چکیده:
در هر جامعه انسانی، جامه عروس به لحاظ شکل و رنگ و نوع پارچه، متفاوت از دیگر پوشاک
زنانه در زمان عادی است و تمام سعی خانواده عروس بر این است که در حد امکانات و دسترسی
از بهترین جنس پارچه و زیباترین نقش و نگار تدارک شود و از نظر طرح و مدل دوخت، با مدد
روز برابر باشد. این کوشش و گرایش سبب شده است که در درازای زمان دگرگونی هایی در
شاکله لباس عروس پدید آید و در نتیجه، در بسیاری از جوامع، رفته رفته و در برخ ی دیگر،
به یکباره، آداب و سنن مربوط از میان مردمان رخت بربندد. در فرهنگ مردم خور بیابانک هم جامه
و آرایههای عروس از شصت سال پیش تاکنون به تدریج به شکلی دیگر درآمده است که با آنیه
در گذشته بود، تفاوت دارد. این پژوهش توصیفی از جامه و آرایههای رخت و رخسار عروس در
فرهنگ مردم خور بیابانک پیش از زمانی است که دیگرگون شود.
خلاصه ماشینی:
فرهنگياري پوشاک و آرايه هاي رخت و رخسار عروس در دهۀ چهل خور بيابانک (تاريخ دريافت : ١٣٩٩/١١/٢٠، تاريخ پذيرش : ١٣٩٩/١٢/٢٠) 1 لسان الحق طباطبايي چکيده در هر جامعه انساني، جامه عروس به لحاظ شکل و رنگ و نوع پارچه ، متفاوت از ديگـر پوشـاک زنانه در زمان عادي است و تمام سعي خانواده عروس بر اين است که در حد امکانات و دسترسي از بهترين جنس پارچه و زيباترين نقش و نگار تدارک شود و از نظر طرح و مدل دوخت ، بـا مـد روز برابر باشد.
اين پژوهش توصيفي از جامه و آرايه هاي رخت و رخسار عروس در فرهنگ مردم خور بيابانک پيش از زماني است که ديگرگون شود.
همچنين در فرهنگ مردم ، جامه عروس از سرپوش تا پـاپوش ، از ديگـر تـن پـوش هـاي دختران در پيش و پس از زمان عروسي متمايز است و اين تمايز در جـنس پارچـه ، رنـگ و نقش و نگار، شکل و مدل دوخت و نيز نام جامه نمايان ميشود.
نام ، رنگ و جنس پارچه جامعه عروس مخمل در رنگ هاي سبز، سرخ ، سرمه اي و زرشکي، چلوار و حريـر سـفيد گـل دار، وال ، کدري، دبيد شله ١ و قناويز٢ نام پارچه هايي بود کـه بـه سـيلقه مـادر عـروس و بـا کسب نظر دختر و ديگر زنان خويشاوند، همچنين مشورت خيـاط مـورد نظـر از بـازار شهر يزد و يا از ميان پارچه هاي پيله وران دوره گرد، برگزيده و براي بريدن و دوختن بـه خياط سپرده ميشد.