چکیده:
عامل های شناختی، شخصیتی و موقعیتی متعددی یافت شده است که می توانند با پرخاشگری ارتباط داشته باشند. پژوهش حاضر به منظور فهم چگونگی ارتباط درونی این عامل ها برای پیش بینی، سنجش، و درمان پرخاشگری زندانیانی که سابقه رفتارهای پرخاشگرانه را دارند، انجام گرفت. براساس منابع موجود، مدلی از پرخاشگری که شامل تکانشگری، توانایی حل مسئله اجتماعی و وابستگی به مواد بود، با تحلیل مسیر و با کمک رگرسیون چندگانه، روی نمونه ای (n=207)از زندانیان مرد بالای 18 سال با حداقل سواد سیکل در استان کرمان (زندان های کرمان، رفسنجان و زرند)، که سابقه مصرف مواد را داشته اند، مورد بررسی قرار گرفت. برای جمع آوری اطلاعات ازپرسشنامه تکانشگری بارات(BIS-11)، فرم کوتاه پرسشنامه توانایی حل مسئله اجتماعی زوریلا، پرسشنامه پرخاشگری عمدی/تکانشی(IPAS) و پرسشنامه میزان وابستگی به مواد(SAD)استفاده شد. نتایج نشان داد که توانایی حل مسئله اجتماعی، تکانشگری و وابستگی به مواد در فهم و پیش بینی پرخاشگری با اهمیت هستند، همچنین محاسبه شاخص های برازش مدل نیز نشان داد که داده ها با مدل نهایی برازش خوبی دارند.
خلاصه ماشینی:
براسـاس منـابع موجـود، مـدلي از پرخاشگري که شامل تکانشگري ، توانايي حل مسئله اجتماعي و وابستگي به مواد بود، با تحليل مسير و با کمک رگرسيون چندگانه ، روي نمونه اي (٢٠٧=n)از زندانيان مرد بالاي ١٨ سـال بـا حـداقل سـواد سـيکل در اسـتان کرمان ( زندان هاي کرمان ، رفسنجان و زرند)، که سابقه مصرف مواد را داشته اند، مورد بررسي قرار گرفت .
نتايج نشان داد که توانايي حل مسئله اجتماعي ، تکانشگري و وابستگي به مواد در فهم و پيش بيني پرخاشگري بـا اهميت هستند، همچنين محاسبه شاخص هاي برازش مدل نيز نشان داد که داده ها با مدل نهـايي بـرازش خـوبي دارند.
بنابراين شناسايي عواملي که در مهارت هاي حل مسئله تأثير دارند و باعث کاهش رفتارهاي پرخاشگرانه مي شوند يکي از اولين قدم هاي لازم در راه آموزش و کمـک به افرادي با مهارت هاي اجتماعي پـائين در حـل مسـئله مـي باشـد؛ چـرا کـه زمـاني کـه مهارت هاي حل مسئله وجود داشته باشد، به عنوان يک سـپر دفـاعي در برابرتـأثير وقـايع منفي عمل مي کند (کازدين ، ١٩٩٨) هدف هاي پژوهش هدف اين پژوهش بررسي رابطه بين تکانشگري ، توانايي حل مسائل اجتماعي ، مصرف مواد و پرخاشگري مجرمان زنداني است .
مدل ارائه شده در شکل (٢ ) ارتباط هاي بين تکانشگري ، توانايي حل مسئله اجتماعي ، وابستگي به مواد و پرخاشگري را بررسي مي کند.
يک مدل نقش توانايي حل مسئله اجتماعي را به عنوان يک متغير ميانجيگر بين تکانشگري و پرخاشـگري مورد بررسي قرار مي دهد، اين مدل بر اساس پژوهش هاي موران و همکاران (٢٠٠٢) است .