چکیده:
منابع انسانی، ارزشمندترین منبع از منابع سازمان محسوب میشوند که میتوانند مزیت رقابتی سازمانهای
امروزی را جهت مقابله با تغییرات وسیع محیطی شکل دهند. منابع انسانی توانمند برگ برنده سازمانهای عصر حاضر به شمار می روند. هدف از انجام این تحقیق دستیابی و طراحی مدل جامع توانمندسازی منابع انسانی به کمک مدیریت دانش در گمرک جمهوری اسلامی ایران است. در این مطالعه از روش تحقیق کیفی )دلفی( و کسب نظر خبرگان گمرک جمهوری اسلامی ایران و خبرگان دانشگاهی که در زمینههای مدیریت دانش و توانمندسازی منابع انسانی صاحبنظر بودهاند استفاده شده است. این روش در سه دور انجام شد و در دور اول، نوزده مولفه و شصت و هشت شاخص شناسایی شد که در ضمن فرایند دلفی پس از حذف مولفههای با میانگین پایین دور بعد، نوزده مولفه و چهل و شش شاخص جهت طراحی مدل استخراج شد. بعد از تعیین اوزان هر کدام از مولفهها و شاخصها، شاخصهای با رتبه برتر در هر مولفه برای طراحی مدل نهایی انتخاب و مدل نهایی طراحی شد.
هدف:
طراحی الگوی توانمندسازی منابع انسانی به کمک مدیریت دانش در گمرک « : هدف کلی این مقاله عبارت است از میباشد و اهداف فرعی آن نیز با توجه به هدف اصلی و کلی تحقیق، شناسایی عوامل و » جمهوری اسلامی ایران مولفههای موثر بر توانمندسازی منابع و شناسایی عوامل و مولفه های موثر بر مدیریت دانش میباشد.
ضرورت:
بقای سازمانها و بهرهمندی از مزیتهای رقابتی پایدار، در کنار اتکاء به منابع توانایی )سرمایه، ماشینآلات، مواد و ...(، به استفاده از منابع دانایی )دانش و مهارت بهرهبرداری از منابع سازمان( نیز متکی است. براساس تئوریهای سیستمی و مشارکتی، مهمترین عامل تولید در سازمانها منابع انسانی میباشد و امروزه به جای نیروی کار از واژه منابع انسانی و اخیرا از واژه پرمحتوای سرمایههای انسانی استفاده میشود. تغییر ماهیت فعالیتهای سازمانها به فعالیتهای دانشی موجب اهمیت یافتن روزافزون کاربرد مدیریت دانش در سازمانها شده است. برای اینکه سازمانها بتوانند در دنیای تجارت و رقابت حضور مستمر و پایدار داشته باشند، باید حول محور علم و دانش و منابع انسانی توانمند فعالیت نمایند.
سازمانها برای دستیابی به این ویژگیها باید مهمترین منبع و ابزار رقابتی خود یعنی منابع انسانی را توانمند سازند. یکی از مهمترین راههای توانمندسازی منابع انسانی مدیریت دانش است. این مقاله قصد دارد با ارایه یک مدل مناسب توانمندسازی منابع انسانی به کمک مدیریت دانش به عنوان یکی از آخرین ابزارهای مدیریتی که میتواند با در اختیار گرفتن، تسهیم و استفاده از دانش کارکنان نقش مهمی را در جذب، حفظ و نگهداری دانش کارکنان به عنوان سرمایه های دانشی سازمان -قبل از بازنشسته شدن آنان یا ترک سازمان – و به کارگیری آن در توانمندسازی منابع انسانی بازی کند، گامی مهم و اساسی در این زمینه بردارد.
روش شناسی:
روش تحقیق مقاله حاضر از نوع روش آمیخته یا ترکیبی )کمّی و کیفی( میباشد. در بخش کیفی از روش دلفی استفاده شده است و در بخش کمّی، روش تحقیق پیمایشی میباشد. در این تحقیق با توجه به گستره و سطوح مطالعاتی، از ادبیات نظری و تجربی و نیز انواع داده های پیمایشی و اطلاعات اسنادی برای پاسخگویی به سوالات اساسی و فرضیههای تحقیق بهرهگیری شده است که این روشها باتوجه به سازه اصلی، اهداف و پرسشهای تحقیق بهصورت همزمان برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. باتوجه به هدف علمی تحقیق، این تحقیق را میتوان از نوع تحقیقهای اکتشافی دانست که در آن کانون توجه محقق بر ارایه مدل توانمندسازی منابع انسانی به کمک مدیریت دانش برای گمرک جمهوری اسلامی ایران میباشد.
یافته ها:
مدیریت دانش بر عوامل موثر بر توانمندسازی تاثیر داشته و نحوه این تاثیر یکسان نیست و به برخی از عوامل بیشتر و به برخی عوامل کمتر و حتب بر برخی عوامل تاثیر ناچیزی دارد که با استفاده از تاثیر این عوامل الگو و مدل نهایی تحقیق جهت توانمندسازی منابع انسانی گمرک جمهوری اسلامی ایران طراحی گردید.
نتیجه گیری:
با توجه به رویکردهای سازمانهای پیشرفته دنیا به توانمندسازی منابع انسانی و استفاده از مدیریت دانش در این خصوص، در ضرورت این امر، شکی باقی نیست. آنچه موجبات نگرانی مدیران عالی شرکتهای بزرگ را فراهم کرده است این است که چگونه منابع انسانی موثرتر، کارآتر و توانمندتر داشته باشند. آنچه در واقع برای رفع این دغدغه ضروری است در دست داشتن برنامهای استراتژیک، منسجم و کارآمد برای بهرهگیری از منابع انسانی است. لذا طی این تحقیق تلاش گردید مدلی علمی که مورد توافق خبرگان دلفی نیز بود برای گمرک جمهوری اسلامی ایران طراحی و ارایه گردد تا مدیران عالی گمرک با استفاده از آن و تراتژیهای استخراجی آن، منابع انسانی را که واقعا در گمرک ایران به سبب اهمیت حاکمیتی سازمان، جایگاه ویژهای دارند هر چه بهتر توانمندتر ساخته و در پیش برد منویات سازمانی به کار گیرند.
summary
human resources are the most valuable resources of an organization that collect and store in their minds as experiences, experiences, trends, solutions, initiatives, etc. as a knowledge base. when this knowledge was implicitly and explicitly taken out of the hands of the organization and managed, it can be fruitful and can help achieve organizational goals. this happens during the knowledge management process. the process of identifying, producing, disseminating, integrating, and applying the right knowledge at the right time by the right person in the knowledge management organization. this article attempts to describe and define knowledge management and the relationship between knowledge management and human resource empowerment while explaining the impacts of knowledge management on human resource empowerment.
summary
human resources are the most valuable resources of an organization that collect and store in their minds as experiences, experiences, trends, solutions, initiatives, etc. as a knowledge base. when this knowledge was implicitly and explicitly taken out of the hands of the organization and managed, it can be fruitful and can help achieve organizational goals. this happens during the knowledge management process. the process of identifying, producing, disseminating, integrating, and applying the right knowledge at the right time by the right person in the knowledge management organization. this article attempts to describe and define knowledge management and the relationship between knowledge management and human resource empowerment while explaining the impacts of knowledge management on human resource empowerment.