چکیده:
موضوع پذیرش فناوری توسط اندیشمندان مختلفی موردبررسی قرارگرفته است. در سالهای متمادی مدلهای متفاوتی برای پذیرش فناوری ارائهشده است؛ اما هیچکدام از این مدلها بهصورت تخصصی موضوع پذیرش فناوریهای رسانهای را مورد واکاوی قرار ندادهاند. در این پژوهش تلاش شده تا با مصاحبه با یازده نفر از افراد صاحبنظر در حوزههای مطالعات اجتماعی، رسانه و ارتباطات میزان سرمایه اجتماعی افراد و تأثیر آن بر پذیرش فناوری موردبررسی قرار گیرد. این افراد با تکیهبر نظر خبرگان و به روش گلوله برفی در مسیر تحقیق انتخاب شدهاند. در کلیت پژوهش تلاش شده تا ارتباط سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از زیرعناوین هویت ملی در پذیرش فناوریهای نوین رسانهای تبیین گردد.
در پایان مشخصشده که به اذعان اکثریت مصاحبهشوندگان هر سه عامل هنجار؛ اعتماد و شبکه بهعنوان مضامین فرعی سرمایه اجتماعی نقش مهمی در پذیرش فناوری دارند؛ اما در همه این مضامین فرعی عامل اعتماد بیش از بقیه موارد مورد تأکید مصاحبهشوندگان قرارگرفته است. در این پژوهش تلاش شده با ارائه مدل بومی پذیرش فناوری رسانهای گام جدیدی در این عرصه برداشته شود.
The issue of technology acceptance has been studied by various scientists. Over the years, different models for technology adoption have been proposed; But none of these models analysed media technology acceptance technically. In this research, eleven experts were interviewed in the fields of social studies, media and communications to investigate especially the role of social capital factor in technology acceptance. These eleven attendees have been selected based on the opinion of experts and by snowball method during research. Finally, most of the interviewees claimed that all three factors; norm, trust and the network as sub-themes of social capital play an important role in technology acceptance; But in all these sub-themes, the factor of trust has been emphasized more than the others by the interviewees. This research attempted to take a new step in this field by presenting a local model of media technology acceptance.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش تلاش شده تا با مصاحبه با یازده نفر از افراد صاحبنظر در حوزههای مطالعات اجتماعی، رسانه و ارتباطات میزان سرمایه اجتماعی افراد و تأثیر آن بر پذیرش فناوری موردبررسی قرار گیرد.
در پایان مشخصشده که به اذعان اکثریت مصاحبهشوندگان هر سه عامل هنجار؛ اعتماد و شبکه بهعنوان مضامین فرعی سرمایه اجتماعی نقش مهمی در پذیرش فناوری دارند؛ اما در همه این مضامین فرعی عامل اعتماد بیش از بقیه موارد مورد تأکید مصاحبهشوندگان قرارگرفته است.
(به تصویر صفحه رجوع شود) مدل شمارهی 1: یک فضای فراگستر، رابط کاربری واقعیت افزوده و جایگاه حسگرها در آن (آزوما، 1997) چهارچوب مفهومی منظور از چارچوب مفهومی، نگرش يا چشمانداز نظري است كه براي بررسي مسئله تحقيق (عوامل مؤثر در پذیرش فناوری) پذيرفته ميشود.
مدل شمارهی 3: مدل بسط یافته پذیرش تکنولوژی (TAM2) 2-1 بررسی شرایط استفاده از مدل دیویس در ایران آنچه مسلم است و تجربه تاریخی انتقال فنّاوری به کشورهای درحالتوسعه هم نشان میدهد، تفاوتهای بنیادین در پذیرش تکنولوژی جدید بین این کشورها و کشورهای غربی وجود دارد که بخش عمدهای از آن به تفاوتهای فرهنگی استناد داده میشود (موحدی، عابسی، 1383).
جدول شمارهی 3: عوامل تجربی در پذیرش فناوری {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 6-2-1- تجربهی استفاده تجربهی استفاده یکی از عواملی است که به گفته حدود نیمی از مصاحبهشوندگان تأثیر مهمی در پذیرش فناوری دارد؛ یعنی صرف اینکه فرد تجربه استفاده از یک تکنولوژی را داشته باشد در تصمیم او برای پذیرش فناوریهای جدید تأثیر جدیای دارد.
بر اساس نظر مصاحبهشوندگان ازآنجاکه شبکهها یکی از عوامل مؤثر به سرمایۀ اجتماعی است، بالطبع این روابط بر پذیرش فناوری از سوی افراد نیز تأثیرگذار خواهند بود.