چکیده:
نقش نظارت در کاهش ریسکهای سیستماتیک در بازار سرمایه حائز اهمیت است. سرمایهگذاران در انواع اوراق بهادار شامل سهام و انواع اوراق بهادار اسلامی (صکوک) به شفافیت و اطمینان از رعایت حقوق سرمایهگذاران از سوی ناشران توجه دارند. هر چه این اعتماد در بین آحاد جامعه گسترش یابد، تمایل به سرمایهگذاری افزایش مییابد . هدف از این پژوهش تدوین الگوی مفهومی نظارت بر ناشران بورس اوراق بهادار بر حمایت از حقوق سرمایه گذاران است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ناشران بورس اوراق بهادار ایران را شامل می شود که تعداد 114 شرکت به شیوه ی تصادفی ساده به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شده است. دادههای تحقیق با کمک ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. برای سنجش روایی سازه از الگوی معادلات ساختاری و برای سنجش روایی محتوایی ابزار از نظرات اساتید و صاحب نظران آگاه به موضوع استفاده شده است. جهت تعیین اعتبار الگو از نرم افزارAmos و برای تعیین میزان تاثیر مولفه های نظارت بر ناشران بورس اوراق بهادار، بر حمایت از حقوق سرمایه گذاران از آزمون کای دو بهره گرفته شده است. مولفه های نظارت بر ناشران بورس اوراق بهادار عبارتند از:حاکمیت شرکتی،کیفیت حسابرسی، افشاء و شفافیت، نظارت بر اطلاعات نهانی، فعالیت های آموزشی و سواد مالی. نتایج نشان می دهد که مولفه های نظارت بر ناشران بورسی به غیر از سواد مالی رابطه معنی داری با حمایت از حقوق سرمایه گذاران دارد.
Supervision has an important role in reducing systematic risks in the capital marketTransparency and certainty in respecting the investors' rights by the issuers are the concerns of those investing in different securities, including stocks and various types of Islamic securities (Sukuk). The greater the trust among the individuals in a society is, the more the desire for investment will increase. The purpose of this study is to develop a conceptual model to supervise stock exchange issuers on protecting investors' rights. The statistical population of this study covers all Iranian stock exchange issuers that 114 companies were selected randomly as statistical samples. Data were collected using a questionnaire. The structural equation model and the opinions of experts and professors were used to assess the construct validity and content validity, respectively. The validity of the model was measured by Amos software, and Chi-square test was used to determine the effect of the components of supervising the stock exchange issuers on protecting investors' rights. These components are corporate governance, audit quality, disclosure and transparency, confidential information monitoring, training activities, and financial literacy. The results showed that all components have a significant relationship with investors' rights protection except for financial literacy.
خلاصه ماشینی:
انداز ه شاخص ها ی آمار توصیفی برحسب مؤلفه ها ی نظارت بر ناشرا ن بورسی شاخص آمار توصیفی میانگین انحراف معیار نام مؤلفه سواد مالی 2/7450 0/45587 حاکمیت شرکتی 3/1383 0/34042 افشاء و شفافیت 3/0783 0/66160 کیفیت حسابرسی 3/0500 0/65356 نظارت بر اطلاعات نهانی 3/2550 0/92425 فعالیت های آموزشی 3/1283 0/70941 منبع : یافته های پژوهش تحلیل یافته ها پرسش اول : آیا افشاء و شفافیت شرکت های ناشر بورس اوراق بهادار، بر حمایت از حقوق سرمایه گذاران تأثیر میگذارد؟ برای تعیین اثرگذاری متغیر افشاء و شفافیت شرکت های ناشر بورس اوراق بهادار، بر حمایت از حقوق سرمایه گذاران از آزمون کای دو نوع استقلال استفاده شده است .
نتایج آزمون کا ی دو در مورد ارتباط بین افشاء و شفافیت شرکت های ناشر بر حمایت از حقوق سرمایه گذارا ن متغیر کای دو درجه آزادی سطح معنی داری افشاء و شفافیت ١٧/٤٨٣ 1 0/000 منبع : یافته های پژوهش چنانچه جدول ٥ نشان میدهد، ازآنجاکه سطح معنیداری آزمون برای متغیر افشاء و شفافیت کم تر از ٥ درصد است ، میتوان گفت که افشاء و شفافیت شرکت های ناشر بورس اوراق بهادار، بر حمایت از حقوق سرمایه گذاران تأثیر میگذارد.
نتایج آزمون کا ی دو در مورد ارتباط بین نظارت بر اطلاعات نهانی شرکت های ناشر بر حمایت از حقوق سرمایه گذارا ن متغیر کای دو درجه آزادی سطح معنی داری نظارت بر اطلاعات نهانی 16/394 1 0/000 منبع : یافته های پژوهش چنانچه جدول ٧ نشان میدهد، ازآنجاکه سطح معنیداری آزمون برای متغیر نظارت بر اطلاعات نهانی کم تر از ٥ درصد است ، میتوان گفت که نظارت بر اطلاعات نهانی شرکت های ناشر بورس اوراق بهادار، بر حمایت از حقوق سرمایه گذاران تأثیر میگذارد.