چکیده:
عدد هفت در ادبیات عرفانی نشانگر مراحل گذر از سختیها و رسیدن به سرمنزل مقصود است. هفت وادی معرفت عطار انسان
را در جهت رسیدن به معرفت و وصال خداوند راهنمایی میکند و باعث میشود با گذشتن از آن مراحل به خودشناسی و
خداشناسی برسیم. در شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز مراحل هفتگانه سلوک عرفانی رستم برای رسیدن به غایت نهایی
به تصویر کشیده شده که با توجه به زمینه رشد مشترک، در اندیشۀ هردو شاعر شباهت هایی دیده میشود، اما تفاوتهای
محتوایی بسیاری در این مراحل وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم. انگیزۀ نگارش این مقاله و پرداختن به این موضوع،
اهمیت عدد هفت و هفت خوان و هفت وادی در فرهنگ و ادب فارسی است. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی انجام - شده است و میتواند برای علاقهمندان و دبیران ادبیات و دانش آموزان رشتۀ علوم انسانی قابل تامل و مفید واقع شود.
خلاصه ماشینی:
در شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز مراحل هفتگانه سلوک عرفانی رستم برای رسیدن به غایت نهایی به تصویر کشیده شده که با توجه به زمینه رشد مشترک، در اندیشۀ هردو شاعر شباهتهایی دیده میشود، اما تفاوتهای محتوایی بسیاری در این مراحل وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
- آزاده ستوده (1397) در مقاله ای تحت عنوان: مقایسه هفت وادی عطار در منطق الطیر با هفت خوان رستم در شاهنامه به مقایسه این دو اثرپرداختهاست.
- مریم میری (1394) در مقاله ای با عنوان رمز و رازهای هفتگانه در هفت خوان رستم و اسفندیار شاهنامه و هفت وادی عرفان منطق الطیر به رمز و رازهای این سه رویداد پرداخته است.
هفت خان رستم شامل نبردهایی میشود که رستم برای نجات کیکاووس شاه ایران، که اسیر دیو سپید بود، انجام داد.
پیش از عزیمت، رستم از خداوند طلب یاری میکند و اشاره میشود که رهایی شاه و بازیافتن تاج و تختش در گرو پیروزی رستم بر این دیو است.
در خان اول رستم با شیری مواجه میشود در هفت وادی مصداق برخورد با مشکلات راه طلب است.
در وادی عشق سالکان با راهی مواجه اند که گاه با ناامیدی وگاه با امیدواری همراه است رستم نیز در خان دوم که بیابانی گرم و سوزناک است گاهی ناامید میشود و گاهی امیدوار اما رمز پیروزی هردو در این است که ناامید و غافل نشود به همین منظور رستم برای از بین بردن غفلت خویش خودرا در چشمه معرفت میشوید.