چکیده:
هدف: هر عمل و پدیدهای برای معنادار شدن باید گفتمانی باشد، فعالیتها و پدیدهها وقتی برای ما قابلفهم میشوند که در قالب گفتمانی خاص قرار گیرند، هیچ چیزی به خودی خود دارای هویت نیست، بلکه هویتش را از گفتمانی که در آن قرار گرفته است، به دست میآورد. بر این اساس، در مقاله حاضر، گفتمان دولت سازندگی (76-68)، مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته است، تا برای این سوال اساسی پاسخی فراهم آورد: گفتمان دولت سازندگی چه تأثیری بر رابطه این دولت و طبقات اجتماعی مختلف داشته است؟ هدف اولیهی این پژوهش پر کردن خلاء نظری و تئوریک موجود در این زمینه است تا بتواند گرهگشای مسائل روز جامعهی ایران باشد.
روش شناسی پژوهش: در این راستا، از ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف برای تحلیل برخی از متون منتخب، که معرّف و نشانگر گفتمان و سیاستها و جهتگیریهای اصلی دولت سازندگی میباشد، استفاده شده است.
یافتهها: این مقاله با تحلیل گفتمانی سخنرانیهای آیتالله هاشمی در مراسم تحلیف اولین دورهی ریاست جمهوری، خطبه نماز جمعه و مراسم تحلیف دومین دوره ریاستجمهوری، همراهسازی بخشی طبقات توسط دولت را نشان داده است.
نتیجهگیری: مقاله به این نتیجه رسیده است که در گفتمان دولت سازندگی، ضرورت بازسازی کشور سبب گردید که مطالبات و انتظارات طبقات بالای جامعه مورد توجه قرار گیرد و مطالبات و انتظارات طبقات متوسط و پایین موقتا در کانون توجه قرار نگیرد، که این امر دارای پیامدهایی به لحاظ هم شانی و هم اقتصادی در جامعه بود.
Research goal: We have to understand any meaning and activity with regard to the discourse that provides the framework for that meaning and activity. In this article the discourse of the Sazandegi (constructive) government has been analyzed and defined, in order to provide answer to this essential question: What effect has the discourse of the Sazandegi government (1989-1997) had on the relationship between this government and the various social classes? The primary purpose of this study is to fill the existing theoretical and theoretical vacuum in this field, in order to be able to solve the current issues of Iranian society.Method: In this regard, Norman Fairclough's critical discourse analysis tools have been used to analyze some selected texts, which introduce and indicate the discourse, policies and main orientations of the constructive government.Research finding: This Article by discourse analysis of three Speeches by Hashami Rafsanjani has shown the selection of part of the classes by government.Conclusion: In the following, article has been concluded that in the discourse of the Sazandegi government, the necessity of reconstruction of the country caused the demands and expectations of the upper classes to be considered and the demands and expectations of the middle and lower classes to be temporarily ignored. It had consequences in term of both economic and dignity for society.
خلاصه ماشینی:
بر اين اساس ، در مقاله حاضر، گفتمان دولت سازندگي (٧٦-٦٨)، مورد تحليل و تبيين قرار گرفته است ، تا براي اين سوال اساسي پاسخي فراهم آورد: گفتمان دولت سازندگي چه تأثيري بر رابطه اين دولت و طبقات اجتماعي مختلف داشته است ؟ هدف اوليه ي اين پژوهش پر کردن خلاء نظري و تئوريک موجود در اين زمينه است تا بتواند گره گشاي مسائل روز جامعه ي ايران باشد.
نتيجه گيري: مقاله به اين نتيجه رسيده است که در گفتمان دولت سازندگي، ضرورت بازسازي کشور سبب گرديد که مطالبات و انتظارات طبقات بالاي جامعه مورد توجه قرار گيرد و مطالبات و انتظارات طبقات متوسط و پايين موقتا در کانون توجه قرار نگيرد، که اين امر داراي پيامدهايي به لحاظ هم شاني و هم اقتصادي در جامعه بود.
اين مقاله بر خلاف منابع فوق داراي صورت بندي گفتماني و تحليل گفتماني براي تحليل رابطه دولت و طبقات اجتماعي در جمهوري اسلامي ايران است .
براي دست يابي به اين هدف ، نقش قشرهاي مياني جامعه ي ايران در کنار ساير گروه هاي اجتماعي در قالب گفتمان هاي سياسي آن ها بررسي شده است (بحراني، ١٣٨٠).
(In Persian) - Jafari Samimi, Ahmad (1990), “Sources of States Public Incomes and Economic Rise at Iran (1973-1988)”, Economic and Management Journal, Number 7.
- Milani, Mohsen (2002), the Making of Irans Islamic Revolution: From Monarchy to Islamic Republic, Translated by Mojtaba Attarzade, Tehran, Gam Nou Publications (In Persian) - Moemeni, Farshad (2014).