چکیده:
امروزه با توجه به گسترش اینترنت و رسانههای اجتماعی، محیطهای تربیتی جدیدی به نام شبکههای اجتماعی ظهور و گسترش یافتهاند که به دلیل امکانات و قابلیتهای منحصربفردشان، کودکان و نوجوانان را مجذوب خود کردهاند. به دلیل خنثی نبودن فناوری، کودکان و نوجوانان با فرصتها و تنگناهای تربیتی متعددی از طریق شبکههای اجتماعی مواجهه هستند. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی تنگناهای تربیتی شبکههای اجتماعی بر کودکان و نوجوانان و ارائه راهکارهای پیشگیرانه با تأکید تأکید بر آموزههای تربیتی قرآن و احادیث. روش پژوهش حاضر، کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی (تحلیل محتوای کیفی) و استنباط قیاس عملی است. یافتههای پژوهش نشان داد؛ مهمترین تنگناهای تربیتی شبکههای اجتماعی بر تربیت کودکان و نوجوانان شامل هنجارشکنی (نظیر قانونشکنی، خشونت و پرخاشگری، آزادی جنسی و ترویج محتوای مبتذل، ترویج و عادیسازی روابط نامشروع دختران و پسران، ترویج تجملگرایی و مصرفگرایی افراطی، نقض برخی از فضیلتهای اخلاقی و دینی، روزمرگی و کلیشهگرایی)، اعتیاد به شبکههای اجتماعی و دوری از خداوند و تجاوز به حریم خصوصی است. همچنین فرهنگسازی، ارتقای نظارت آگاهانه والدین، صیانت از حریم خصوصی، پر کردن اوقات فراغت و تأکید بر اهمیت عزت نفس و پرورش مهارتهای آن از جمله راهکارهای پیشنهادی است که بررسی قرآن و احادیث جهت کاهش تأثیرات منفی تربیتی شبکههای اجتماعی ما را بدان رهنمون میکند.
Today, with the expansion of the Internet and social media, new educational environments have emerged and expanded the names of social networks which has attracted children and adolescents due to their unique features and capabilities. Because technology is not neutral, children and adolescents with numerous educational opportunities and dilemmas by social networks are faced. Therefore, the purpose of this study is to study the educational bottlenecks of social networks on children and adolescents and providing preventive strategies with emphasizing the educational teachings of the Qur'an and hadiths. The method of this study is qualitative and descriptive-analytic (qualitative content analysis) and inference of practical analogy. Findings of the research showed; educational bottlenecks of social networks on the education of children and adolescents, including breaking the norm (such as breaking the law, violence and aggression, sexual freedom and the promotion of abusive content, the promotion and normalization of the illegitimate relations of girls and boys, promotion of luxury and extreme consumerism, violating some ethical and religious virtues, routine and stereotypes), addiction to social networks and away from god and violation of privacy. Also, culturalize, Promoting Conscious parental supervision, protect privacy, fill leisure time and emphasize the importance of self-esteem and breeding its skills is a suggested solutions which leads to the study of the Qur'an and traditions to reduce the negative effects of our social networks.
خلاصه ماشینی:
همچنين فرهنگ سازي، ارتقاي نظارت آگاهانه والدين ، صيانت از حريم خصوصي، پر کردن اوقات فراغت و تأکيد بر اهميت عزت نفس و پرورش مهارت هاي آن از جمله راه کارهاي پيشنهادي است که بررسي قرآن و احاديث جهت کاهش تأثيرات منفي تربيتي شبکه هاي اجتماعي ما را بدان رهنمون ميکند.
در مجموع و با توجه به تنگناهاي تربيتي بيان شده به خوبي ميتوان دريافت که فناوري شبکه هاي اجتماعي ابزاري خنثي نبوده ، بلکه ارزش ها و فرهنگ هاي خاصي را با خود به همراه دارد و ميتواند چالش هايي را نيز به بار آورد، از اين رو، استفاده بيرويه و بيضابطه از شبکه هاي اجتماعي توسط نوجوانان ممکن است پيامدهاي تربيتي منفي مانند ساخت شکني (قانون شکني، خشونت و پرخاشگري، ترويج محتواي غيراخلاقي، عاديسازي روابط نامشروع ، ترويج تجمل گرايي و 1 Goodkin مصرف گرايي ، نقض فضيلت هاي اخلاقي و ديني و روزمرگي)، اعتياد مجازي و دوري از خداوند و تجاوز به حريم خصوصي را به دنبال داشته باشد.
همچنين بر بنياد ديدگاه فينبرگ ٣(٢٠٠٢) شبکه هاي اجتماعي ابزاري خنثي نبوده ، بلکه ارزش ها و فرهنگ هاي خاصي را با خود به همراه دارد و ميتواند فرهنگ و اعتقادات اسلامي ايران را به چالش بکشد، لذا اين پژوهش چنين موضوع مهمي را با محوريت نوجوانان و همچنين استنتاج راه کارهاي پيشگيرانه با تأکيد بر قرآن و احاديث مورد بررسي و کنکاش علمي قرار داد، در حالي که تا کنون چنين پژوهشي صورت نگرفته است 1 Ihde 2 Bunge 3 Feenberg منابع و مآخذ Holy Quran.
Approaches and Research Methods in Philosophy of Education, in collaboration with Narges Sajadieh and Tayebeh Tavassoli, Tehran: Research Institute for Cultural and Social Studies.
Research Methods in Social Sciences, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies.