چکیده:
پژوهشِ حاضر از منظرِ روششناسی کیفی به بررسی تفاوتهای موجود در نوعِ موسیقی مصرفی جوانان شهر تهران و تفسیر ایشان از آن میپردازد. جهتِ فهمِ جامعهشناسانۀ تفاوتهای مصرفِ موسیقی جوانان این موضوع از رهگذرِ سرمایۀ فرهنگی_ که عاملانِ اجتماعی با توجه به جایگاه اجتماعیشان آن را کسب کردهاند،_ مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به دادههای متنی پژوهش، پژوهشگران از میان روشهای کیفی روشِ تحلیلِ محتوای کیفی را انتخاب کردهاند. دادههای پژوهش از طریقِ مصاحبۀ نیمهساختیافته با مشارکتکنندگانِ پژوهش گردآوری شده است. با توجه به اهدافِ پژوهش جریانِ انتخاب مشارکتکنندگان بر مبنای نمونهگیری هدفمند صورت یافته است. پژوهشِ حاضر تفاوتهایی که میان کنشگرانِ جوانِ با سرمایۀ فرهنگی متفاوت در حوزۀ مصرفِ موسیقی و تفسیر آن وجود دارد را در قالبِ مفاهیم و مقولاتی نشان داده است. این مفاهیم و مقولات عبارتاند از: 1. ذائقۀ تربیت شده و ذائقۀ حسی 2. هارمونی و شوریدگی 3. رهنمونهای مذهبی: مواجۀ نقدآمیز و مواجۀ طردآمیز 4. شنیدن ناشنیدنیها و دیدن نادیدنیها و 5- بخشی از ما. نتایج پژوهشِ حاضر نشان میدهد، مادامی که کنشگرانِ اجتماعی در سطحِ بالایی از سرمایۀ فرهنگی قرار دارند، در زمینۀ مصرفِ موسیقی به سمت نوعی فرهنگگرایی رغبت و گرایش دارند. اما در نقطۀ مقابل کسانی که سرمایۀ فرهنگی به میزان اندکی در اختیار دارند به طبیعت نزدیکتر هستند. به عبارتی، ایشان قادر نیستند خود را وارد کدهایی کنند که با آن بتوانند موسیقیهایی نظیر سنتی، کلاسیک غربی یا موسیقی باروک را بازشناسی کنند. بنابراین از دو مفهومِ محوری فرهنگگرایی و طبیعتگرایی جهت صورتبندی کردند،توان استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
جهتِ فهمِ جامعه شناسانه تفاوت های مصرفِ موسیقی جوانان این موضوع از رهگذرِ سرمایه فرهنگی ـ که عاملانِ اجتماعی با توجه به جایگاه اجتماعیشان آن را کسب کرده اند ـ مورد بررسی قرار گرفت .
در این رهگذر آنچه در پژوهشِ حاضر محل نظر است ، تفاوت های مصرف و معنابخشی جوانان به موسیقی با توجه موقعیتِ اجتماعی و فرهنگی آنان است .
پژوهشِ ما بر خلاف بسیاری از پژوهش های این دسته که بر مبنای جنبش روش شناختی کمی (حبیبی، ١٣٩٣) با تمرکز به سرمایه فرهنگی به تفاوت های موجود در مصرف و تفسیر موسیقی میان گروهای از جوانان شهر تهران میپردازد.
اولین و مهم ترین تفاوتی که میتوان در میان جوانان با سرمایه فرهنگی بالا و جوانانی که این سرمایه را به میزان اندکی در اختیار دارند، در ارتباط با موضوع مورد نظر بیان داشت ، تفاوت در نوع ذائقه و سلیقه موسیقیایی آن ها است .
نکته دوم ، آنکه دلیلی این عاملانِ اجتماعی برای گوش دادن به موسیقی مورد نظر خود ذکر میکنند، بیانگر تأثیر بیچون و چرای سرمایه فرهنگی است که ایشان آن را کسب نموده اند.
Qualitative analysis of the link between music and social cohesion in Iranian society, World Conference on Management, Economics, Accounting and Human Sciences at the beginning of the third millennium, Shiraz: Research of Idea Bazaar Sanat Sabz Company(In Persian) Ameri, Mehdi and Ghasemi Jojili, Fatemeh (2022).
Sociology of music consumption, Tehran: Research Center of Culture, Art and Communication (In Persian) Forman, J & Damschroder , L (2008).