چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت خدمات آموزشی با توسعه دانش محتوایی و شایستگیهای کانونی دانشجو- معلمان انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه دانشجویان ورودی سالهای 1391 و 1392، مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1395–1394 در دانشگاههای فرهنگیان استان آذربایجان غربی، به تعداد 1823 نفر بود که طبق فرمول کوکران، 317 نفر با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب، بهعنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری دادههای کیفیت خدمات آموزشی از پرسشنامه سروکوال (زوار و همکاران، 1386)، دانش محتوایی از پرسشنامه محققساخته و شایستگیهای کانونی از پرسشنامه حیدری و همکاران (1392) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامهها با نظر کارشناسان تأیید شد. روایی سازه پرسشنامه کیفیت خدمات آموزشی و شایستگیهای کانونی از طریق تحلیل عاملی تأییدی و پرسشنامه محققساخته دانش محتوایی نیز با تحلیل عاملی اکتشافی تأیید شد. پایایی پرسشنامهها با آزمون آلفای کرونباخ به ترتیب با مقادیر 92/.، 94/. و 90/. تأیید شد. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که کیفیت خدمات آموزشی نقش پیشبینی کنندهای بر دانش محتوایی و شایستگیهای کانونی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان غربی دارد. همچنین دانش محتوایی در رابطه کیفیت خدمات آموزشی و شایستگیهای کانونی نقش میانجی را ایفا میکند.
The present research was conducted to investigate the relationship between the quality of the educational services with the development of content knowledge and core competencies of the student-teachers of Farhangian university. Research method is descriptive-correlation. The statistical population includes the entire junior and senior student-teachers entered in Farhangian University (a university for teacher training and development) of West-Azerbaijan in 2012-2013 which is investigated in the academic year 2015-2016. The number of subjects was 1823 selected based on Cochran Formula, about 317 participants are selected in accordance with random stratified sampling method. In order to measure variables; quality of educational services, content knowledge and core competencies, Servqual questionnaire, self-made questionnaire and Heidary, Farajpahlou, Osareh & Geraei questionnaire (2013) were applied, respectively. Pearson Correlation results show that there are meaningful and positive relations among quality of educational services along with content knowledge and core competencies. In addition, Structural Equation model shows that dimensions of educational services quality has a positive and meaningful effect on content knowledge and the core competencies of student-teachers. Also, content knowledge plays a mediation role in the relationship between the quality of educational services and core competencies.
خلاصه ماشینی:
Richard & Adams پژوهش هاي انجام گرفته در ايران در طول سال هاي ١٣٨٧ - ١٣٧٣ نشان مي دهد مشکلات و ضعف هاي اساسي در برنامه درسي مراکز تربيت معلم کشور وجود دارد و اين برنامه نتوانسته است حرفه مندي هاي لازم را در دانشجومعلمان به وجود آورد (ملايينژاد، ١٣٩١).
طبق نتايج پژوهش ملايينژاد (١٣٩١)، به منظور دستيابي به هدف کيفيت بخشي در برنامۀ درسي تربيت معلم ، صلاحيت ها و شايستگيهايي براي دانشجو معلمان در نظر گرفته شده است ؛ که توجه به مجموعه اين صلاحيت ها بايد در سرلوحه برنامه هاي آموزشي و درسي مراکز و دانشگاه هاي تربيت معلم قرار گيرد (عدلي، آقاسليماني، اميني شاد، فاضل و صوفي، ١٣٩٤).
بنابراين ، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ اين پرسش است : «آيا بين کيفيت خدمات آموزشي با توسعه دانش محتوايي و شايستگيهاي کانوني دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگيان رابطه معني داري وجود دارد؟» مباني نظري و پيشينه پژوهش دانش محتوايي تدريس را نخستين بار شولمن (١٩٨٦) معرفي کرد و دربرگيرنده دانش موضوعي مناسب براي تدريس ، بهترين شيوه بيان و ارائه موضوع و همچنين توجه به مشکلات يادگيرندگان در موضوع مورد تدريس بود.
در اين خصوص ، بررسي کيفيت خدمات آموزشي دانشگاه فرهنگيان در جهت توسعه دانش محتوايي و شايستگيهاي کانوني موردنياز دانشجومعلمان که براي ورود به جامعۀ آموزش عمومي کشور بايد از آن بهره مند باشند، ازجمله گام هاي اساسي تدوين برنامه هاي ارتقاء کيفيت تربيت معلم است .
نتايج پژوهش بيانگر اين است که کيفيت خدمات آموزشي اثر مثبت و معني داري بر دانش محتوايي و شايستگيهاي کانوني دانشجومعلمان دارد.