چکیده:
امروزه یکی از رویکردهای مهم برای کنترل و مدیریت این پدیده، رویکرد حکمروایی خوب شهری است. حکمروایی خوب شهری را میتوان شیوه و فرایند ادارهی امور شهری با مشارکت سازندهی بخش های دولتی، خصوصی و جامعهی مدنی به منظور نیل به توسعهی پایدار شهری، ایجاد شهر سالم و ارتقای کیفیت زندگی تعریف کرد. در پژوهش حاضر، پهنه های اسکان غیر رسمی شهر ایلام با رویکرد حکمروایی خوب شهری مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. برای محاسبات آماری و تحلیل داده های پژوهش، از نرم افزارهای آماری SPSS ،Excel و تکنیکهای آماری از جمله آزمونT، آزمون F و روشANOVA استفاده شده است. اطلاعات پژوهش به دو شیوهی کتابخانه ای و پیمایشی(با استفاده از پرسشنامه) گردآوری شده است. جامعهی آماری پژوهش، شامل شش هزار خانوار ساکن سکونتگاههای غیررسمی شهر ایلام و حجم نمونه 397 نفر سرپرست خانوار است که با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شده است، که مقدار محاسبه شده 0.86 به دست آمده است. ارزش گذاری متغیرها با بهره مندی از طیف لیکرت صورت گرفته است. نتایج بررسی ها براساس شاخصهای حکمروایی خوب شهری مشارکت، پاسخگویی، قانونمندی، عدالت، شفافیت، مسئولیتپذیری، اثربخشی و کارآمدی نشان می دهد که میزان بهرهگیری از حکمروایی خوب شهری در ایلام در سطح پایینی قرار دارد. بر این اساس، هر چه حکمروایی خوب شهری و شاخص های آن به خوبی اجرا و نظارت شود، گسترش اسکان غیر رسمی بهتر کنترل می شود.
Today, one of the important approaches to control and manage this phenomenon is the approach of good urban governance. Good urban governance can be defined as the way and process of managing urban affairs or the constructive participation of the public governmental private and civil society sectors in order to achieve sustainable urban development, create a healthy city and improve the quality of life. In the present study, the informal settlement areas of Ilam city have been studied with the approach of good urban governance. The research method is descriptive-analytical. For statistical calculations and analysis of research data, statistical software SPSS, Excel and statistical techniques including t-test, F-test and ANOVA method were used. Research information has been collected in two ways: library and survey (using a questionnaire). The statistical population of the study includes six thousand households living in the informal settlement of Ilam and the sample size is 397 heads of households who were selected using Cochran's formula and simple random sampling. Cronbach's alpha coefficient was used for the reliability of the questionnaire, which was calculated to be 0.86. the evaluation of variable have been done through Likert scale.The results of studies based on the indicators of good urban governance, participation, accountability, legality, justice, transparency, responsibility, effectiveness and efficiency show that the rate of benefiting from good urban governance in Ilam is at a low level. Accordingly, the more good urban governance and its indicators implemented and administrated, the more the expansion of informal settlement controlled.
خلاصه ماشینی:
در این راستا سؤالات اصلی در باره ی موضوع به شرح زیر مطرح می گردد: - سیستم مدیریت شهری تا چه اندازه باعث شکل گیری و گسترش اسکان غیررسمی در سطح شهر ایلام شده است ؟ - چگونه می توان براساس نظام حکمروایی خوب شهری مشکلات این فضاهای شهری را بر طرف ساخت ؟ مبانی نظری پژوهش سکونتگاه های غیررسمی شامل مساکن خودرو و بدون هویت قانونی است که در اطراف شهرها به طور نامنظم پراکنده شده اند (هادیزاده بزاز، ١٣٨٢: ١٥) و واحدهای مسکونی آن با مصالح بی دوام و کم دوام و فرسوده ساخته شده و تجهیزات و خدمات شهری آن ناکافی است (کاظمی، ١٣٨٣: ٣٧٦).
در استراتژی توسعه از پایین ، هدف های اجتماعی وسیع و انگیزه های داخلی در نظر گرفته می شود و رفع نیاز های اساسی اکثریت مردم شهری، برخورد مستقیم با فرصت های اشتغال به همراه بهبود بخشی به مناطق مسکونی گروه های کم در آمد، افزایش خود کفایی و اعتماد به نفس ، تجدید نظر در قوانین شهری به نفع اکثریت مردم ، تقویت سازمان های محلی، تامین منابع مالی در عرصه ی خدمات به اقشار ضعیف ، اجرای برنامه ریزی های شهری و سالم سازی محیط زیست در مناطق پر تراکم و بهره مندی مردم از مزایای توسعه و امکانات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در اولویت قرار می گیرند.
برای بررسی تفاوت و مقایسه میزان بهره گیری از حکمروایی خوب شهری(با توجه به هفت شاخص : مشارکت ، پاسخگویی، قانونمندی، برابری و عدالت ، شفافیت ، مسئولیت پذیری، اثربخشی و کارآمدی) در بین نواحی بان برز، سبزی آباد و بان بور از تحلیل واریانس (روش ANOVA) استفاده شده است که نتایج این تحلیل در جدول زیر آمده است .