چکیده:
تبیین ژئواستراتژی نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران در حوزه آسیا پاسیفیک
چکیده
در سالیان اخیر حوزه آسیا پاسیفیک به علت اهمیت آبراه های دریایی در سیستم اقتصاد جهانی، مورد توجه کشورهای مختلف بویژه کشورهای دریایی شده است و به دلیل محدویت های منابع و بهینه کردن مدیریت استراتژیک، کشورهای مزبور را به داشتن ژئواستراتژی در حوزه موصوف وادار نموده است. تحقیق حاضر با هدف تبیین ژئواستراتژی نیروی دریایی ج. ا. ایران در حوزه آسیا پاسیفیک انجام گرفت. پژوهش حاضر از جمله تحقیقات کیفی از نوع داده بنیاد بود. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند که با توجه به موضوع پژوهش، تجربه و آگاهی لازم مشخص گردیدند. به منظور شناسایی این نمونه ها، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید. این نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و در نهایت تعداد 14 نفر به عنوان نمونه در بخش کیفی مشخص گردیدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که مدل توسعه ژئواستراتژی نیروی دریایی ج. ا. ایران در حوزه آسیا پاسیفیک در بخش عوامل علی شامل مبانی، سیاست ها و اسناد راهبردی، وضعیت محیط داخلی نیروی دریایی ج. ا. ایران، بسترهای مدیریتی، بانک های اطلاعاتی، پیشینه همکاری های ملی و بین المللی، عوامل فردی، قوانین و مقررات، مسائل فرهنگی، حمایتهای سازمانی، دانش تخصصی و انگیزش میباشد. همچنین عوامل زمینه ی شامل محیط دریایی حوزه آسیا پاسیفیک، وضعیت ژئوپلیتیکی حوزه آسیا پاسیفیک، جغرافیای انسانی، اقتصادی، سیاسی داخلی، سیاسی بین المللی و نظامی-امنیتی میباشد. شرایط مداخله گر نیز شامل عوامل کلان و عوامل خرد میباشد.
In recent years, the Asia-Pacific region has absorbed great attention by various countries ,due to the importance of waterways in the global economic system and especially maritime countries. Also due to resource constraints and optimized strategic management, these countries have to have a geostrategy in the region. The purpose of this study is to explain the geostrategy of Islamic Republic of Iran Navy in the Asia-Pacific region. The present study is one of the qualitative researches of the foundation data type. The statistical population of the present study included experts aware of the subject of the research who were identified according to the subject of the research, experience and necessary knowledge. In order to identify these samples, purposive sampling method was used. This sampling continued until the theoretical saturation was reached and finally 14 people were identified as samples in the qualitative section. The results of the present study showed that the model of geostrategy development of the Islamic Republic of Iran Navy in the Asia-Pacific region in the field of crucial factors including principles, policies and strategic documents, the internal environment of the Islamic Republic of Iran Navy Information resources, history of national and international cooperation, individual factors, laws and regulations, cultural issues, organizational support, expertise and motivation. Background factors also include the marine environment of the Asia-Pacific Basin, the geopolitical situation of the Asia-Pacific Basin, human geography, economic, domestic politics, international politics, and military-security. Interventional conditions also include macro and micro factors.
Keywords: Geostrategy, Geopolitics, Islamic Republic of Iran Navy , Asia Pacific
خلاصه ماشینی:
ازاین رو کشورهای مختلف در راستای دستیابی به توسعه و پیشرفت در حوزه های مرتبط با دریا نیازمند داشتن برنامه و راهبرد دریایی هستند اما ارتباطی که این مسئله با ژئواستراتژی دریایی با رویکرد نظامی دارد این است که تغییرات اقلیمی، امنیت دریاها، کمبود و رقابت بر سر منابع ، خطر ایجاد یا بدتر شدن کشمکش ها را به دنبال دارد و درنتیجه حفظ منافع کشورها در دریاها مأموریتی مهم برای نیروهای دریایی بوده و ازاین روست که امروزه جایگاه ژئواستراتژی به عنوان یک مساله مهم و کلیدی در سطح بین المللی تبدیل شده )٢٠٢٠٤٤,De treglode( و این مساله سبب گردیده است تا تلاش جهت بهبود جایگاه ژئواستراتژی و به تبع آن استفاده از این جایگاه در جهت دستیابی به اهداف موردنظر موردتوجه کشورهای مختلفی قرار گیرد.
گفتنی است عوامل مؤثر بر تدوین ژئواستراتژیهای دریایی موصوف این کشورها صرفاً به محیط دریاها وابسته نبوده و شامل عوامل متعدد دیگری ازجمله نوع و چگونگی ژئواستراتژی قدرت های بزرگ است )٢٠١٧, Karimipour( و در همین راستا نیروی دریایی به عنوان بانی برقراری امنیت دریایی کشورها و در راستای تأمین منافع دریایی آن ها، مسئولیت تدوین ژئواستراتژی نظامی دریایی را با هماهنگی دیگر ابعاد استراتژی ها بر عهده داشته و ملزم به اجرای آن می باشد ازاین رو در کشور ایران ، نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران با توجه به دارا بودن سواحل طولانی و منافع اقتصادی-تجاری کشور در دریاهای آزاد و همچنین دسترسی مستقیم به حوزه های مزبور، ناگزیر به داشتن ژئواستراتژی دریایی برای حفظ منافع خود در آب های آبی و در رقابت با سایر قدرت ها ازجمله قدرت های بزرگ است .