چکیده:
در قرآن و نهجالبلاغه استعارههای مفهومی متعددی برای معرفی زندگی به کار رفته است؛ از جمله استعاره گیاه انگاری که به شکل متنوع برای ترسیم ابعاد زندگی مورد استفاده قرار گرفته است. در پژوهش حاضر که به روش تحلیلی – توصیفی انجام شده، تلاش شده است با استفاده از اصول استعاره مفهومی، فرافکنی حوزه مبدا "گیاهان" بر حوزه مقصد "زندگی" در متن قرآن و نهجالبلاغه بررسی قرار شود تا مشخص گردد که در متن قرآن و نهجالبلاغه چه مفاهیمی از حوزه مبدا "گیاهان" بر حوزه مقصد "زندگی" فرافکنی شده است؟ مهمترین نگاشتهای حاصل از این فرافکنی چه میباشند؟ استفاده از استعاره مفهومی "زندگی زراعت است" چه تاثیری در تبیین دیدگاه اسلامی نسبت به زندگی دارد؟ نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد در متن قرآن و نهجالبلاغه از طریق گیاهانگاری، تناظری بین زندگی و گیاهان و اصطلاحات مربوط به آن ایجاد شده است که مربوط به سیر حرکت انسان از تولد تا مرگ و رسیدن به مقصد نهایی زندگی است. استعارههای رویشی و گیاهانگاری در متن قرآن و نهجالبلاغه در نهایت تاییدکننده این عقیده هستند که دنیا مزرعه آخرت است و هر چه درآن انجام دهی در آخرت نتیجهاش را خواهی دید.
There are a lot of conceptual metaphor for introducing “life” in Quran and Nahj al-Balaghah; including the metaphor of plantification that has been used in various ways to draw dimensions of life. This analytical-descriptive study tried to use the concepts of conceptual metaphor to analyze the projection of the source domain of "plants" on the target domain of the "life" in the text of Qur'an and Nahj-ol-Balaghah, in order to clarify that in the text of Quran and Nahj al-Balaghah which concepts of the source domain of “plants” projected on the target domain of “life”. What are the most important mappings of this projection process? And what is the role of using the conceptual metaphor of "life is agriculture" in explaining the Islamic perspective toward life?The results of this study showed that in the text of Qur'an and Nahj al-Balaghah through plantification, a variation between life and plants and related terms has been created which is related to the movement of human being from birth to death and reaching the final destination of life. .
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر که به روش تحليلي – توصـيفي انجـام شـده ، تـلاش شـده است با استفاده از اصول استعاره مفهومي، فرافکني حوزه مبدأ "گياهـان " بـر حـوزه مقصـد "زندگي" در متن قرآن و نهج البلاغه بررسي قرار شود تا مشخص گردد که در مـتن قـرآن و نهج البلاغه چه مفاهيمي از حوزه مبدأ "گياهان " بر حوزه مقصـد "زنـدگي" فرافکنـي شـده است ؟ مهمترين نگاشت هاي حاصـل از ايـن فرافکنـي چـه مـيباشـند؟ اسـتفاده از اسـتعاره مفهومي "زندگي زراعت است " چه تـأثيري در تبيـين ديـدگاه اسـلامي نسـبت بـه زنـدگي دارد؟نتايج تحقيق حاضر نشان ميدهد در متن قرآن و نهـج البلاغـه از طريـق گيـاه انگـاري، تناظري بين زندگي و گياهان و اصطلاحات مربوط به آن ايجاد شده است که مربوط به سـير حرکت انسان از تولد تا مرگ و رسيدن به مقصد نهايي زندگي است .
در اين مقاله برآنيم تا با استفاده از اصول استعاره مفهومي، فرافکني حوزه مبدأ "گياهـان " بر حوزه مقصد "زندگي" را در متن قـرآن و نهـج البلاغـه مـورد بررسـي قـرار دهـيم و بـه سؤالات ذيل پاسخ دهيم : الف -در متن قرآن و نهج البلاغه چه مفاهيمي از حوزه مبدأ "گياهـان " بـر حـوزه مقصـد "زندگي" فرافکني شده است ؟ ب -مهمترين نگاشت هاي حاصل از فرافکني حـوزه مبـدأ "گياهـان " بـر حـوزه مقصـد "زندگي" در متن قرآن و نهج البلاغه چه ميباشند؟ ج -استفاده از استعاره مفهومي "زنـدگي زراعـت اسـت " چـه تـأثيري در تبيـين ديـدگاه اسلامي و علوي نسبت به زندگي دارد؟ ٢.
اما در برخي مقالات و پژوهش ها که بـه حـوزه هـاي مقصـد و مبـدأ رايـج در استعاره مفهومي پرداخته شده است ، درباره مبحث گياه انگاري و در پژوهش هايي که مطالعـه مروري آن ها در اين حيطه به طور خاص قرآن و نهج البلاغه است ، درباره آيات و عباراتي بـا حوزه مبدأ گياهان صحبت شده است .