چکیده:
تأمین مواد غذایی برای جمعیت رو به رشد ایران و لزوم رسیدن به خودکفایی در تولیدات کشاورزی ایجاب میکند، میزان تولیدات بخش کشاورزی در کشور افزایش یابد و لازمه آن تغییر در روشهای کشاورزی سنتی و جایگزین نمودن روشهای نوین و پربازده مثل کشت هیدروپونیک میباشد. این تحقیق به صورت کاربردی بوده و روش آن به صورت توصیفی- تحلیلی و میدانی است و جامعه آماری، روستاهای بخش مرکزی شهرستان گرگان میباشند که با استفاده از فرمول کوکران، 240 نفر از کارفرمایان و کارگران مزرعه هیدروپونیک و همچنین روستاییان بهعنوان جامعه نمونه انتخاب شدند و در نهایت با استفاده از آزمون T مستقل، مانوایتنی، رگرسیون خطی چندگانه و تحلیل خوشهای در محیط نرمافزاری SPSS، دادهها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون T نشان میدهد که بین میزان تولید محصولات صیفی در واحد سطح در دو شیوه مورد مطالعه و همچنین میزان درآمد بهرهبرداران تقاوت معناداری تا سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. نتایج حاصل از مانوایتنی نیز حاکی از آن است که بین ضریب جذب کود شیمیایی، سموم دفع آفات و کیفیت ظاهری محصولات نیز تفاوت معنادار و 99 درصدی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان میدهد که میزان رضایت کشاورزان از کشت هیدروپونیک بسیار بوده و ضریب تعیین بدست آمده نشان میدهد کشاورزی هیدروپونیک حدود 88 درصد در افزایش تولید محصول، کاهش مصرف آب و افزایش درآمد کشاورزان و تاحدی در افزایش ضریب جذب کود و سم موثر واقع شد. سپس برای ظرفیتسنجی توسعه کشت هیدروپونیک روستاها با استفاده از آزمون تحلیل خوشهای به چهار دسته طبقهبندی شدند، بهطوریکه روستای خوشه اول(کریمآباد و سعدآباد) بیشترین ظرفیت را برای توسعه کشت هیدروپونیک دارا هستند.
خلاصه ماشینی:
اين تحقيق به صورت کاربردي بوده و روش آن به صورت توصيفي- تحليلي و ميداني است و جامعه آماري، روستاهاي بخش مرکزي شهرستان گرگان ميباشند که با استفاده از فرمول کوکران ، ٢٤٠ نفر از کارفرمايان و کارگران مزرعه هيدروپونيک و همچنين روستاييان به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند و در نهايت با استفاده از آزمون T مستقل ، مان - وايتني، رگرسيون خطي چندگانه و تحليل خوشه اي در محيط نرم افزاري SPSS، داده ها مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.
هوشمند و همکاران نيز در سال ١٣٩٨ در مقاله اي با عنوان تاثير روش هاي مختلف مديريت کم آبياري بر عملکرد، اجزاي عملکرد و کارايي مصرف آب گوجه فرنگي در کشت هيدروپونيک به اين نتيجه رسيدند که شيوه کشت در وزن و مرغوبيت محصول تاثير بسيار شگرفي دارد و شيوه هيدرپونيک باعث افزايش عملکرد محصول در واحد سطح (کيفيت ظاهري، اندازه و حجم محصول ) ميگردد و به تبع آن ميزان درآمد کشاورزان و کيفيت زندگي روستاييان بهبود پيدا ميکند.
مقايسه ميانگين ميزان توليد محصول در دو شيوه هيدروپونيک و سنتي (رجوع شود به تصویر صفحه) براي مقايسه برخي از شاخص هاي کيفي در دو شيوه کشت از آزمون مان وايتني استفاده گرديد و نتايج حاصله حاکي از آن است که بين ضريب جذب کود شيميايي، سموم دفع آفات و کيفيت ظاهري محصولات کشاورزي نيز تفاوت معنادار و ٩٩ درصدي وجود دارد.