چکیده:
تقدیموتأخیر از اسلوبهای زبانی است و ترجمه قرآن، بدون آشنایی با آن، به نتیجه مطلوب نمیرسد. تقدیموتأخیر در قرآن علاوهبر توجه به رعایت فواصل و ضربآهنگ آیات، بر مفاهیمی نظیر تعظیم، اهتمام، اختصاص، ابراز تعجب و ... دلالت دارد. از منظر فرایند ترجمه، این اسلوب عملیاتی دشوار و گاهی ناشدنی است اما میتوان با در پیشگرفتن برخی فنون، به ترجمه برخی از آنها و انتقال پیام نهفته مبادرت ورزید. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد تبیین دلالت تقدیموتأخیر ازنظر معناشناسی در آیاتی از سوره آلعمران و ارائه فنونی برای ترجمه چنین آیاتی به زبان فارسی است، طبق یافتههای پژوهش، انتقال دلالتهای تقدیموتأخیر در همه آیات امکانپذیر نیست و گرچه ترجمه، دلالت معانی موردنظر را دستخوش تغییراتی مینماید اما مترجم باید تلاش کند هر چه بیشتر به کمال مطلوب که انتقال دلالتهای تقدیموتأخیر است، نزدیکتر شود. رعایت تقدم و تأخر واژگانی آیات در ترجمه، استفاده از ادات ویژه حصر و اختصاص در زبان فارسی، استفاده از واژگان جبرانی مناسب مقام آیات نظیر واژههای دارای بار معنایی تعجب، تهدید و تأکید ازجمله فنون ترجمه این اسلوب به زبان فارسی است.
Presenting and delaying are language styles and the translation of the Qur'an will not reach the desired result without familiarity with it. In addition to paying attention to the spacing and rhythm of the verses, offering and delaying in the Qur'an implies concepts such as bowing, dedication, expressing surprise, etc. From the point of view of the translation process, this operational style is difficult and sometimes impossible, but by adopting some techniques, you can translate some of them and transfer the implied meaning. The present study, with a descriptive-analytical method, tries to explain the semantics of preposition and delay in verses of Surah Al-Imran and provide techniques for translating such verses into Persian. According to the findings of the research, it is not possible to transfer preposition and delay in all verses, and although the translation conveys the intended meanings, it undergoes changes, but the translator must try to get as close as possible to the desired perfection, which is the transmission of the meanings of presentation and delay. Respecting the lexical precedence and backwardness of the verses in translation, using special usages of restriction and assignment in Persian language, using compensatory words suitable for the position of the verses such as words with the meaning of exclamation, threat and emphasis are among the techniques of translating this style into Persian language.
خلاصه ماشینی:
(مسيري ، ٢٠٠٥م : ١٠٣) چرا که قرآن در اعجاز و بيان اسلوبي بي نظير دارد و استعمال و چينش واژه ها در آن از روي عمد بوده اســت و به دليل برخورداري از ويژگي هاي بلاغي و بياني ، ترجمه آن به ديگر زبان ها دشــوار است (باقلاني ، ١٤٠٨ق : ١٧٥)؛ اما نبايد فراموش کرد که زبان بسياري از مسلمانان عربي نيســت ، ازاين رو چاره اي جزء روي آوردن به ترجمه نيست گرچه گذر از اين مسير دشــوار، نياز به دقت و تيزبيني زيادي دارد (معروف ، ١٣٨٠ش : ٣٩)، چرا که تقديم و تأخير به عنوان يکي از فروع علوم بلاغت ، ازجمله دانش هايي است که مبادرت به ترجمه ، تفسير و تحقيق پيرامون قرآن بدون آشــنايي با اين دانش به نتيجه مطلوب نمي رسد چه بسا منجر به ترجمه غلط از آيات بشود (جوادي ، ١٣٩٩ش : ٦٩) براي نمونه در آيه ٢٤ سوره يوسف (به تصویر صفحه رجوع شود) برهان ربه لهم بها کما همت به « برداشتي غلط از آيه و سوءظني باطل نسبت به پيامبري الهي که مقام عصمت دارد، به خواننده منتقل مي کند.
(مسيري ، ٢٠٠٥م : ٢٥٩) در ترجمه اين آيه نيز جهت انعکاس دلالت موجود لازم اســت اســم هاي انبياء به همان ترتيب ذکر شده در آيه بيان شود و از تقدم و تأخر نام انبياء برخلاف ترتيب موجود پرهيز شــود که ترجمه فارسي الهي قمشه اي با رعايت تقدم و تأخر واژگان آيه ، دلالت موجود را منعکس کرده است .