چکیده:
مدل قیمتگذاری داراییهای سرمایهای (CAPM) تنها ریسکی را که توسط بازار قیمتگذاری میشود، ریسک سیتماتیک میداند. همچنین مدل سه عاملی فاما و فرنچ، علاوه بر شاخص ریسک سیستماتیک نشان میدهد که ریسک اندازة شرکت و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار نیز توسط بازار قیمتگذاری میشوند. در این تحقیق در کنار سه عامل ریسک که فاما و فرنچ به بررسی آنها پرداختهاند، ریسک نقدشوندگی و قیمتگذاری آن توسط سرمایهگذاران در بورس اوراق بهادار تهران در قلمرو زمانی 1387-1383 با نمونهبرداری از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار میگیرد. یافتههای تحقیق حاکی ازآن است که تغییرات بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران بوسیلة چهار عامل بازده مازاد بازار، اندازه شرکت، نسبت BE/ME و گردش معاملات سهام در حد نسبتاً قابل قبولی(بطور متوسط 40%) تبیین میشود. همچنین بین بازده مازاد بازار و اندازة شرکت با بازده سهام ارتباط معنیداری مشاهده شد. بین نسبت BE/ME و گردش معاملات سهام با بازده سهام ارتباط معنیداری مشاهده نشد. به عبارت دیگر تنها عامل ریسک بازار و اندازه شرکت توسط بازار قیمتگذاری میشوند.
Capital Asset Pricing Model (CAPM) assumes that the only risk priced by the market is systematic risk. Fama and French Three Factors Model shows that firm size and BE/ME risk factors are also priced by the market other than the systematic risk indicator. In this study, along with the three factors considered by Fama and French, we examine the liquidity risk and its pricing by the investors in TSE for the 2004-2008 period by using the multivariable regression with a sample of listed firms in TSE. Research finding suggest that the changes in stock returns in TSE are explained relatively acceptable (approximately 40%) by four factors which are excess return to risk-free rate of return, firm size, BE/ME and stock turnover. But in the portfolio of firms with high liquidity these factors explain the return best (approximately 60%). Also there is a significant relationship between the market risk premium, firm size and stock return. However, there is no significant relationship between BE/ME (Value premium) and stock turnover (liquidity premium) and stock return. In other words, only the market risk and firm size are priced by the market.
خلاصه ماشینی:
لذا با بررسی متغیرهای مطرح شده در تحقیقات مالی و با الهام از مدل سه عاملی فاما و فرنچ به بررسی قدرت تبیین بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوسیله عوامل بازده مازاد بازار، اندازة شرکت ، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و نقدشوندگی پرداخته می شود.
وی در این تحقیق ابتدا به توضیح صرف نقدشوندگی با متغیرهای کلان اقتصادی با دیدگاهی طولانی مدت پرداخته و سپس تأثیر این عوامل را در قیمت گذاری دارایی ها مورد توجه قرار داده و آنگاه به بررسی پرتفوی های ساختگی در مدل سه عاملی فاما و فرنچ با متغیرهای کنترلی نظیر اندازة شرکت و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار پرداخته است .
نتایج تحقیق نشان می دهد که بین عدم نقدشوندگی سهام به عنوان یک عامل ریسک و بازده مازاد سهامداران در بورس اوراق بهادار تهران رابطة معنی داری وجود ندارد (سلیم پور، ١٣٨٤).
در این تحقیق ، ارتباط بین عوامل بازده مازاد بازار، اندازة شرکت ، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و نقدشوندگی بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران با تبعیت از مدل سه عاملی فاما و فرنچ مورد بررسی و آزمون قرار گرفت .
٩٥) ارتباط مستقیم و معنی داری بین ریسک بازار و بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد که با نتایج بنز(١٩٨١) و فاما و فرنچ (١٩٩٢) و در ایران با تحقیق باقر زاده (١٣٨٤)، طارمی (١٣٨٥) و کیمیاگری و همکاران (١٣٨٦) مطابقت دارد.