چکیده:
هدف: میزان شیوع و پیامدهای قوی مدیریت سود، نقش تعیینکننده بانکها در اقتصاد هر کشور و نحوه عمل آنها در حوزه حسابداری و گزارشگری مالی، زمینه را برای ورود پژوهشهای حسابداری بهمنظور بررسی صنعت بانکداری مهیا مینماید. باتوجه به خلأ پژوهشهای کیفی، هدف شناسایی و رتبهبندی پیامدها و شرایط مداخلهگر و زمینهای مدیریت سود در این صنعت میباشد. روش: روششناسی پژوهش، دلفی فازی و فرایند تحلیل سلسله مراتب فازی با ابزار مصاحبه و پرسشنامه است. با استفاده از روش نمونهگیری گلولهبرفی، پس از مصاحبه با 15 نفر از خبرگان این صنعت، پرسشنامههای دلفی و مقایسات زوجی در اختیار 23 نفر از افرادی که در تهیه، تحلیل و حسابرسی صورتهای مالی بانکها فعالیت داشتهاند قرار گرفت. قلمرو زمانی پژوهش سالهای 1398 و 1399 در نظر گرفته شده است. یافتهها: شرایط مداخلهگر مؤثر در بروز مدیریت سود در صنعت بانکداری بهترتیب «فشار محیط اقتصادی»، «عوامل درگیر در سطح شفافیت مالی»، «عوامل خاص صنعت» و «عوامل محیط قانونی» میباشند. شرایط زمینهای نیز بهترتیب عبارتند از: بسترهای «اقتصادی»، «فرهنگی»، «نظارتی و قانونی» و «خاص صنعت». بهعلاوه پیامدهای این پدیده بهترتیب عبارتند از: «تحریف گزارشگری مالی»، «پیامدهای اجتماعی»، «پیامد اقتصادی و بازار پولی» و «پیامد تأثیر بر بازار سرمایه». نتیجهگیری: فرهنگ شدن پرداخت سود، انگیزه بقای بانک، انگیزه خاص مدیریت، کیفیت استانداردهای حسابداری و انگیزه قانونی، شرایط اصلی تأثیرگذار بر مدیریت سود بوده و پیامدهای اصلی آن، انباشت داراییهای سمی، فساد سیستماتیک، افزایش شدید تورم و افزایش عدم تقارن اطلاعاتی میباشد. دانشافزایی: این یافتهها میتواند علاوه بر توسعه ادبیات و نظریههای مربوط به آن، برای سرمایهگذاران، بانک مرکزی، استانداردگذاران، بازرسان و حسابرسان مفید واقع شود.
Purpose: The prevalence and powerful consequencesof earning management, the decisive role of banks in the economy of eachcountry and their operational function in the field of accounting and financialreporting allow accounting studies to survey banking industry. Due to the lackof qualitative studies, the paper aims to identify and rank interventional andcontextual conditions and consequences of earning management in this industry. Method: The methodology of research is FuzzyDelphi and Fuzzy Analytical Hierarchy Process using an interview and aquestionnaire. Using snowball sampling, 15 experts in this industry wereinterviewed. Then the questionnaires of Delphi and pairwise comparisons weregiven to 23 people participated in the preparation, analysis and auditing offinancial statements of the banks. The time domain of this study is 2019 and2020. Results: The effective interventionalconditions on earning management in the banking industry are as follows, respectively: "Economic environment pressure", "Factors involved in the level of financial transparency", "Industry-specific factors," and "Legal environment factors"; also, contextual conditions involve "economic", "cultural", "regulatory/legal" and "industry-specific" contexts, respectively. Furthermore, the consequences of this phenomenon are as follows, respectively: "Distortion of Financial Reporting", "SocialConsequences", "Economic and Monetary Market Consequences", and "Consequences of Impact on the Capital Market". Conclusion: Becoming a culture of profit payment, bank survival motivation, special management motivation, quality of accountingstandards and legal motivation are the main conditions affecting the earningmanagement; also, its main consequences are accumulation of toxic assets, systematic corruption, sharp rise in inflation, and the increased informationasymmetry. Contribution: In addition to developing literatureand related theories, these findings can be useful for investors, The CentralBank, standard setters, inspectorates and auditors.
خلاصه ماشینی:
مقاله پژوهشي دانش حسابداري مالي، دوره ٨، شماره ٢، پياپي ٢٩، تابستان ١٤٠٠، صص ، ١٠٥-١٣٤ تاريخ دريافت مقاله : ١٣٩٩/٦/١ تاريخ پذيرش نهايي: ١٤٠٠/٣/٩ ناشر: دانشگاه بين المللي امام خميني (ره ) / ١- مقدمه بخش بانکي ستون توسعه اقتصادي کشور است و مشکلات موجود در آن ميتواند تأثير مستقيم و جدي بر ذينفعان مختلف و همچنين اقتصاد کلان جامعه داشته باشد (سچمه و همکاران ١، ٢٠٠٩؛ ١١٦٩٩؛ ثقفي و همکاران ، ١٣٩٦؛ ٥٦؛ دسترنج و همکاران ، ١٣٩٨؛ ٤١٦).
به خاطر اثر مهم برآوردها در صنعت بانکداري ، مديريت سود٢ يکي از دانش حسابداري مالي، دوره ٨- شماره (٢) ، پياپي ٢٩، تابستان ١٤٠٠: ١٠٥-١٣٤ نکات اثرگذار در حوزه اعتباري و مالي بوده (نوري بروجردي و همکاران ، ١٣٩٢؛ ١٦٨) و مي تواند به خاطر محدوديت هايي نظير قوانين مربوط به نسبت کفايت سرمايه يا انگيزه بالاي طرح پاداش نيز پديدار شود (هيلي و والن ٣، ١٩٩٩؛ ٣٦٥؛ چنگ و همکاران ٤، ٢٠١١؛ ٣١٧؛ عباس ، ٢٠١٨؛ ٦٩).
نوآوري پژوهش حاضر بررسي موشکافانه پديده مديريت سود در صنعت بانکداري با رويکرد کيفي و بر اساس روش دانش حسابداري مالي، دوره ٨- شماره (٢) ، پياپي ٢٩، تابستان ١٤٠٠: ١٠٥-١٣٤ دلفي فازي ٥ و فرايند تحليل سلسله مراتب ٦ فازي است .
در اين راستا نتيجه پژوهش قائمي و همکاران (١٣٩٩؛ ٢٥٩) در ارتباط با رابطه منفي و دانش حسابداري مالي، دوره ٨- شماره (٢) ، پياپي ٢٩، تابستان ١٤٠٠: ١٠٥-١٣٤ معنيدار تخصص کميته حسابرسي با ضعف در کنترل هاي داخلي و مديريت سود ميتواند اهميت داشته باشد.
Islamic Finance Research دانش حسابداري مالي، دوره ٨- شماره (٢) ، پياپي ٢٩، تابستان ١٤٠٠: ١٠٥-١٣٤ Bi-quarterly Journal, 8(2): 409-440.