چکیده:
مطالعه تحولات شگرف در ادبیات، و عوامل و زمینه هایی که این تحولات را به وجود آوردند، یکی از شاخه ها و زمینه های مطالعاتی در حوزه «تاریخ ادبیات» می باشد. شناخت تحولات و ویژگی ها و عوامل تاثیر گذار، ما را در فهم و تحلیل و تبیین متون ادبی بویژه: متون مصنوع، یاری می کند. چرا که: ظهور یک سبک ادبی و بیانی، معلول یک سری تحولات و زمینه های اجتماعی و فرهنگی است. اگر آن زمینه ها شناخته نشود پیام و مفاد آثار ادبی به طور کامل به دست نخواهد آمد. در این مقاله تلاش داریم برخی از عوامل نهضت ادبی در ادب عربی پس از امویان را که می توان آن را انقلابی ادبی نامید شناسایی و تحلیل کنیم.
خلاصه ماشینی:
دلایل توجه عباسیان به گسترش علوم و فنون و ادبیات فراوان است که موضوع و هدف این مقاله،تفصیل در این موارد را اقتضا نمینماید،به همین دلیل مجموعهای از عوامل و اهداف سیاسی و فرهنگی و دینی و نیاز به علوم و تجربیات ملل غیرعرب از جمله ایرانیان،که موجب این رنسانس علمی و ادبی در جهان اسلام آن عصر گردید، مختصرا بیان میشود.
که به هر یک،اشارهای میشود: عبد اللّه مقفع(تـ 142 هـ):ابن مقفع با شاهکار ادبی خود،یعنی ترجمه کلیله و دمنه به عربی گامی بزرگ در تحول ادبیات تمثیلی در ادب عرب برداشت،بهنحوی که تأثیر ادب فارسی در آن آشکارا به چشم میخورد،وی با تلاش خود عرب را بر آثار قوم ایرانی آگاه ساخته و با این کار به فرهنگ خود افتخار کرده است.
همچنین ابن مقفع یکی از زعمای اولین مکتب نویسندگی و نیز از بانیان نثر فنی عربی است او توانست اسلوب نویسندگی خود را از ادب عربی برگیرد و با آداب و فرهنگ غیرعربی بیامیزد،بدون اینکه اضطراب و تشویش یا ازدواج لغوی در آن به چشم بخورد،یعنی از آنجا که برای هر زبان سبک و روش خاصی در تعبیرات وجود دارد و بیان آنها،در زبان دیگر دشوار به نظر میرسد،ابن مقفع به خوبی از انجام این مهم برآمد و ترجمههای خود را درعین توجه به زبان اصلی به آسانی و روانی بیان کرده است.