چکیده:
هدف
کاربرگه کتاب چاپی در ایران با آخرین ویرایشهای موجود یونی مارک و مارک 21 مقایسه گردید تا مشخص شود که این کاربرگه نسبت به یونی مارک دارای چه فیلدهای بومی شده و چه کمبودهایی است. در نهایت کاربرگه ای کاملتر برای پیشینه های الکترونیکی کتابهای چاپی ایران پیشنهاد گردید.
روش پژوهش: کاربرگه کتاب چاپی کتابخانه ملی ایران با فیلدها و فیلدهای فرعی استخراج شده مربوط به کتاب چاپی در آخرین ویرایشهای در دسترس یونی مارک و سپس با مارک 21 مقایسه شد و نقاط متمایز آنها شناسایی گردید. برای انجام این مقایسه با مارک 21، ابتدا جدول تطبیقی یونی مارک به مارک 21 تهیه گردید.
یافته ها
نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرگه کتاب چاپی کتابخانه ملی از داشتن 57 فیلد و 32 فیلد فرعی در یونی مارک و 32 فیلد مارک 21 که برای توصیف کتاب چاپی مناسب هستند، بی بهره است که می توان از آنها برای غنای بیشتر کاربرگه چاپی کتابخانه ملی استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
UNIMARC: Universal MARC Format 5.
در صحبت پژوهشگر با کارشناس اداره فناوري اطلاعات و راهبر نرم افزار رسا، و مسئولان شرکت پارس آذرخش ، مشخص شد بنا به نيازهاي پيش آمده و در صورت عدم وجود محتوانماي لازم در کاربرگه هاي مختلف مارک ايران براي انواع مواد مختلف ، ابتدا فيلدهاي يوني مارک و در صورت عدم وجود فيلدهاي لازم در آن ، فيلدهاي مارک ٢١ را مورد بررسي قرار مي گيرند و سپس فيلد مورد نياز خود را به کميته دائمي يوني مارک اطلاع داده و پس از تأييد اين کميته ، از آن در نرم افزار رسا و کاربرگه ها استفاده ميشود.
آنها بر اساس ١٥ ويژگي دابلين کور، فيلدها و برچسب هاي مربوط به مارک ٢١، يوني مارک و نرم افزار LIBSYS را بررسي کردند و نتايج نشان داد که اگرچه امکان همکاري بين فرمتهاي مختلف ماشين خوان وجود دارد ولي با اصلاحات بيشتر در کدگذاريها و داده هاي کتابشناختي هر يک از اين طرحهاي ابرداده اي، مي توان بسيار آسانتر بر مبناي قواعد فهرست نويسي انگلوامريکن ٢ کار کرد.
يافته ها در اولين گام مقايسه فيلدهاي مشخص شده يوني مارک براي کتابهاي چاپي در اين پژوهش با کاربرگه کتاب فارسي کتابخانه ملي ايران ، انجام خواهد شد.
نتايج مقايسه نشان داد که دو فيلد و يک فيلد فرعي الفبايي جديد در اين کاربرگه وجود دارند که در يوني مارک مشاهده نشدند: 549 آوانويسي عنوان 709 نام /عنوان به منزله شناسه افزوده 676 شماره رده بندي ديويي/ b$ براي نشانه اثر علاوه بر اين موارد فيلد فرعي d$ از فيلدهاي ٦٠٠، ٧٠٠ و ٧٠١ از مفهوم "شماره رومي" به "شماره هاي ترتيبي نوشتاري" تغيير يافته است تا قابليت استفاده در مورد کتابهاي فارسي را داشته باشد.