چکیده:
در تحلیل رفتار سیاسی علما، لازم است به زمینهها و شرایط زمانۀ ایشان توجه داشت و نمیتوان انتظار داشت که علما در شرایط و زمانهای متفاوت در مواجهه با مسائل اجتماعی و سیاسی، عملکرد یکسانی داشته باشند. این اصل در برخورد حاج شیخ عبدالکریم حائری با رضاشاه نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.
مشیسیاسی آیتالله حائری در برابر فرد مستبد و بیمنطقی همچون رضاشاه بهخوبی بیانگر آن است که تدابیر هوشمندانۀ ایشان، در حفظ اسلام و حراست از حوزۀ تازه تاسیس قم بسیار موثر بوده است.
گرچه مسئلۀ کشف حجاب، امر بسیار بااهمیتی محسوب میشد، اما مهمتر از آن حفظ اساس دین و حوزۀ تازه تاسیس قم بود و حاج شیخ عبدالکریم حائری شدت عمل در مسئله کشف حجاب و قیام علیه حکومت را نه تنها موثر نمیدانست، بلکه با توجه به روحیات رضاشاه، آن را تهدیدی برای اساس اسلام و حوزۀ علمیه یافته بود.
By analyzing the political behavior of scholars, it is necessary to pay
attention to the contexts and conditions of their time. It is not possible to
expect scholars to have the same performance in different situations and
times when facing social and political issues. This principle should also
be taken into consideration in the interaction between Haj Sheikh Abdul
Karim Haeri and Reza Shah. Ayatollah Haeri's political approach against
a despotic and irrational person like Reza Shah clearly shows that his
smart measures were very effective in preserving Islam and protecting the
emerging seminary of Qom. Although the issue of uncovering the hijab
was considered very important, it was more important to preserve the
basis of religion and the newly established area of Qom. According to
Reza Shah's behaviorism, in the issue of removing the hijab, Hajj Sheikh
Abdul Karim Haeri did not consider the severity of action and rebellion
against the government to be effective.
خلاصه ماشینی:
بازخوانی مشی سیاسی آیتاللهالعظمی عبدالکریم حائری یزدی عبدالرحیم رضاپور 1 چکیده در تحلیل رفتار سیاسی علما، لازم است به زمینهها و شرایط زمانۀ ایشان توجه داشت و نمیتوان انتظار داشت که علما در شرایط و زمانهای متفاوت در مواجهه با مسائل اجتماعی و سیاسی، عملکرد یکسانی داشته باشند.
گرچه مسئلۀ کشف حجاب، امر بسیار بااهمیتی محسوب میشد، اما مهمتر از آن حفظ اساس دین و حوزۀ تازه تأسیس قم بود و حاج شیخ عبدالکریم حائری شدت عمل در مسئله کشف حجاب و قیام علیه حکومت را نه تنها مؤثر نمیدانست، بلکه با توجه به روحیات رضاشاه، آن را تهدیدی برای اساس اسلام و حوزۀ علمیه یافته بود.
مواجهۀ آیتالله حائری با رضاشاه در تحلیل رفتار سیاسی علما، لازم است به زمینهها و شرایط زمانه ایشان توجه داشت و نمیتوان انتظار داشت که علما در شرایط و زمانۀ متفاوت در مواجهه با مسائل اجتماعی و سیاسی، عملکرد یکسانی داشته باشند.
اهتمام ویژۀ آیتالله حائری به حفظ حوزۀ علمیۀ قم، مهمترین دلیل پرهیز ایشان از ورود در بسیاری از رویدادهای سیاسی و رویارویی مستقیم با حکومت بود.
هر چند در اهمیت مسئلۀ حجاب، تردیدی وجود نداشت، اما از منظر ایشان حوزۀ تازه تأسیس قم، اهمیت به مراتب بیشتری داشت و مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری شدت عمل در مسئلۀ کشف حجاب و قیام علیه حکومت را نه تنها مؤثر نمیدانست، بلکه با توجه به روحیات رضاشاه، آن را تهدیدی برای اساس اسلام و حوزۀ علمیه یافته بود.