چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخله مبتنی بر شفقت بر نگرانی و نشخوار فکری مصرفکنندگان متآمفتامین انجام شد. روش این پژوهش، نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون-پسآزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه معتادان مرد مصرف کننده متآمفتامین مراجعه کننده به مراکز و کمپهای ترک اعتیاد شهر کرمانشاه در سال 1398 بودند. تعداد 30 نفر از این افراد به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15نفر) و گروه کنترل (15نفر) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، مداخله مبتنی بر شفقت را هفتهای یکبار در 8 جلسه 90 دقیقهای به صورت گروهی، دریافت کردند. ابزرهای سنجش شامل پرسشنامه نگرانی (Borkovec Molin & Borkovoec, 1994) و پرسشنامه نشخوار فکری (Nolen-Hoeksema& Morrow, 1991) بود. یافتههای حاصل از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که مداخله متمرکز بر شفقت بر کاهش نگرانی و نشخوار فکری، تاثیر معناداری داشت (001/0>p). با توجه به پیامدهای روانشناختی منفی مصرف مواد محرک و آسیبهای روانی و جسمی همبودی که میتوانند سلامت فرد معتاد و جامعه را به خطر بیندازند، لازم است تا در مراکز ترک اعتیاد با ارائه مداخلات روانشناختی کارآمد مانند مداخله مبتنی بر شفقت به کاهش نگرانی و نشخوارفکری این افراد توجه ویژهای داشت.
This research was aimed to investigating the effectiveness of self- compassion therapy on worry and rumination among methamphetamine abusers. The research is a semi-experimental one with pretest-posttest design and control group. The research population includes all the male addicted consumers of methamphetamine who referred to addiction treatment clinics in Kermanshah in year 2019. 30 people selected in the form of voluntary purposive method, were selected and randomly assigned to experimental and control groups each of which included 15people. The subjects of the experimental group received the self- compassion therapy program during eight 90-min sessions. Research assessment tools included Penn State Worry Questionnaire (Molina & Borkovec, 1994) and Cognitive Avoidance Questionnaire (Nolen-Hoeksema & Morrow, 1991). The results of the multivariate analysis of covariance showed that self- compassion therapy was significant effectived on reducing worry and rumination (p< 0/001). Based on the the negative psychological consequences of the use of stimulants and the accompanying psychological and physical harms that can endanger the health of the addict and society, it is necessary attention to provide effective psychological interventions in addiction treatment centers such as self- compassion therapy to reduceing worry and rumination.
خلاصه ماشینی:
Keywords: Self- compassion therapy, worry, rumination, methamphetamine مقدمه اعتیاد به مواد مخدر (drug addiction)، با مصرف یک ماده شروع شده و با گذشت زمان و به علت وابستگی بدن به آن ادامه مییابد بهگونهای که فرد مصرفکننده تحمل مصرف نکردن آن را ندارد و در هر زمانی و برای آنکه بتواند شرایط عادی و روزانه خود را داشته باشد به ناچار مجبور است که از آن استفاده کند و با گذشت زمان، رفتار جستجوگرانه مواد حالتی اجباری پیداکرده و به علت تأثیرات سمی طولانی مواد بر عملکرد مغز، دامنه وسیعی از بدکارکردیهای رفتاری، روانشناختی، اجتماعی و فیزیولوژیکی را ایجاد میکند که مانع از انجام رفتار و عملکرد طبیعی در خانواده، محیط کار و در سطح وسیعتر در جامعه میشود (Sadock & Sadock, 2016).
در چند دهه اخیر پژوهشهای متعددی در مورد اثربخشی رواندرمانیها انجام شده است و نتایج نشان داده است که برخی از روشهای رواندرمانی در درمان اعتیاد به مواد مخدر و اختلالات روانشناختی همبود با آن موفق بوده است، از جمله این درمانها میتوان به مداخله مبتنی بر شفقت (Compassion-Focused Therapy)، اشاره کرد.
همچنین، نتایج مطالعات انجام شده حاکی از اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر کاهش خودانتقادی (Fatolaahzadeh, Majlesi, Mazaheri, Rostami & Navabinejad, 2017)؛ کاهش افسردگی و اضطراب(Yousefian, Amin Nasab & Sehati, 2019; Shiralinia, Cheldavi & Amaelahi, 2018)؛ افزایش سلامت روان(Salimi, Arsalandeh, Zahrakar, Davarniya & Shakarami, 2018)؛ کاهش احساس تنهایی و افزایش تنظیم هیجانی(Dashtbozorgi, 2017)؛ کاهش نشخوارفکری(Neff, 2016; Hadian & Jabalameli, 2019; Ghanavati et al.