چکیده:
در دنیای امروز اکثر برنامهریزان و صاحب نظران شهری در تلاش هستند تا با بکارگیری راهبردهای مناسب، مشکل هایی نظیر تمرکزگرایی شدید، نابرابری های منطقه ای و.. را در حوزه های شهری حل کنند که در این میان توجه به توسعه و تقویت شهرهای میانی و شناخت توان ها و قابلیّت های این شهرها میتواند گره گشای بسیاری از مسائل و مشکل ها باشد. در همین راستا این پژوهش با شناخت توانها و قابلیتهای شهرهای میانی و تدوین اهداف و برنامه ریزی ها در راستای آن سعی دارد ضرورت توجه جدی و اساسی به این شهرها به منظور ساماندهی حوزهه ای شهری را مشخص سازد. این نوشته از نظر هدف، کاربردی ـ توسعه ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است که پس از تشریح نقش و اهمیّت شهرهای میانی در شبکه ی شهری با کمک روش کتابخانه ای و اسنادی، به بررسی توان ها و چالش های حال و پیش روی شهرستان شهریار به عنوان یک شهر میانی و ترسیم هدف ها و راهه ای رسیدن به آن، با استفاده از نظر متخصصان و صاحب نظران می پردازد. بدین منظور برای بررسی موضوع از مدل Meta SWOT استفاده شده است. با بررسی شرایط پس از شناخت و تعیین توانه ا و قابلیّت های شهرستان شهریار و رقبای منطقه ای آن، بر اساس یافته های پژوهش، مؤلفه ی فاصله ی مناسب نسبت به دو کلانشهرِ تهران و البرز، مهمترین مزیت شهریار معرفی شد؛ همچنین زیرساخت های مناسب ارتباطاتی و مسکن مناسب، بالاترین تناسب استراتژیک را دارا هستند. از طرف دیگر مولفه های بهبود و هماهنگی طرح های بالادستی و افزایش سرمایه گذاریِ بخش خصوصی دارای بالاترین قدرت تاثیرگذاری بوده و مؤلفه های فاصلهی مناسب نسبت به تهران و البرز و ایجاد محیط کسب و کار در سطح شهرستان دارای بالاترین درجهی ضرورت می باشند.
In today's world, most urban planners and experts are trying to, employing appropriate strategies, resolve such problems as extreme centralization and regional disparities. Paying attention to the development and strengthening of central cities and recognizing their capabilities and potential could solve many problems. Viewed hence, cognizant of the central cities capabilities and potential and formulating the corollary objectives and planning, this study is an attempt to highlight the necessity of calling attention to these cities in order to regularize urban areas in question. As an applied, developmental study, the method is descriptive. Elaborating on the role and importance of central cities in urban network, library and archival study is drawn on to investigate the current potential of and challenges to Shahriar Country as a middle city, and to outline, referring to expert view, its goals and ways to achieve them. To examine the subject in question, Meta- SWOT software program is used. Examining the situation and identifying and designating the city capabilities and potential and its regional competitors as well, it was found that Shahriar of more proper distance than metropolises of Tehran and Alborz is the most important advantage of the city; appropriate communication infrastructures and affordable housing are also of the highest strategic fit. On the other hand, the parameters including improvement and coordination of higher order projects and an increase of private sector investment have the highest influence, and more proper distance than Tehran and Alborz and the business environment development in the county are of the highest degree of necessity.
خلاصه ماشینی:
این نوشته از نظر هدف ، کاربردی ـ توسعه ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است که پس از تشریح نقش و اهمیت شهرهای میانی در شبکه ی شهری با کمک روش کتابخانه ای و اسنادی، به بررسی توان ها و چالش های حال و پیش روی شهرستان شهریار به عنوان یک شهر میانی و ترسیم هدف ها و راه های رسیدن به آن ، با استفاده از نظر متخصصان و صاحب نظران می پردازد.
در زمینه ی پژوهش های داخلی (شماعی و همکاران :١٣٩٤) با تحلیل فضایی نظام شبکه شهری استان کرمانشاه (سالهای ١٣٧٥ ـ ١٣٩٠) با هدف تبیین نابرابریهای جمعیتی به منظور کاهش این نابرابریها در سطح شهرهای استان ، ضمن اشاره به عدم تعادل در سلسله مراتب شهری و گرایش به ناپایداری شهری، براساس مدل حد اختلاف طبقه ای (در سال ١٣٩٠ ) بیش از ٩٦,٦ درصد شهرها کمتر از ١٤١ هزار نفر جمعیت دارند.
منابع و قابلیت های شهرستان شهریار در راستای دستیابی به نقش و جایگاه برتر در سطح حوزه های شهری تهران و البرز ردیف منابع و قابلیت ها درصد 1 فاصله ی مناسب نسبت به تهران و البرز 18 2 آب و هوای مناسب 12 3 زمین های کشاورزی مناسب و مطلوب 11 4 وجود تنوع شغلی مناسب 10 5 اقلیم معتدل و مناسب 8 6 زیرساخت های مناسب ارتباطاتی 8 7 مجاورت با مراکز جمعیتی 10 8 ایجاد زمین و فضای لازم برای توسعه آتی 13 9 مسکن مناسب 10 منبع : نگارندگان ، ١٣٩٩ حال لازم است عوامل اصلی موفقیت (منابع و قابلیت ها) در دو بعد رقابتی دسته بندی شوند.