثیر اقتصادی بازارچه مرزی باجگیران با روستاهای پیرامون، بعد از احداث بازارچه میپردازد و با استفاده از روش مقایسهای، منافع و معایب ایجاد بازارچه مرزی را مورد ارزیابی قرار داده است. یافتههای کسب شده از تحقیق بیان کننده آن است که بازارچه مرزی باجگیران در سالهای مختلف از بدو تأسیس باتوجه به علل گوناگون نوسانهای مختلفی را تجربه و پشتسر گذارده است، لذا در فواصل گذشته رشد مراحل تجربی بازارچه دارای ثبات یکسانی نبوده است. از سوی دیگر نتایج تحقیق نشان میدهد که ایجاد بازارچه مرزی برای روستاهای پیرامون منافع متعددی دربر دارد که از جمله آن هفت تأثیر مثبت ایجاد شده با تأسیس بازارچه برای جوامع روستایی پیرامون قابل شمارش و بررسی خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
در بعد اقتصادي، ايجاد بازارچه در نواحي روستايي به ويژه در مناطق مرزي مي تواند فرصت هايي از جمله : ايجاد اشتغال مستقيم و غيرمستقيم براي جوانان منطقه ( بخش هاي حمل و نقل بار و مسافر، رستوران و خدمات مربوط به آن)، صدور توليدات کشاورزي و دامي با قيمتهاي مناسب به کشورهاي همجوار، افزايش درآمد و سطح رفاه روستاييان از طريق تبادل کالاها، کاهش بيکاري، رسمي کردن مبادلات بين ايران و کشورهاي همسايه و همچنين افزايش تعداد و تنوع مشاغل موجود در روستا موثر باشد( دهمرده و شهرکي ، ١٣٧٨: ٦٠- ٥٧).
اين تحقيق سعي در شناخت تاثير بازارچه هاي مرزي در منطقه مورد مطالعه دارد، در همين راستا به بررسي شعاع تأثير اقتصادي بازارچه مرزي باجگيران به روستاهاي پيرامون، بعد از احداث بازارچه و از سال ١٣٧٦ نموده و با استفاده از روش مقايسه اي بهره گرفته شده، باتوجه به ميزانه ساليانه صادرات و نوسانهاي احتمالي در فواصل مختلف به استناد به آمارنامه ها برآوردي کلي از تأثير اقتصادي بازارچه در شعاع ٤٥ کيلومتري جوامع روستايي بدست آمده است .
جدول شماره ٥: گزارش عملکرد صادرات بازارچه مرزي باجگيران در سال ١٣٩٢ ( به دلار ): (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : مدير کل دفتر هماهنگي امور اقتصادي و بين الملل استانداري خراسان رضوي١٣٩٦.