چکیده:
سلامت اجتماعی (Social Health) به عنوان ملاک توانمندی اشخاص در فعالیت های اجتماعی، تحت تأثیر سواد رسانهای است. در این پژوهش پیمایشی، رابطة سلامت اجتماعی نوجوانان دختر پانزده تا نوزدهسالة شهر مشهد با سواد رسانهای (Media Literacy) آنان با بهرهگیری از پرسشنامة استاندارد سلامت اجتماعی کییز و پرسشنامة محققساخته که پایایی آن با محاسبة آلفای کرونباخ و اعتبار به روش صوری تأیید شده، مورد سنجش قرار گرفته است. از جامعة آماری ۱۰۳۲۹۹ نفری، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، ۳۸۳ نفر تعیین و نمونهگیری به روش چندمرحلهای تصادفی انجام شده است. ضریب همبستگی پیرسون رابطة مستقیم و معنادار بین سواد رسانهای و ابعاد سلامت اجتماعی در این پژوهش را نشان میدهد؛ یعنی هرچه سواد رسانهای بالاتر، سلامت اجتماعی نیز بالاتر خواهد بود. بنابراین فرضیة اصلی پژوهش تأیید میشود. تحلیل رگرسیون ۵/۱۴ درصد از تغییرات سلامت اجتماعی را ناشی از تغییرات سواد رسانهای نشان میدهد و بقیة تغییرات تحت تأثیر عوامل دیگری است.
Social health as a criterion for evaluating people's capability in social activities is influenced by media literacy. The present research study, analyzed the relationship between social health of adolescent girls between 15 to 19 years old living in Mashhad and their media literacy. The research was conducted applying Keys Social Health Standard Questionnaire as well as a Researcher-Made Questionnaire, the reliability of which was assessed by Cronbach's Alpha and validity of formally confirmed method. The statistical population included 103,299 people from which the sample size was determined based on Cochran's formula involving 383 people. Also, sampling was conducted according to multi-stage random sampling method. Pearson’s Correlation Coefficient indicated a direct and significant relationship between media literacy and social health dimensions in this study. That is, the higher the media literacy, the higher the social health. Therefore, the main hypothesis of the research was confirmed. Regression analysis shows that 14.5% of social health changes are due to changes in media literacy and the rest are influenced by other factors.
خلاصه ماشینی:
در ايـن پـژوهش پيمايشي ، رابطة سلامت اجتماعي نوجوانان دختر پـانزده تـا نـوزدهسـالة شـهر مشهد با سواد رسانهاي (Media Literacy) آنـان بـا بهـرهگيـري از پرسشـنامة استاندارد سلامت اجتماعي کييز و پرسشنامة محقـقسـاخته کـه پايـايي آن بـا محاسبة آلفاي کرونباخ و اعتبار به روش صوري تأييـد شـده، مـورد سـنجش قرار گرفته است.
با توجه به اينکه امروزه سواد رسانهاي به عنوان شاخص مهمي براي شناسايي وضع کلـي سلامت جامعه مورد توجه و ارزيابي صاحبنظران قرار گرفته (مصلحي و همکاران، ١٣٩٤، ص٢٢٢) و ضرورت آموزش سواد رسانه به نوجوانان دختر و توجـه بـه جهـانبينـي اسـلامي مخاطبان رسانه در جامعة اسلامي، در اين پژوهش تلاش شده رابطة سواد رسـانه بـا سـلامتي اجتماعي در ميان نوجوانان دختر در شهر مقدس مشهد به عنوان پايتخـت معنـوي جمهـوري اسلامي ايران بررسي شود.
در اين پژوهش، سواد رسانهاي با ابعاد آگاهي از اهداف پنهان پيامهاي رسـانهاي، درک محتواي پيامهاي رسانهاي، گزينش آگاهانة پيـامهـاي رسـانهاي، نگـاه انتقـادي بـه پيـامهـاي رسانهاي و درنهايت تجزيهوتحليل پيامهاي رسـانهاي (فلسـفي، ١٣٩٣، ص٧) مـورد سـنجش قرار گرفته است.
بررسي رابطة سواد رسانهاي و سلامت اجتماعي (به تصویر صفحه رجوع شود) مطابق اطلاعات بهدستآمده از آزمون همبستگي پيرسون، براي دو متغير مستقل (سـواد رسانهاي) و متغير وابستة (سـلامت اجتمـاعي) موجـود در جـدول فـوق، ايـن نتـايج اسـتنباط ميشود: ضريب همبستگي پيرسون ٠/٣٨٨ است.