چکیده:
مسئله زمانبندی پروژه با محدودیت منابع یکی از مسائل بسیار معروف و مطرح در زمینه تحقیق در عملیات و مدیریت پروژه است. در پژوهش حاضر، این مسئله با در نظر گرفتن اهداف مهمی شامل کمینهکردن زمان اتمام پروژه و همچنین کمینهکردن حداکثر هزینه انجام پروژه در یک روز مدلسازی شده است. در این راستا، تمامی روابط پیشنیازی ممکن بین فعالیتهای یک پروژه موردتوجه قرار گرفته است. مدل پیشنهادی برای سه پروژه واقعی در اندازههای متفاوت و با استفاده از الگوریتمهای فراابتکاری شامل الگوریتم ژنتیک، بهینهسازی ازدحام ذرات و تکامل تفاضلی اجرا شده است. نتایج حاصل از اجرای مدل نشان میدهد که الگوریتم تکامل تفاضلی برای پروژههای با مقیاس بزرگ و الگوریتم ازدحام ذرات برای پروژههای با مقیاس متوسط، از کارایی مطلوبی در مقایسه با الگوریتم ژنتیک برخوردار است. استفاده از الگوریتمهای فراابتکاری برای حل پروژههای با مقیاس کوچک توصیه نمیشود.
One of the popular problems in operations research and project management is resource-constrained project scheduling problem. In the present study, this problem is modeled considering important goals consisted of minimization of the project completion time, as well as minimization of the maximum cost of the project in one day. In this regard, all the possible prerequisite relations between the activities of a project are considered. The proposed model has been implemented for three real projects in different sizes and by using metaheuristic algorithms including genetic algorithm, particle swarm optimization and differential evolution. The results showed that differential evolution and particle swarm optimization algorithms have efficient performances compared to the genetic algorithms for large- and medium-scale projects respectively. The use of metaheuristic algorithms for solving small-scale projects is not recommended.
خلاصه ماشینی:
مدل پيشنهادي براي سه پروژه واقعي در اندازههاي متفاوت و با اسـتفاده از الگوريتم هاي فراابتکاري شـامل الگوريتم ژنتيک ، بهينه سازي ازدحام ذرات و تکامل تفاضـلي اجراشـده است .
در اين تحقيق ،اولويت فعاليت هابراي برنامه ريزي توسط ذرات نشان داده شده و از طرح موازي براي تغييراولويت هاي ذرهها به يک برنامه عملي با توجه به اولويت و محدوديت منابع استفاده شد.
نتايج به دست آمده از اين روشِحل با نتايج به دست آمده ازروشهاي شبيه سازي تبريد و ازدحام ذرات مقايسه شد و نشان داده شد روش الگوريتم تکامل تفاضلي به خوبي توانايي حل مسئله زمانبندي پروژه با منابع محدودرا دارد.
در پژوهش حاضـر،يک مدل رياضي چندهدفه براي زمانبندي پروژه بامنابع محدودتعريف شـده اسـت و سه الگوريتم فراابتکاري شامل الگوريتم هاي ژنتيک ، ازدحام ذرات وتکامل تفاضـــلي براي حل مدل و براي ســـه پروژه با اندازههاي بزرگ، متوسط و کوچک بررسي شده است .
همچنين تعداد اعضاي موجود در الگوريتم هاي ژنتيک و ازدحام ذرات به ترتيب ٢و ١ است ؛درحاليکه اين مقدار براي الگوريتم تفاضل تکاملي برابر با ١٢است .
٦-نتيجه گيري و پيشنهادها در اين پژوهش ، مسئله زمانبندي پروژه بادرنظرگرفتن محدوديت منابع ،مدلسازي و حل آن براي ســه پروژه با اندازههاي کوچک ، متوســط و بزرگ با اســتفاده از ســه الگوريتم فراابتکاري ژنتيک ، ازدحام ذرات و تفاضـل تکاملي موردبررسـي قرار گرفت .