چکیده:
ژانر رمان مقاومت فلسطین مجموعه متنوعی از صداهای ملت بحران زده و محروم از جوش وخروش زندگی است که نویسندگان آن در تلاشند تا از ابزار زبانی در برجسته سازی نگرشها و عقاید سیاسی خویش در قالب ادبی مدرن بهره وافری جسته و رابطه واقعی وحقیقی میان انگارههای خویش و بافتهای بیرونی رمان را به بهترین شکل برای مخاطب ترسیم نمایند. پژوهش حاضر در همین راستا، رمان «عباد الشمس» اثر سحر خلیفه، رمان نویس شهیر فلسطینی را با روش گفتمانی – انتقادی و بر مبنای تحلیل گفتمان انتقادی ون دایک مورد بررسی قرار داده تا از ایدئولوژی نویسنده در بیان واقعیتهای زندگی ملت در بند اهریمن، پرده بگشاید و فلسطینیان را به عنوان انسانهایی که باتمام وجود برای باز پسگیری سرزمینشان پیکار مینمایند، به جهانیان بشناساند. نویسنده در این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که چگونه میتوان با کمک استراتژیهای ون دایک، سطح اندیشگانی نویسنده رمان را دربارۀ فلسطینیان با هویت «خودی» و اشغالگران فلسطین با هویت «دیگری» مورد کنکاش قرار داد؟ نتایج نشان میدهد که از کاربست استراتژیهای زبانی، مؤلفههای وجهیت، انگارههایذهنی، گواهنمایی، برجستهسازی و انتخاب واژگانی بیشترین بسامد را برای بازنمایی چهرۀ خودی و دیگری، در رمان مذکور داشته که حکایت از سوگیرانه بودن گفتمان سحر خلیفه در پرداختن به مسائل فلسطین دارد.
The Palestine’s resistance novel genre is all about the voice of people who could not live normal and they live in a sadness as if it never ends. Authors of the resistance novel genre have always used language to highlight their political views and ideas in modern literary form with the aim of reinforcing the propositions presented in the text, and are trying to establish a real relationship between through the novel. And draw the outer textures in the best way for the audience.Sahar Khalifa, Palestinian famous author tries to show the truth of painful life of people in the prison of the demon in the novel and she also shows the world that the Palestinian do their best to take back their country. This research has been done with a descriptive – analysis method to analyze the novel in the form of Van Dijk’s critical discourse analysis; and the writer seeks the answer of this question: How could it be possible to analyze the thought level of the novel's author about Palestinian with “You” and “The Other” identification for the enemy by using the analysis of discourse strategy? The result shows that the novel is full of elements like form, ideas, authenticating, highlighting and the vocabulary choice has the most frequency in the novel and expresses that the author has kind of a tendency in Palestine’s problems.
خلاصه ماشینی:
بازتاب خود و ديگري در رمان عباد الشمس (با تکيه بر تحليل گفتمان انتقادي ون دايک ) محمود قصري * امير مقدم متقي ** عباس عرب *** چکيده ژانـر رمـان مقاومـت فلسـطين مجموعـه متنـوعي از صـداهاي ملـت بحـران زده و محـروم از جـوش وخـروش زندگي است که نويسندگان آن در تلاشند تا از ابزار زباني در برجسته سازي نگرش ها و عقايد سياسي خويش در قالب ادبي مدرن بهره وافري جسته و رابطه واقعي وحقيقي ميان انگاره هاي خويش و بافت هـاي بيرونـي رمـان را به بهترين شکل براي مخاطب ترسيم نمايند.
نويسنده در اين پژوهش به دنبال پاسخ گويي به اين سؤال است کـه چگونـه مـيتـوان بـا کمک استراتژي هاي ون دايک ، سطح انديشگاني نويسنده رمـان را دربـارٔە فلسـطينيان بـا هويـت «خـودي » و اشـغالگران فلسـطين بـا هويــت «ديگـري » مـورد کنکـاش قـرار داد؟ نتـايج نشـان مــي دهـد کـه از کاربســت استراتژي هاي زباني ، مؤلفه هاي وجهيت ، انگـاره هـاي ذهنـي ، گـواه نمـايي ، برجسـته سـازي و انتخـاب واژگـاني بيشترين بسامد را براي بازنمايي چهرٔە خودي و ديگري ، در رمان مذکور داشـته کـه حکايـت از سـوگيرانه بـودن گفتمان سحر خليفه در پرداختن به مسائل فلسطين دارد.
علـيهم يـا حبيبـي يـا زهـدي !» (سحر خليفه ،۲۰۰۸: ۴۲۲) ون دايک دراين مقاله تلاش شـده اسـت تـا بـا تکيـه بـر اسـتراتژي هاي فـوق ، مبحـث «خـود و ديگري » با ذکر نمونه هاي مختصري ، در قالب پنج محور بازنمايي شود که براي تبيين بهتر سطح انديشگاني نويسنده ، گاهي به استراتژي هاي بيشتري از ون دايـک ، اشـاره شده است .