چکیده:
ماموریت اصلی سازمان تات ایران، انجام تحقیقات، آموزش و ترویج در حوزههای مختلف بخش کشاورزی و منابع طبیعی با هدف بهبود سطح بهرهوری، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی است. تحقیقات کاربردی، تولید اقتصادی، انتقال یافتههای تحقیقاتی در قالب برنامههای آموزشی و ترویجی به بهرهبرداران و کشاورزان، تبدیل علم به ثروت با تجاریسازی فنآوریهای حاصل از تحقیقات انجام شده و مدیریت وحفظ ذخایر ژنتیک گیاهی، دامی و آبزیان، از جمله وظائف مهم این سازمان است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی ظرفیت درآمدزایی سازمان تات در کشور با بهرهگیری از عرصههای در اختیار در مناطق روستایی در قالب ایستگاه، پایگاه و مزارع تحقیقاتی وآموزشی است، در این پژوهش ایستگاه ها و مزارع تحقیقاتی و آموزشی تحت اختیار 12 مرکز و سه موسسه با استفاده از نظرات خبرگان دستاندرکار (مدیران و کارشناسان) و دادهها و اطلاعات عرصهای و عملکردی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج بررسیهای انجام شده نشان میدهد که بهطور متوسط، 5/48 درصد از ظرفیتهای تولیدی و اقتصادی ایستگاهها و مزارع موجود درجغرافیای روستایی تحت پوشش مراکز تحقیقات و آموزشسازمان تات استفاده میشود. همچنین بهرهوری آب در تولید محصولات کشاورزی در اراضی تحت پوشش مراکز مورد مطالعه، کمتر از متوسط کشور است. متوسط نرخ بازدهی سرمایهگذاری برای فعالیتهای اقتصادی در عرصهها و بهرهبرداری از امکانات تولیدی مراکز مورد مطالعه معادل 27/91 درصد با دوره برگشت 65/2 در سال است.
خلاصه ماشینی:
1 تحليل اقتصادي بهره برداري از ظرفيت هاي توليدي و برنامه هاي سازمان تات در مناطق روستايي 2 صفت اله رحمانياندبيلي * ؛ استاديار پژوهشي سازمان تات و همکاران دريافت مقاله : ١٤٠٠/٠٦/١١ پذيرش نهايي: ١٤٠٠/٠٩/٢٠ چکيده ماموريت اصلي سازمان تات ايران ، انجام تحقيقات ، آموزش و ترويج در حوزه هاي مختلف بخش کشاورزي و منابع طبيعي با هدف بهبود سطح بهره وري، اقتصاد کشاورزي و توسعه روستايي است .
واقعيت اين است که به دليل کاهش بودجه هاي دولتي، اين سازمان براي تحقق اهداف برنامه اي خود، بخشي از اعتبارات مورد نياز را از منابع دولتي و بخش ديگر را به دليل برخورداري از امکانات عرصه اي وسيع در سطح کشور، از محل درآمد حاصل از فعاليت هايي که در سطح کشور در مجموعه مراکز و ايستگاه هاي تحقيقاتي و آموزشي انجام ميشود، تامين ميکند.
نمودار ميزان و ارزش توليد به ازاي هر متر مکعب آب در بررسي و برآورد ظرفيت هاي بالقوه اقتصادي و درآمدزايي مراکز و موسسات مورد مطالعه ، بالغ بر ٧٠ عنوان پروژه با متوسط سرمايه گذاري ٢٣٨٩١ ميليون ريال برآورد شده است ، که نشان دهنده ظرفيت بالاي اقتصاد کشاورزي و روستايي کشور براي توليد بيشتر و درآمد بالا مي باشد.
مقايسه ظرفيت اقتصادي بالفعل و بالقوه مراکز (رجوع شود به تصویر صفحه) همچنين جدول فوق نشان ميدهد که در عرصه کشاورزي و روستايي در اختيار مراکزي مثل مازندران ، بوشهر، اصفهان ، خراسان رضوي و فارس ، که فاصله درآمدي بين وضعيت بالقوه و بالفعل بالاتر است ، امکان برنامه ريزي براي بهره برداري واجرائي کردن پروژه هاي جديد اقتصادي با بهره وري و درآمد بالاتري وجود دارد .