چکیده:
کشور عراق در طول تاریخ دارای تنوع قومی و مذهبی بوده و حاکمیت سیاسی آن بین اقوام و مذاهب مختلف در گردش بوده است. گروه های سیاسی- نظامی شکل گرفته در عراق مبتنی بر اصول مذهبی و اهداف سیاسی و نظامی متفاوت، درصدد تغییر وضع موجود به سمت وضعیتی مطلوب بودهاند. وضعیت پیچیده جریان های سیاسی و نظامی عراق و تاثیر فعالیت های آن ها بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و روابط سیاسی بین دو کشور از اهمیت راهبردی برخوردار است. بر این مبنا .مساله اصلی این پژوهش بررسی جریان های سیاسی- مذهبی متاثر از گفتمان انقلاب اسلامی در عراق و آثار آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. لذا تلاش شده است تا میزان انطباق جریان های سیاسی و نظامی متاثر از انقلاب اسلامی با گفتمان انقلاب اسلامی بررسی شده و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایرن نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی- تحلیلی و ابزار پرسشنامه انجام شده و جامعه نمونه آن نیز 42 نفر است. نتایج پژوهش به طور کلی حاکی از آن است که به هر میزان خصوصیات فکری و عملکرد میدانی هر یک از گروه های سیاسی و نظامی عراق انطباق بیشتری با اصول گفتمان انقلاب اسلامی داشته باشد بر افزایش امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تاثیر مثبت دارند و به هر میزان از این اصول فاصله بگیرند تاثیری خنثی یا منفی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دارند.
Iraq has historically been ethnically and religiously diverse, and its political sovereignty has been circulated among different ethnicities and religions. Political-military groups formed in Iraq, based on religious principles and different political and military goals, have sought to change the status quo to a desirable one. The complex situation of Iraqi political and military currents and the impact of their activities on the national security of the Islamic Republic of Iran and the political relations between the two countries is of strategic importance. The main issue of this study is to examine the political-religious trends influenced by the discourse of the Islamic Revolution in Iraq and its effects on the national security of the Islamic Republic of Iran. Therefore, it is attempted to study the degree of conformity of the political and military currents affected by the Islamic Revolution with the discourse of the Islamic Revolution and to analyze its impact on the national security of the Islamic Republic of Iran. This study was an applied one and was done by descriptive-analytical method and questionnaire tool and the sample population was 42 people. The results of the study generally indicate that the more the intellectual characteristics and field performance of each of the Iraqi political and military groups are more in line with the principles of the discourse of the Islamic Revolution, they have a positive impact on enhancing the national security of the Islamic Republic of Iran.
خلاصه ماشینی:
جمهوري اسلامي ايران از اين فرصـت بدسـت آمـده استفاده نموده و علاوه بر اتخاذ رويکرد نظامي در راسـتاي افـزايش امنيـت ملـي خـود، رويکـرد فکـري و فرهنگي را نيز براي جذب و ساماندهي گروه هاي اسلامي منطقه غرب آسيا از جمله حشـد الشـعبي عـراق اتخاذ نموده و موجب افزايش توان دفاعي محور مقاومت و در نتيجه موجب افزايش امنيت ملي خـود شـده است .
٢-جاويد منتظران و سعيد قرباني(١٣٩٥) در مقاله «آينده پژوهي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران در بستر تحولات ژئوپلتيکي ، تماميت ارضي و بحران هاي داخلي عراق » که با دو روش توصيفي تحليلي و آينده پژوهي مبتني بر سناريو نگاري انجام شده است به اين تيجه رسيده اند که : توجه به روند تحولات خاورميانه و نيز چالش هاي ژئوپلتيکي آن پنج سناريوي احتمالي طرح شد که احتمال پنجم ، يعني سناريوي تحقق نظام دمکراتيک در عراق بيشتر از احتمالات ديگر ارزيابي شده است .
در پژوهش حاضر تاثير گروه هاي سياسي نظامي شيعي مانند: حشد الشعبي و جريان شيرازي بر امنيت ملي جهوري اسلامي ايران نيز مورد تاکيد و بررسي قرار گرفته است .
جدول (٣)ميزان انطباق شاخص هاي جريان هاي سياسي–مذهبي عراق با شاخص هاي گفتمان انقلاب اسلامي (رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) نتيجه گيري : ١- اختلاف سياسي بين گروه هاي اسلامي عراق به طور ميانگين تأثير زيادي بر کاهش امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران داشته است .
٦-به طور کلي با توجه به نتايج پژوهش تاثيرگذاري فعاليت هاي گروه هاي سياسي - نظامي عراق و به طور خاص جريان هاي شيعي بر امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران به ميزان مختلف موثر بوده است .