چکیده:
یکی از کاستیهای موجود در حدیث شناسی، فقدان اطلاعات کافی از سیر تاریخی احادیث است. وقوف بر شواهد تاریخی احادیث به ارزیابی اعتبار احادیث کمک شایانی میکند. اهل عرفان در پرداختن به حدیث، مبانی خاص خود را دارند. اختلاف مبنای ایشان با علمای حدیث موجب گردیده گاهی اهل عرفان به جعل و تحریف احادیث منسوب شوند. به نظر میرسد تجزیه و تحلیل سیر تاریخی احادیث مورد اهتمام اهل عرفان با روش-های دقیق علمی راهگشای فهم مبانی و قواعد ایشان در مواجهه با احادیث است. این تحقیق به بررسی سیر تاریخی حدیث «کنت کنزا مخفیا» در 110 منبع عرفانی پرداخته است. تلاش شده است تاریخ بکارگیری و فراوانی این حدیث با بهره گیری از روشهای علمی و نوین مورد تحلیل کمی و کیفی قرار گیرد. یافتههای تحقیق نشان میدهد در مقاطع مختلف تاریخی این حدیث مورد توجه اهل عرفان بوده است. این اطلاعات میتواند در بررسی اعتبار سند حدیث کنز راهگشا باشد.
One of the shortcomings of hadith studies is the lack of sufficient information about the historical course of hadiths. Knowing the historical evidence of hadiths helps to evaluate the authenticity of hadiths. Mystics have their own principles in dealing with hadith. The difference of their basis with the scholars of hadith has caused mystics to be sometimes attributed to forgery and distortion of hadiths. It seems that the analysis of the historical course of the hadiths by the mystics with precise scientific methods paves the way for understanding their principles and rules in the face of the hadiths. This study examines the historical course of the hadith "Konto Kenzan Makhfiia" in 110 mystical sources. An attempt has been made to analyze the history of use and frequency of this hadith quantitatively and qualitatively using modern scientific methods. The research findings show that in different historical periods, this hadith has been considered by mystics. This information can be helpful in examining the validity of the Keynesian hadith document.
خلاصه ماشینی:
آيا کثرت ذکر يک حديث در منابع اسلامي نشانه اعتبار آن حديث است ؟ آيا عارفان مسلماني که در علم الحديث هم تبحر داشته اند به اين حديث استناد نموده اند؟ در اين زمينه تحقيقاتي چند صورت گرفته ، از جمله : مقاله اي با عنوان «پژوهشي در سند و متن حديث کنز مخفي » بوسيله پرويز رستگار نگاشته شده که در نشريه مطالعات عرفاني شماره ٢ به چاپ رسيده است .
حديث «کنت کنزا مخفيا» در منابع عرفاني رشيد الدين ميبدي (م ٥٣٠ق ) در کتاب «کشف الاسرار و عده الابرار» پرسش و پاسخ حضرت داود (ع ) را به اين گونه آورده است : «حضرت داود (ع ) پرسيد اين خلق چرا آفريدي؟ و در وجود ايشان حکمت چيست ؟ جواب آمد که يا داود کنت کنزا مخفيا فاجبت ان اعرف .
در بين ٧ مقطع تاريخي که حديث کنز بررسي شده اين حديث در قرن ٧ از نظر تعداد تکرار در رتبه اول قرار دارد.
در بين ٧ مقطع تاريخي که حديث کنز بررسي شده اين حديث در قرن ٨ از نظر تعداد تکرار در رتبه دوم قرار دارد.
در بين ٧ مقطع تاريخي که حديث کنز بررسي شده اين حديث در قرن ٩ از نظر تعداد تکرار در رتبه پنجم قرار دارد.
در بين ٧ مقطع تاريخي که حديث کنز بررسي شده اين حديث در قرن ١٠ تا ١٣ از نظر تعداد تکرار در رتبه چهارم قرار دارد.
در بين ١١ مقطع تاريخي که حديث کنز بررسي شده اين حديث در قرن ١٤ تا ١٥ از نظر تعداد تکرار در رتبه سوم قرار دارد.