چکیده:
در این مقاله، پس از توضیح مفهوم«مدیریت تعارض منافع» با اشاره به کاربرد آن در نظامهای حقوقی؛ آیات، روایات و نظریههای فقهی قابل استفاده در مدیریت تعارض منافع مورد بررسی قرار گرفتهاند. در ادامه با ذکر نمونهها و مصادیق عینی از تعارض منافع در اداره امور عمومی و با بررسی وضعیت نظام حقوقی ایران در خصوص مدیریت تعارض منافع؛ گزارشی از تلاشهای انجام شده برای قانونگذاری مستقل در قالب لایحه پیشنهادی دولت و طرح نمایندگان مجلس شورای اسلامی در خصوص تعارض منافع ارائه شده است. با وجود آن که در منابع اسلامی درون مایه های قوی و تایید کننده ای برای مدیریت تعارض منافع وجود دارد، نظام حقوقی ایران در این زمینه با ابهام، پراکندگی یا خلا قانونی مواجه است و لذا در انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم شاهد حداقل سه مصداق مشخص از نقض فلسفه تعارض منافع هستیم که توسط ناظران و مجریان پدید آمده است: این سه مصداق عبارتند از:تعارض منافع ناشی از رابطه خویشاوندی- تعارض منافع ناشی از رابطه معرّف و منتخب- تعارض منافع ناشی از دو نقش نظارتی و انتخاباتی کاندیدای دیگر.
In this article, after explaining the concept of "conflict of interest management", with reference is made to its application in Iranian legal system. Then, Different verses of Quran, hadiths and jurisprudential theories that can be used in managing conflict of interest have been analyzed. In the following, by giving some objective examples of conflict of interest in the Public Affairs management, And by review the situation of the Iranian legal system in relation to conflict of interests management, a report is presented on the legislative measures in the form of a bill proposed by the government or a representative plan on conflict of interests. There is ambiguity or legal gap in this regard, and therefore in the thirteenth presidential election, we see at least three clear examples of violations of the philosophy of conflict of interest, which has emerged by observers and executors; These three examples are: Conflict of interests arising from the relationship of kinship - Conflict of interests arising from the relationship between the nominee and the elected - Conflict of interests arising from the two supervisory and electoral roles of the other candidate.
خلاصه ماشینی:
کلیدواژهها: تعارض منافع-موضع تهمت- مبارزه با فساد- قانونگذاری پراکنده -خلأ قانونی- تعارض نقشها- انتخابات ریاست جمهوری مقدمه در این مقاله به صورتی گذرا سؤالهای زیر بررسی خو اهد شد: 1- مدیریت تعارض منافع، چه مفهومی دارد و کاربرد آن در نظامهای حقوقی چیست؟ 2- در منابع حقوق اسلامی، چه مبانی و مصادیقی را میتوان در ارتباط با مدیریت تعارض منافع شناسایی کرد؟ 3- در عرصه عمل و واقعیت خارجی، چه مصادیقی وجود دارد که مستلزم توجه به قواعد مدیریت تعارض منافع است؟ 4- نظام حقوقی ایران در رابطه با مدیریت تعارض منافع چه وضعیتی دارد؟ 5- خلأ قانونی موجود در رابطه با مدیریت تعارض منافع، چه مسائلی را در مرحله رقابتهای انتخاباتی دوره سیزدهمین ریاست جمهوری پدید آورد؟ 6- در پایان نیز پس از نتیجهگیری، پیشنهادهایی برای بهبود و برون رفت از شرایط خلأ یا پراکندگی قوانین در خصوص مدیریت تعارض منافع ارائه خواهد شد.
بخش پنجم- بازتاب خلأ قانونی تعارض منافع در انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم ممکن است گفته شود در قوانین فعلی نصّ صریح قانونی بر ممنوعیت هیچ یک از هفت نفر کاندیدای احراز صلاحیت شده شورای محترم نگهبان برای انتخابات دوره سیزدهم ریاست جمهوری وجود ندارد اما باید توجه شود که اولاً؛ قانونگذار در مواد مختلف قانون انتخابات ریاست جمهوری و اصلاحات آن، احکام متعددی را با فلسفه مدیریت تعارض منافع بیان کرده است که از جمله میتوان به این مواد اشاره کرد.